Om dit plan te laten slagen, wil de NSC-minister ook de financiering van het hoger onderwijs en mbo veranderen. Het overheidsgeld voor onderwijsinstellingen moet minder afhankelijk worden van het aantal ingeschreven studenten. Zo moet de noodzaak tot concurrentie om studenten verdwijnen. Bovendien gaat het aantal studenten volgens prognoses de komende jaren dalen. Dat komt onder meer doordat er steeds minder kinderen worden geboren in Nederland. Door de vaste bijdrage te verhogen, wil Bruins ervoor zorgen dat de vergrijzing geen invloed heeft op de kwaliteit van het onderwijs. Het plan moet in 2029 ingaan.

De komende jaren bezuinigt het kabinet flink op het hoger onderwijs. De minister zei vrijdag dat de onderwijsinstellingen hebben gevraagd om een „toekomstbestendige” manier van financieren en dat ze ook willen dat de concurrentie verdwijnt. „Ik merk dat het goed valt in de sector”, aldus de minister. „We moeten ervoor zorgen dat de financiering meer een samenwerkingsprikkel heeft.”

Als universiteiten en hogescholen meer gaan samenwerken, kan dit betekenen dat sommige instellingen opleidingen schrappen. Dit betekent volgens Bruins niet dat alle mensen die aan zo’n opleiding werken, dan hun baan kwijtraken. Hij wil dat het schrappen van opleidingen en vergelijkbare veranderingen minder effect hebben op het budget van een onderwijsinstelling.

Volgens Bruins moet het onderwijsaanbod meer bijdragen aan de samenleving. Datzelfde geldt voor onderzoek. Dat moet vaker praktijkgericht worden en daarom wil de minister dat hbo-onderzoekers een eigen doctoraat kunnen krijgen. Dat betekent dat onderzoekers aan het hbo ook kunnen gaan promoveren. Dat kan vooralsnog alleen aan de universiteit. Dat zou het aanzien van onderzoek aan het hbo, een lectoraat, vergroten. Onderzoek op hbo-instellingen is vaak meer praktijkgericht dan op universiteiten.

Bruins gaat nog met de onderwijssector in gesprek over zijn plannen. Hij verwacht daar in 2026 meer over te kunnen vertellen.