Aan terugsturen van kleding hangt wel degelijk een prijskaartje
Webwinkels waren er altijd heel gemakkelijk in. Als een product een klant niet beviel, dan kon hij het zonder problemen en kosteloos terugsturen. Vooral bij kleding gebeurde dat veel, omdat online niet altijd goed is in te schatten of een artikel wel de juiste maat of kleur heeft.
Die service had uiteraard niets te maken met liefdadigheid; de webwinkel moesten kunnen concurreren met fysieke winkels. Bestel maar gewoon, wat niet bevalt kan terug, was het devies. En dat werkte. In 2009 was bijvoorbeeld 5 procent van alle gekochte kleding online besteld, in 2022 ging het om 11 procent.
Maar de wal keert het schip. Van alle textiel die online in Europa wordt aangeschaft, wordt zo’n 20 procent teruggestuurd, becijferde het Vlaams Instituut voor Technologisch Onderzoek. In Nederland ligt dat percentage zelfs op 25.
Dit levert de nodige problemen op. Er rijden onnodig veel pakketbezorgers heen en weer, een retourzending kost een kledingshop al gauw 12,50 euro en, niet te vergeten, veel teruggestuurde producten worden niet meer verkocht. Juist bij kleding is dit aan de orde, omdat mode hier een belangrijke rol speelt. Retourzendingen en niet verkochte kledingstukken worden daarom massaal vernietigd. In Europa wordt elk jaar 260.000 ton kleding verbrand of verwerkt tot vulmateriaal. Terwijl de productie van kleding op zich al zeer belastend is voor het milieu.
Winkeliers spannen zich hard in om het probleem aan te pakken. Via allerlei handige snufjes, zoals digitale paskamers en augmented reality, waarbij digitale beelden aan de reële wereld worden toegevoegd, wordt de klant geholpen om een zo goed mogelijke keus te maken. Steeds vaker ook brengen webwinkels kosten in rekening voor het terugsturen van producten.
Voor dat laatste valt veel te zeggen. Het is goed dat consumenten beseffen dat aan het terugsturen van kleding wel degelijk een prijskaartje hangt. Juist voor christenen zou moeten meewegen dat ze ook een verantwoordelijkheid hebben ten aanzien van de schepping en van hun medemensen elders in de wereld die vaak de negatieve gevolgen ervaren van ons consumptiepatroon. En is het nu zo’n ramp om een keer niet met de laatste mode (of het nu gaat om kleding of om smartphones) mee te doen? Marlene ten Ham, algemeen directeur van Thuiswinkel.org, brancheorganisatie voor webwinkels, vindt dat bij consumenten de knop om moet en dat ze bewuster online moeten gaan winkelen. Een financiële prikkel kan daarbij zeker helpen, maar het gaat vooral om een verandering van mentaliteit.
Wat zeker ook kan helpen is een verbod op het vernietigen van kleding. De Europese Commissie werkt momenteel aan zo’n verbod, dat naar verwachting in 2026 van kracht wordt. Op een vergelijkbare manier als bij voedselproducten kan niet verkochte of teruggestuurde kleding prima tegen een lagere prijs worden aangeboden. Too good to go.