Met satellietmetingen worden steeds meer grote methaanlekkages ontdekt, maar die informatie wordt nog nauwelijks gebruikt om lekken te dichten. VN-milieuprogramma UNEP heeft tot dusver ruim 1200 lekkages van het broeikasgas aan overheden en bedrijven gemeld. Op slechts 1,25 procent van de meldingen kwam een antwoord over de bron van de uitstoot en genomen maatregelen.
Op meer dan de helft van de notificaties kwam niet eens een ontvangstbevestiging terug. UNEP ziet dan ook een „kritiek gat” tussen informatievoorziening en actie en hoopt op beterschap. „De informatie is beschikbaar, maar zonder adequate reacties van betrokkenen blijft het potentieel grotendeels onbenut”, zo staat het samengevat in het vierde jaarrapport van het zogeheten Internationaal Methaan Emissie Observatorium.
UNEP hoopt dat op zijn minst de 158 landen die hebben beloofd hun methaanuitstoot drastisch te verminderen in de komende jaren meer gaan doen met de data. „De instrumenten zijn klaar, de doelen zijn gesteld. Nu is het tijd om in actie te komen”, zegt directeur Dechen Tsering van de divisie klimaatverandering van UNEP.
Methaangas (CH4) is het belangrijkste bestanddeel van aardgas. Het komt onder meer vrij op productielocaties voor olie en gas waar de putten en leidingen onvoldoende zijn afgedicht. Ook vuilnisbelten, rijstvelden en vee produceren methaan. Het gas heeft op een tijdschaal van 20 jaar meer dan tachtig keer het opwarmende effect van koolstofdioxide (CO2). Op korte termijn kan het terugdringen van de methaanuitstoot daarom een grote bijdrage leveren aan het tegengaan van klimaatverandering. Deskundigen zien het tegengaan van lekkages als ‘laaghangend fruit’. Voor bedrijven die gas winnen, is lekkages voorkomen ook economisch interessant: het is immers het product dat ze verkopen.
Bovenaan de lijst van landen met veel gedetecteerde ‘methaanpluimen’ staat Turkmenistan met 388 meldingen. Daar is de olie- en gassector de voornaamste bron. De Verenigde Staten staan met 178 meldingen op plaats twee. Daarachter komen Iran, Algerije, Irak en Syrië.
Intussen wordt het meetinitiatief de komende tijd verder verbreed. Met name steenkoolmijnen die kolen voor de staalindustrie delven, worden voortaan vanuit de ruimte in de gaten gehouden om eventuele methaanlekken snel op te merken. Dat gebeurt onder meer met Tropomi, een meetinstrument dat aan een Europese satelliet hangt en in Nederland is ontwikkeld.
