Een van de initiatiefnemers is de christelijke econoom Paul Schenderling, auteur van het boek ”Er is leven na de groei”.

Hoe is de productwijzer ontstaan?

„In mijn eigen huishouden liep ik er tegenaan hoe moeilijk het is om uit te zoeken of een product dat je wilt aanschaffen eerlijk en duurzaam is. Dat is ontzettend veel werk en ook bijna niet goed te doen, omdat producenten veel misleidende reclames maken. Ik stuitte op het Engelse initiatief Ethical Consumer. Een team van 35 man heeft daar al 40.000 producten langs een meetlat van 365 indicatoren gelegd en een score gegeven. Ik was direct enthousiast en in de jaren daarna heb ik met anderen hard gewerkt om dit initiatief naar Nederland te halen.”

Hoe komt de score tot stand?

„Bedrijven worden beoordeeld op hun omgang met het milieu, met mensen, dieren, de politiek en duurzaamheid. Daarvan wegen milieu en mensen het zwaarst. De vergelijker is volledig transparant op welke gebieden een bedrijf goed of slecht scoort;  dat is allemaal na te lezen.

In hoeverre verwacht u met dit initiatief mensen te kunnen bereiken die zich nog helemaal niet met duurzaamheid bezighouden?

„Ik denk dat onze productvergelijker ideaal is voor mensen die geen zin hebben in een hoop uitzoekwerk. Met deze website kun je met een kleine moeite toch een goed gevoel overhouden na je aankopen.”

Op de Nederlandse website missen categorieën die wel op de Engelse site staan, zoals voedsel. Waarom?

„Als het gaat om de categorie voedsel: in veel gevallen gaat dat om merken die in Nederland niet in de schappen liggen. Daarom hebben we die productcategorie niet meegenomen op de Nederlandse website. In de toekomst hopen we ook Nederlandse chocolade of koekjes te gaan beoordelen.”

Op diverse onderdelen scoren alle producenten een onvoldoende. Wat laat dat zien?

„Ik word daar verdrietig van. Het laat zien dat er bedrijfstakken zijn waar de standaard ontzettend laag ligt. Wat ik mensen, ook RD-lezers aanraad: overweeg eens om een refurbished product, een tweedehands en opgeknapt product, aan te schaffen. Op die manier wordt een apparaat zo lang mogelijk gebruikt.

Wat ik hoop is dat consumenten zich zullen wenden tot producenten die slecht scoren. Als er iets is wat bedrijven belangrijk vinden, dan is het hun reputatie. In Engeland vragen fabrikanten vaak tips over hoe ze hun score kunnen verbeteren. Daar word ik heel blij van.”

De beoordeling is breed en soms ook politiek. Bij HP wordt genoemd dat dit merk „door de BDS-beweging wordt geboycot vanwege banden met de Israëlische staat en militaire activiteiten op de Westelijke Jordaanoever”. Waarom neemt u ook zo’n onderwerp mee?

„Dit is een gevoelig thema waar verschillend over wordt gedacht, dat zal ik niet ontkennen. Ik ben ervan overtuigd dat God kan spreken door het geweten van mensen. Dat geweten willen we met de productwijzer prikkelen. We maken allerlei misstanden zichtbaar, waar mensen misschien nog nooit van hebben gehoord. Daarna kan de consument zichzelf een oordeel vormen.”

Is er een merk dat u zeker aanraadt of juist absoluut afraadt?

„Het is gevaarlijk om één merk te noemen, maar ik vind Fairphone, een bedrijf dat smartphones zo eerlijk mogelijk produceert, heel inspirerend. Zij zijn er bijvoorbeeld in geslaagd om telefoons modulair te maken, waardoor je een onderdeel voor weinig geld kunt vervangen, in plaats van direct een nieuwe mobiel te moeten kopen. In dezelfde categorie schrik je je bij Samsung te pletter. Zij scoren met 1,3 op een schaal van 10 het allerlaagst. Ik vind het wel bemoedigend dat je als consument met je aankoop een groot verschil kunt maken.”