Er was iets mis. Maar Olivia Maurel wist niet wat. Totdat ze erachter kwam dat haar ouders voor haar betaald hadden. Ze vond haar biologische moeder na een lange zoektocht.
Olivia Maurel wist altijd al dat er iets mysterieus rondom haar geboorte hing. Het geheimzinnige gedrag van haar moeder overtuigde haar: de vrouw die haar opvoedde was niet de vrouw die haar baarde. „Er zijn geen foto’s van de zwangerschap van mijn moeder en op mijn eerste foto’s ben ik vijf dagen oud.”
De 31-jarige Française kwam via draagmoederschap ter wereld in de Amerikaanse staat Kentucky. In haar woning in het Zuid-Franse Cannes vertelt de moeder van drie over de zoektocht naar haar identiteit, de gevolgen van draagmoederschap in haar leven en haar gevecht tegen de legalisatie van de praktijk in Frankrijk. „Het kind wordt bij draagmoederschap vaak genegeerd.”
Opgegroeid als enig kind in een welgesteld gezin zegt Maurel alles te hebben gekregen wat ze kon wensen. „Ik kreeg goed onderwijs en mijn ouders gaven me de beste kleding.” Emotioneel gezien ervaart Maurel echter het een en ander te hebben gemist. „Het was moeilijk om op te groeien in een gezin waarin over gevoelens en emoties niet werd gesproken.”
De gevolgen daarvan kenmerken Maurel tot op de dag van vandaag. „Mijn man zegt soms dat ik hem amper knuffel. Dat komt omdat niemand me dat vroeger leerde.”
Portemonnee
Van jongs af aan wist Maurel dat er iets in het gezin aan de hand was. „Het is een ongemakkelijk gevoel dat je hebt. Je weet niet waar je het moet zoeken, maar je weet dat het er is.” Toen ze wat ouder was, keek de jonge Olivia daarom in haar moeders portemonnee, op zoek naar haar moeders identiteitskaart. Ze wilde de leeftijd van haar moeder achterhalen, omdat die daar altijd „geheimzinnig” over deed.
De ontdekking die ze toen deed, sterkte Maurel in haar overtuiging dat haar moeder haar niet gebaard had: „Ze was vijftig toen ik geboren werd en ik realiseerde me dat het in die tijd vrijwel onmogelijk was om op die leeftijd een kind te baren. Daarnaast verschillen we fysiek van elkaar: ik lijk op mijn vader, die ook mijn biologische vader is, maar niet op mijn moeder. Ik ben lang en blond, mijn moeder klein en donker.”
Een DNA-test gaf vorig jaar uitsluitsel. Via MyHeritage ontdekte Maurel dat ze geen Frans bloed heeft. „Ik was 33 procent Litouws en 33 procent Noors, maar had geen Franse wortels. En dat terwijl mijn moeder uit Frankrijk komt.” Die ontdekking kwam niet als een verrassing. „Ik noemde mijn onduidelijke afkomst bij elke doktersafspraak wanneer ze vroegen naar mijn medische geschiedenis. Ik was totaal niet geschokt.”
Iets anders zorgde echter wel voor een schok. „Ik werd gekoppeld aan een aantal Amerikaanse familieleden.” Die ontdekking vond Maurel niet vervelend. „Het was geweldig, want ik wilde altijd een grote familie. En ik kwam erachter dat ik een enorme Amerikaanse familie heb. Die was het beste cadeau dat ik wensen kon.”
Leemtes
Uiteindelijk komt Maurel in contact met haar biologische moeder. „Ze was blij en verrast om me te zien en had niet gedacht me ooit nog eens te ontmoeten.”
Gesprekken met haar moeder gaven Maurel antwoorden op vragen die ze haar hele leven al had. „Ik had haar nodig voor antwoorden op leemtes die ik altijd voelde. Hoe was mijn geboorte? Waarom gaf ze me weg?”
Maar het waren ook simpele zaken die Maurel wilde weten. „Kleine dingen die zo belangrijk voor me waren, omdat ik ze niet deelde met mijn eigen moeder.” Een voorbeeld is paars, Maurels favoriete kleur. „Ik wist nooit waarom ik van die kleur hield, maar nu wel: dit is ook de favoriete kleur van mijn moeder.”
Ondanks de DNA-test en erkenning door haar biologische moeder is Maurel officieel het kind van de ouders bij wie ze opgroeide. Direct na haar geboorte werd haar originele geboortecertificaat verzegeld en kreeg ze een nieuw exemplaar. Daarop stonden de wensouders als haar biologische ouders genoteerd, zodat ze de kleine Olivia mee terug konden nemen naar Frankrijk. „Het wisselen van certificaten zou illegaal moeten zijn, als je erover nadenkt.”
