De emeritus hoogleraar kerkgeschiedenis in Apeldoorn verkeerde in een riante positie. Zijn schoonvader was prof. J. Hovius, hoogleraar van de Theologische Hogeschool in Apeldoorn. Hij nam diens collectie, die vooral bestond uit kerkrecht, over. Prof. Hovius woonde in een groot herenhuis aan de Daendelsweg, een huis dat prof. Van ’t Spijker in 1979 betrok. De kerkhistoricus woonde er tot 2018, toen hij na een val noodgedwongen moest verhuizen naar een zorgcentrum in Apeldoorn.

Prof. Van ’t Spijker bouwde de verzameling van zijn schoonvader voortdurend uit. Uiteindelijk strekte de collectie zich uit over zo’n 350 meter. Zoon Willem, zendingsconsulent en predikant in de Christelijke Gereformeerde Kerken, schat de totale omvang op zo’n 20.000 titels. Een greep uit de catalogus: de verzamelde werken van Luther en Calvijn, elk 25 meter. Verder 25 meter puriteinen, 35 meter zeventiende- en achttiende-eeuws kerkrecht, 30 meter dogmatiek, 30 meter symboliek. Veel antieke boeken vanaf de vijftiende eeuw.

Stevige theologie

Al in een vroeg stadium waren er contacten met de Theologische Universiteit Apeldoorn (TUA) over de vraag hoe het verder moest met de bibliotheek. „De universiteit wilde wel kleinere delen overnemen, maar mijn vader vond dat zijn bibliotheek in zijn geheel een nieuwe bestemming moest krijgen”, zegt ds. Van ’t Spijker.

Zo kwam Zuid-Korea om de hoek kijken. „Mijn vader had daar verschillende keren colleges gegeven en kende de Zuid-Koreaanse theoloog Nam Joon Kim van de presbyteriaanse Yulan Church. Zij brachten een goed bod uit. Men had behoefte aan stevige gereformeerde theologie.”

Tweeling

De bibliotheek mocht niet „geplunderd” worden door de krenten uit de pap te halen. Toch was er één ‘krent’ die bleef, zegt ds. Van ’t Spijker. „Mijn vader ging in 1981 met zijn studenten, onder wie mijn persoon, naar Middelburg voor een excursie naar de abdij. Daar zag hij in de Zeeuwse bibliotheek een perkamenten boek met oude acta uit de zeventiende eeuw. Hij zei: „De tweeling van dit boek staat bij mij thuis.” Dat deel heeft hij vorig jaar persoonlijk overhandigd aan de bibliothecaris in Middelburg, waar ze natuurlijk enorm blij mee waren.”

Luther

Ds. Van ’t Spijker herinnert zijn vader als een bibliofiel. „Zijn schoonvader, dus mijn opa, hield van mooi gebonden uitgaven. Mijn vader zei: boeken zijn voor mij gereedschap.”

Het waren niet alleen boeken die hij verzamelde. „Hij had op zijn bureau ook vier systeemkastjes staan, vol microfiches van boeken. In Straatsburg had hij complete werken uit de tijd van de Reformatie gedigitaliseerd voor zijn promotie op de reformator Martin Bucer. Hij was daarmee zijn tijd vooruit.”

Of zijn vader het niet moeilijk vond dat zijn boekenvoorraad verdween? Ds. Van ’t Spijker: „Hij vond het aan de ene kant wel moeilijk, maar anderzijds besefte hij dat het niet anders kon, vooral toen zijn gezondheid minder werd.”

Maar toen alle werken van de reformatoren naar Zuid-Korea waren verzonden, trof ds. Van ’t Spijker zijn vader enkele maanden later aan met de complete editie van Luthers werken in de Weimar-uitgave. Hij had die weer gekocht. „Je denkt toch niet dat ik zonder Luther kan?”

Wie, wat en waar

Naam: Prof. dr. W. van ’t Spijker

Boeken: 20.000

Plaats: Seoul

serie

Theologische bibliotheken

Theologen en predikanten hebben vaak grote bibliotheken opgebouwd. Waar zijn die boeken gebleven? Dit is deel 4 (slot) in een serie over theologische bibliotheken.