Bibliotheek dr. Henk Vreekamp onthult diepste drijfveren van zijn levenswerk
Een origineel maar soms ook weinig begrepen theoloog: dr. Henk Vreekamp. Hij liet een bibliotheek achter waarin Jodendom, christendom én heidendom een prominente plaats hadden.
Dr. Henk Vreekamp (1943-2016) was hervormd predikant en namens zijn kerk vrijgesteld voor de bezinning op de relatie kerk en Israël. Op 29 februari 2016 kwam hij om tijdens een tragisch ongeluk in zijn woonplaats Epe. Zijn vrouw Marjo overleefde hem twee jaar. Samen kregen zij vier kinderen en acht kleinkinderen.
De bibliotheek kwam in handen van Wim Steller uit Urk, die een masterscriptie aan het levenswerk van Vreekamp wijdde tijdens zijn studie aan de Protestantse Theologische Universiteit. Door Stellers contacten met Marjo hebben Vreekamps kinderen gevraagd of hij belangstelling had voor de boeken van hun vader. Hierdoor heeft hij de beschikking gekregen over de bibliotheek van Vreekamp. Alles ligt nu opgeslagen in een loods in Nagele.
Wat Steller met de bibliotheek precies gaat doen, weet hij nog niet. Hij is voorlopig bezig met het rubriceren, een enorme klus naast zijn werk als coach in het basisonderwijs op Urk.
De bibliotheek bestaat uit zo’n 8000 boeken met daarnaast nog allerlei jaargangen tijdschriften en een archief met correspondentie. Steller rubriceerde de collectie en kwam uit bij de hoofdcategorieën dogmatiek (346 titels), Oude Testament (460), Nieuwe Testament (509), kerkgeschiedenis (1091), Jodendom (874), kerk, jeugd en cultuur (998) en liturgiek/homiletiek (374). Vooral de namen H. F. Kohlbrugge (170), K. H. Miskotte (50) en A. A. van Ruler (30) springen eruit. Steller: „De kern lijkt wel het gedachtegoed van Kohlbrugge, Miskotte en Van Ruler. Het is zeker een voortbouwen op hen, denk ik.”
Thema’s
De belangrijkste thema’s zijn het verstaan van de Schriften, de verhouding tussen Oude en Nieuwe Testament, tussen Israël en de kerk, later uitgebreid met heidendom. „Het intrigeerde Vreekamp waar de Joodse najaarsfeesten waren gebleven op de kerkelijke kalender, zoals het Loofhuttenfeest.”
Steller is gegrepen door het werk van Vreekamp. Hij heeft hem één keer kort ontmoet na een lezing. „Het is bijzonder om al zijn boeken zo door je handen te laten gaan. Hij onderstreepte veel. Vreekamp had altijd een potlood en puntenslijper bij zich.”
Steller werd zelf door een drietal werken geraakt. Zoals door een boek dat Vreekamp kreeg toen hij meegedaan had aan een opstelwedstrijd. „Henk was toen 12 jaar. In het boek staan handtekeningen van de burgemeesters en wethouders van de gemeente Hoevelaken. Hierin zie je de belangstelling van Vreekamp voor schrijven en wellicht ook al zijn latere passie voor zijn geboorteomgeving. Verder kreeg hij een boek van zijn grootmoeder met de veelzeggende titel ”Zoals Gods vinger schrijft” van B. J. van Wijk. In 1965 ontving Henk van zijn moeder het boek ”Gehet hin in alle Welt”. Dit heeft Vreekamp letterlijk in praktijk gebracht door zijn vele reizen.”
Vreekamp was een origineel theoloog, die niet altijd begrepen werd, aldus Steller. „Hij stond in de gereformeerde traditie, maar mensen wisten soms geen raad met zijn laatste Veluwetrilogie. Hij schreef daarin in verhalende vorm wat hem ten diepste bezig hield. Het ging Vreekamp om de God van Israël. En om Hem te kennen, had je het luisterende gesprek met Israël nodig. Vreekamp hield stil bij het mysterie van God. De God van Israël is mij vreemd, zei hij eens. Toch weet ik dat ik elke dag met Hem leef, zo voegde hij eraan toe.”
Wie, wat en waar
Naam: Dr. Henk Vreekamp
Boeken: 8000
Plaats: Nagele
serie Theologische bibliotheken
Theologen en predikanten hebben vaak grote bibliotheken opgebouwd. Waar zijn die boeken gebleven? Dit is deel 1 in een serie over theologische bibliotheken