Sikhs zijn aanhangers van het sikhisme, een in de 15e eeuw gestichte monotheïstische religie. Ze wonen vooral in de Indiase deelstaat Punjab, de bakermat van deze godsdienst. Circa 2 procent van de Indiase bevolking is sikh. In eigen land ervaren sikhs discriminatie. Een deel wil zich afscheiden van India en de staat Khalistan vormen.

Met 770.000 zielen telt Canada de meeste sikhs buiten India. Vanwege discriminatie en onderdrukking wilden veel sikhs weg uit India, en in Canada vonden ze dankzij soepele immigratiewetgeving een warm thuis. Inmiddels zijn in Canada sikhs toegetreden tot de regering.

Hardeep Singh Nijjar (1977-2023) was zo’n sikh die in Canada een nieuw thuisland vond. In 1997 emigreerde hij. Nijjar werd een voorvechter van een autonome sikhstaat, reden voor India om hem als ”terrorist” te beschouwen. Op 18 juni vorig jaar schoten twee gemaskerde schutters hem dood. Al gauw wezen beschuldigende vingers naar de Indiase staat. Daarop verzuurde de relatie tussen India en Canada.

Deze week begon een nieuw hoofdstuk in de betrekkingen tussen beide landen. Maandag beschuldigde de Canadese politie Indiase diplomaten ervan een rol te spelen bij „moorden, afpersing en andere geweldsdelicten” op Canadese bodem. De politie zei met het nieuws naar buiten te komen, omdat de acties van de diplomaten „een gevaar voor de openbare veiligheid” vormen. Vooral Zuid-Aziaten (lees: leden van de Khalistan-beweging) zouden risico lopen.

Volgens de Canadese premier Justin Trudeau heeft de Indiase regering een „fundamentele fout gemaakt door te denken dat ze criminele activiteiten tegen Canadezen op Canadese bodem kunnen ondersteunen”. Hij zei zo’n „grove schending van de soevereiniteit van Canada en het internationaal recht” niet te kunnen accepteren. Trudeau zette zes Indiase diplomaten het land uit; in reactie daarop deed India hetzelfde.

Opvallend is de voorzichtige toon waarop de VS, het VK, Australië en Nieuw-Zeeland, landen die op het gebied van inlichtingen met elkaar samenwerken in de zogenoemde Five Eyes, reageerden op de Canadese aantijgingen. De reactie van Nieuw-Zeeland sprong het meest in het oog. Het land ging weliswaar in op de kwestie, maar noemde India niet.

Volgens de Canadese zender CTV News maken ambtenaren op het Canadese ministerie van Buitenlandse Zaken zich zorgen over de vraag hoe ver de VS bereid is te gaan met hun steun voor Canada.

De voorzichtige opstelling jegens India onderstreept dat het land steeds belangrijker wordt. Met zijn 1,4 miljard inwoners is India een economische gigant. China op het wereldtoneel tegenwicht bieden kan niet zonder India. De directe bondgenoten van Canada zullen er daarom ongetwijfeld alles aan doen om de relatie tussen Canada en India niet nog ijziger te maken en ervoor waken dat ze zelf India niet van zich afstoten.