Donderdagmiddag werd de vraag echter beantwoord. „Bijeenkomsten met meer dan honderd personen worden in heel Nederland afgelast”, zo luidt de maatregel die premier Rutte afkondigde. Daar is geen woord Spaans bij. Er zal niet meteen een politieagent voor de deur staan, maar er is sprake van een dringend advies waarbij de burgemeester in het ultieme geval sancties kan opleggen. Afgezien daarvan, de kerkenraad die zo’n overheidsbesluit niet gehoorzaamt, laadt een zeer grote verantwoordelijkheid op zich.

Tegelijkertijd roept deze maatregel veel vragen op. De schrijver van de Hebreeënbrief zegt toch dat we „onze onderlinge bijeenkomst”, de kerkdienst dus, niet mogen nalaten? Moeten christenen God niet meer gehoorzaam zijn dan de mensen, zelfs al gaat het om de premier – en zelfs al zou er een boete op staan? Moet je een overheid gehoorzamen die zich zo weinig zorgen maakt om geestelijke vervuiling en besmetting? Bovendien, zo’n epidemie is toch juist het moment om wél naar de kerk te gaan, zich voor God te verootmoedigen en Hem om hulp te bidden? De Heere Jezus waarschuwt toch tegen overbezorgdheid en zegt dat zelfs de haren van ons hoofd geteld zijn?

Terechte vragen. Maar het geloof in Gods voorzienigheid en albestuur sluit iemands verantwoordelijkheid niet uit, integendeel. Die raakt niet alleen de zorg voor de eigen gezondheid maar ook die van anderen. Als het om besmettelijke ziekten gaat, geeft de Bijbel tal van voorschriften voor hygiëne en reinheid rond publieke bijeenkomsten. Ook quarantaine komt in de Bijbel voor: wie leed aan de zeer besmettelijke melaatsheid werd uitgesloten van het normale leven, moest op grote afstand blijven en anderen waarschuwen als ze te dichtbij kwamen. Bezoek aan de tempel was uiteraard onmogelijk.

Het spanningsveld rond voorzienigheid en voorzichtigheid is bekend van de discussies over vaccinatie. Maar voor het coronavirus geldt nu dat we allen niet-gevaccineerd zijn, terwijl de adviezen die de overheid aanraadt niet op bezwaren hoeven te stuiten. In het verleden zijn vaker kerkdiensten geannuleerd vanwege dreigend gevaar zoals stormen, overstromingen of oorlog. Bovendien is er geen sprake van een verbod op bijeenkomsten, maar alleen een beperking wat betreft het aantal aanwezigen. Gelukkig zijn er tal van creatieve oplossingen te bedenken zijn om toch Gods Woord te verspreiden, hetzij door spreiding over meer locaties of tijdstippen of door het online bijwonen van de dienst. Mogelijkheden die nu vaak al gangbaar zijn, zij het op kleinere schaal. Omdat deze noodsituatie waarschijnlijk niet binnen enkele weken voorbij is, is het zaak om hier goede voorzieningen voor te treffen.