„Kijk, links zie je het sterrenbeeld Tweeling”, zegt Zeebregts, terwijl hij wijst naar twee opvallend heldere sterren aan de hemel. Als witte stippen prijken Pollux en Castor aan de lucht. „En daar, wat meer naar rechts, staat Mars. Die oogt wat geler, bijna oranje zelfs.”

Het firmament kent voor Zeebregts weinig geheimen. Al van jongs af aan is de inwoner van Heukelum gefascineerd door de hemellichamen. „Als tiener keek ik eens door de veldkijker van m’n schoonvader naar de maan. We stonden samen op het balkon. Ik sloeg steil achterover van wat ik met z’n gewone kijker kon zien. Wauw, dacht ik. Wat is dit geweldig.”

Inmiddels heeft Zeebregts zijn eigen sterrenwacht: een blokhut in de achtertuin met een afschuifbaar dak. Aan de muren hangen kaarten en foto’s van hemellichamen. De blikvanger is een kolos van een telescoop: een Celestron, type C11. Die moet stevig staan, legt de zeventiger uit. „Als zo’n kijker maar een tikje instabiel is, beweegt het beeld en springt Jupiter alle kanten op.” Een kubieke meter beton onder de blokhut houdt het exemplaar van Zeebregts stabiel.

Gebed

Het is koud en helder, deze maandagavond in maart. „Een muts heb je wel nodig met deze hobby”, zegt Zeebregts lachend, terwijl hij plaatsneemt achter een klein bureautje met daarop een computer. De maan vormt een heldere sikkel aan de hemel. „Laten we die eerst maar eens van dichtbij gaan bekijken.”

Licht zoemend stelt de telescoop scherp. Op het scherm wordt zichtbaar wat niet met het blote oog te zien is – de maan staat pakweg 300.000 kilometer bij de aarde vandaan. Een grijze rand, met ribbels, putten en stippen verschijnt in beeld. „Dit gebied heet Mare Crisium”, legt Zeebregts uit, terwijl hij wijst naar een egaal, grijs gedeelte. „Dat is een grote vlakte waarin magma is gestroomd.”

Hoewel hij de maan al honderden keren met de telescoop bekeek, blijft het hem boeien. Mensen zeggen weleens tegen hem: Wat is daar nu zo leuk aan, je ziet toch steeds hetzelfde? Toch is dat niet zo, benadrukt Zeebregts. Zo is de stand van de hemellichamen steeds anders en speelt het licht met kraters en bergen. „Ik ontdek telkens weer wat nieuws. Soms kijk ik een paar uur zonder telescoop naar de hemel en dan raak ik zomaar in gebed. Als ik zie hoe ontzettend groot de sterren- en planetenstelsels zijn, denk ik: de aarde is eigenlijk niets meer dan een stipje. En naar dat stipje stuurde God Zijn Zoon. Nou, daar kan ik Hem alleen maar voor danken.”

Gaatje

Nederland is geen goed land om sterren en planeten waar te nemen, legt Zeebregts uit. „Er is hier enorm veel lichtvervuiling. Alleen in Drenthe, Friesland en op de Waddeneilanden wordt het nog echt donker, verder niet.” Daarnaast is de atmosfeer vaak vervuild met stof- en zanddeeltjes. „En door de opwarming van de aarde trilt de lucht meer. Dat maakt het lastig om een goed, zuiver beeld te krijgen.”

Ook nu is het zicht slecht. De beelden die de amateurastronoom op het scherm laat zien, trillen en zijn onscherp. Gemiddeld genomen zijn er in Nederland jaarlijks slechts twee avonden waarop de omstandigheden optimaal zijn, legt Zeebregts uit. „Vanavond is dat in ieder geval niet zo.”

De mooiste planeet om te observeren is Jupiter, vindt de inwoner van Heukelum. „Die heeft vier manen die we als amateur kunnen zien. Als zo’n maantje voor de planeet langs trekt en daarop z’n schaduw werpt, lijkt het net alsof er een gaatje in Jupiter zit.”

Deze avond zijn drie van de vier manen zichtbaar. Op het scherm van Zeebregts ziet het beeld er trillerig uit. Via het oculair, de lens van de telescoop, is het beter te zien. Drie manen staan als helderwitte ronde bolletjes aan de hemel, links van Jupiter. „Het is prachtig dat je dat als amateur vanuit je achtertuin allemaal kunt bewonderen.”