Genen
Maurels ouders kwamen via een draagmoederschapsbureau in de vroege jaren 90 in contact met haar biologische moeder. Vanwege de leeftijd van Maurels wensmoeder was draagmoederschap de enige optie.
De draagmoeder had haar eigen redenen voor draagmoederschap. Ze verloor een eigen kind door een huiselijk ongeval en voelde dat ze „leven moest terugbetalen”. Daarnaast had ze ook vier kinderen groot te brengen. „Ze had het geld vast nodig.”
En geld, dat kreeg ze. Hoewel het exacte bedrag onbekend is, waren tripjes naar Disneyland onderdeel van de betaling. Geld was ook de reden dat Maurel niet met haar ouders over draagmoederschap sprak. „Het voelde als: Olivia, hou je mond. Slik je gevoelens in; ze hebben misschien meer dan 150.000 dollar uitgegeven om jou te krijgen.”
Alle vraagtekens rondom haar geboorte geven Maurel psychologische problemen. Ze is bang voor afwijzing en ervaart moeite in haar relaties met oudere vrouwen. Daarnaast heeft ze een bipolaire stoornis die voor depressieve periodes zorgt. Dat is echter niet een gevolg van draagmoederschap. „Ik erfde deze stoornis van mijn biologische moeder. De mensen van de vruchtbaarheidskliniek hadden haar moeten afwijzen, maar dat deden ze niet.”
Maurel heeft nog steeds goed contact met de familie waarbij ze opgroeide en haar biologische familie. Ze is er echter van overtuigd dat draagmoederschap slecht is. De geboortes van haar kinderen, nu tussen de twee en vijf jaar oud, motiveren haar nog meer om zich uit te spreken tegen de praktijk. „Ik was zo bang tijdens de zwangerschappen omdat ik niets wist over een kwart van de genen van mijn kinderen. Ik had geen idee welke medische problemen ik kon overbrengen.”
Verhaal
Maurels ervaringen met draagmoederschap zorgen ervoor dat ze ertegen wil strijden. Maar, benadrukt ze, haar verhaal is niet representatief voor elk kind dat via deze praktijk ter wereld komt. „Misschien heeft een ander er geen last van, en dat is goed om te horen. Maar ik heb er erg negatieve ervaringen mee.”
Dat is waarom ze haar verhaal op TikTok wil vertellen. „Vandaag zie ik in de Franse media alleen de positieve kanten van draagmoederschap. En ik wil mensen laten zien dat het ook negatieve aspecten heeft, voor zowel de moeder als het kind.” Nu deelt ze haar ervaringen met meer dan 30.000 volgers. „Op TikTok hoef je je niet beter voor te doen dan je bent, zoals dat op Instagram wel het geval is.”
Een belangrijke reden om naar buiten te komen met haar verhaal is de huidige politieke situatie in Frankrijk. Hoewel president Macron de legalisatie van draagmoederschap een „rode lijn” noemt die hij niet wil overschrijden, vreest Maurel de verkiezingen die voor 2027 gepland staan. „We hebben al een minister van Transport (Clément Beaune, LN) die de praktijk wil legaliseren. Maar ik blijf het zeggen: het krijgen van kinderen is geen recht op zich.”
Vergelijkbare roepen om regulatie zijn in andere landen, zoals Nederland en België, te horen. Toch is er ook een tegenbeweging zichtbaar. In navolging van Rusland verbiedt ook Georgië buitenlanders vanaf 1 januari om nog gebruik te maken van draagmoeders in het land, wat een flinke tegenslag voor de wereldwijde industrie is. In Italië beraadt de Senaat zich op wetgeving die deelnemers aan een buitenlands traject moet straffen. Die gebeurtenissen stemmen Maurel hoopvol. „Ik denk dat het voorstel van de Italianen wat overdreven is, omdat ik me afvraag hoe ze het willen handhaven. Maar het is een positieve ontwikkeling.”
Maurel kan op steun van haar gezin rekenen in haar gevecht tegen draagmoederschap. „Mijn man is zo mogelijk nog feller tegen de praktijk dan ik”, zegt ze. Daarnaast houdt ze haar levensverhaal niet verborgen voor haar kinderen. „Ik vertel ze alles, want dat verdienen ze. Het is ook hun verhaal.”