Artsen in Groningen waarschuwden dezer dagen tegen het verkoudheidsvirus EV-D68 dat bij kinderen verlammingen kan veroorzaken. In dat geval spreken de artsen van Acute Flaccid Myelitis (AFM). Nederlandse artsen noemen de aandoening acute slappe verlamming.
De ziekte heeft in Nederland tot dusver bij twee kinderen geleid tot blijvende verlammingen. In Europa zijn zo’n dertig kinderen verlamd geraakt. Gevallen van AFM deden zich voor in Engeland, Duitsland, Frankrijk, Noorwegen en Italië.
Niet alleen in Europa, ook in de VS heeft het virus inmiddels zijn sporen getrokken. Zo was er in 2014 een grote uitbraak in de staat Colorado. Zo’n 1000 jongeren moesten in het ziekenhuis worden behandeld. Twintig kinderen ontwikkelden een polioachtig ziektebeeld. Eind 2014 waren er, verdeeld over 34 staten, 120 patiënten bekend met acute slappe verlamming. Twee jaar later werden er 32 patiënten gerapporteerd in 37 staten. Vooral kinderen met astma of een andere al bestaande luchtwegaandoening werden getroffen, meldt prof. Jaap van Dissel, directeur van het Centrum Infectieziektenbestrijding van het RIVM in een online publicatie in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde (NTvG) van 23 augustus 2017.
Wat weten we inmiddels over de ziekteverwekker?
Het gaat om een verkoudheidsvirus dat bekendstaat onder de naam enterovirus D68 (EV-D68). Dit virus is verwant aan het poliovirus, dat ook behoort tot de familie van enterovirussen. Het poliovirus vermenigvuldigt zich echter in de darm, terwijl EV-D68 zich in de luchtwegen ophoudt.
EV-D68 werd in 1962 voor het eerst geïdentificeerd. Onderzoek in de VS wees uit dat het virus door subtiele mutaties agressiever is geworden.
Wat zijn de verschijnselen van acute slappe verlamming?
Die laten zich goed beschrijven aan de hand van het eerste Nederlandse ziektegeval, een jongetje van bijna vier jaar. Hij kreeg last van hoofdpijn en buikpijn en had even lichte koorts (38.6). Ook was hij wat snotterig en moest hij hoesten.
Na enkele dagen kon hij niet meer goed lopen, reden voor de ouders om zich te melden bij de spoedeisende eerstehulpafdeling van het ziekenhuis in Winschoten. Hij werd opgenomen en behandeld met antibiotica. Al tijdens de eerste nacht trad snel voortschrijdende spierzwakte op waarna overplaatsing volgde naar de intensive care afdeling van het Universitair Medisch Centrum Groningen, melden de behandelend artsen in dezelfde online publicatie in het NTvG. Het ventje werd vanwege ademhalingsproblemen direct aangesloten aan de beademingsapparatuur. Verder was er sprake van een aangezichtsverlamming rechts, ernstige verlamming van de armen en krachtsvermindering van het linkerbeen. Na enkele dagen raakte dit been totaal verlamd.
Hoe groot is het risico op verlamming voorzover nu bekend?
Uit Europees onderzoek in 2014 bleek dat bij circa 1 procent van de geïnfecteerde patiënten (3 van de 389) verlammingen optraden.
Is er een behandeling die het virus kan stoppen?
Helaas is er momenteel geen adequate behandeling. Diverse virusremmers zijn beproefd, maar bleken geen effect te hebben. Een vaccin is er vooralsnog ook niet. De behandeling richt zich vooral op de gevolgen van de aandoening: beademing als dat nodig is en revalidatie.
Kunnen patiënten nog genezen als zij door EV D-68 verlamd zijn geraakt?
Uit de ervaringen met deze nieuwe ziekteverwekker tot dusver blijkt dat er geen reden is tot optimisme. Slechts een klein deel van de patiënten herstelt volledig en veel patiënten houden ondanks intensieve revalidatie ernstige restverschijnselen. Bij de Nederlandse peuter is dit helaas ook het geval. Na zes maanden intensieve revalidatie was de kracht in armen en linkerbeen slechts iets toegenomen. Ook kan hij niet zonder beademing.
Moet je als ouders nu meteen met je kind naar de dokter als het verkouden is?
Daar is geen reden voor. Wel is het goed om alert te zijn. Zodra er sprake is van benauwdheid of spierkrachtverlies in een arm of been is het zaak direct een arts te raadplegen. In het algemeen is het belangrijk dat kinderen voldoende nachtrust krijgen, dat ze gezond eten (geen suikerhoudende frisdrank, voldoende verse groente en fruit, volkoren brood, geen ongezonde snacks mee naar school). Zorg dat kinderen dagelijks bewegen in de buitenlucht. Geef vitamine D: kinderen tot vier jaar 10 microgram per dag (advies Gezondheidsraad).
Zijn er buiten de reguliere geneeskunde behandelalternatieven?
Ja, mogelijk wel. Er zijn in het verleden diverse publicaties geweest waarin werd gemeld dat met hoge doses vitamine C per infuus ernstige infectieziekten zijn genezen. Helaas zijn die positieve bevindingen tot dusver vrijwel niet opgepikt door de medische wereld. Zo behandelde de Amerikaanse arts Fred Klenner in 1948 zestig poliopatiënten met verlammingsverschijnselen door hen in de acute fase iedere vier uur hoge doses vitamine C per infuus te geven. Binnen 72 uur herstelden alle patiënten volledig. Ook bij andere infectieziekten zoals mazelen, bof, griep, gordelroos en de ziekte van Pfeiffer meldde Klenner goede resultaten.
De bevindingen van Klenner staan vermeld in het boek ”Ascorbate, the science of vitamin C” (2004), geschreven door de Britse biochemicus Steve Hickey. In hetzelfde jaar verschijnt een vergelijkbaar boek (Vitamin C, Infectious Disease & Toxins) van de hand van de Amerikaanse internist Thomas Levy. Hij wijst op de resultaten van 1200 onderzoeken en de positieve bevindingen van artsen in de praktijk.
In juni 2017 meldt de Amerikaanse intensivist prof. Paul Marik opzienbare resultaten in het tijdschrift Chest met hoge doses vitamine C, vitamine B1 en hydrocortison die hij toediende aan ic-patiënten met een bloedvergiftiging (sepsis) door een ernstige infectie (RD 9 september). Van de 47 patiënten overleden er vier, in de controlegroep van 47 patiënten waren dit er negentien.
Is er een verklaring voor deze opmerkelijke genezingen?
Bij een infectieziekte produceert het afweersysteem grote hoeveelheden zogeheten vrije zuurstofradicalen. Dit kan uit de hand lopen waardoor ernstige schade ontstaat aan weefsels en organen.
Vitamine C kan deze vrije radicalen wegvangen. Marik en ook anderen ontdekten echter dat het vitamine C-niveau in het bloed bij dit soort patiënten extreem laag is: een soort acute scheurbuik met desastreuze gevolgen. Toediening van hoge doses vitamine C leidde al binnen 48 uur tot spectaculair herstel. De publicatie van Marik heeft veel losgemaakt in de medische wereld. Diverse studies zijn gestart, maar de vitamine C-therapie is nog geen gemeengoed.
