Westerbork. Bergen-Belsen. Stiefvader: weggevoerd; nooit meer iets van hem vernomen. Anita en haar moeder: doodziek door tyfus, maar ze haalden de bevrijding. Herinnering: „Langs de kant van de weg zag ik opengesneden lijken, waar gevangenen de levers uithaalden, omdat je die kon eten.”

Anita Leeser-Gassan (nu 88) werd vicepresident van de Amsterdamse rechtbank. Omdat ze wist wat het is onrechtvaardig behandeld te worden.

Vorige week behoorde ze tot de eerste gasten in het Nationaal Holocaustmuseum, ook in Amsterdam. Met haar rollator schoof ze langs de anti-Joodse maatregelen op de muur. Langs grote foto’s uit het vernietigingskamp. Langs alles wat haar confronteerde met een gruwelijk verleden.

Zondag is het museum geopend. Buiten stond een tierende menigte, zwaaiend met Palestijnse vlaggen. Schreeuwend naar de koning, naar Israëls president. „Demonstratierecht”, ja, zo heet dat. Allemaal mensen van na 1945. Wat weten ze van de Holocaust? Wat wíllen ze weten?