Pim Boven coördineerde de overdracht van de bibliotheek in 2005. Hij was destijds economisch directeur van de ETF. Boven is nu bestuurder van de Theologische Universiteit Kampen. Kampen was de plaats waar Runia het grootste deel van zijn leven doorbracht, woonachtig in een riant herenhuis aan de IJsselkade.

Prof. Runia was van 1956 tot 1971 hoogleraar systematische theologie aan het Reformed Theological College in Geelong (Australië). In 1971 keerde Runia terug naar Nederland, toen hij werd benoemd tot hoogleraar praktische theologie aan de –destijds geheten– Theologische Hogeschool in Kampen. De hoogleraar nam regelmatig stelling tegen de oprukkende vrijzinnigheid in zijn kerkverband –de Gereformeerde Kerken in Nederland–, zoals verwoord door Kuitert, Wiersinga en Den Heyer.

Ontwikkeling

In de tijd van overdracht van de bibliotheek had de ETF zich juist ontwikkeld van een Bijbels vormingsinstituut tot een academische instelling. Boven: „De waarde van Runia’s bibliotheek was dat het alle belangrijke werken uit de continentale systematische theologie van de jaren vijftig en zestig bevatte. Daarnaast was er veel Nederlandse, Duitstalige en Engelstalige praktische theologie van 1970 tot 1995. De Kamper universiteit aan de Oudestraat had bijna alles al, terwijl de ETF in de opbouw van een academische theologie dit alles goed kon gebruiken. De ETF was vooral georiënteerd op Amerikaanse evangelicale theologie, die nu aangevuld kon worden door werk van de gereformeerde theologie en het calvinisme. Ook had Runia veel materiaal over de Vrijmaking en volgde hij nauwgezet wat er op het vrijgemaakte erf verscheen.”

Runia schreef jarenlang voor Friesch Dagblad en Centraal Weekblad. Boven: „Tijdens zijn periode als Nederlands hoogleraar was hij van het laatste blad hoofdredacteur. Hij was geworteld in de gereformeerde theologie maar had aan het eind van zijn leven ook oog voor de charismatische vernieuwing en nieuwe inzichten in de Heilige Geest. Dat was weer herkenbaar bij de ETF.”

Boven kwam in 2005 met een student-assistent naar Kampen om in twee grote bestelwagens de bibliotheek in te laden. „Dat waren 12.000 boeken. Veel te zwaar voor de beide auto’s, maar we kwamen gelukkig in Leuven aan. Daar werd alles nog eens geselecteerd. Zo’n 8000 titels belandden in de bibliotheek, de rest kreeg diverse bestemmingen. De stempels van de collectie Runia herinneren nog aan het verleden.”

Pijn

Of Runia zijn bibliotheek met pijn in zijn hart van de hand deed? „Nee”, zegt Boven. „Hij was redelijk rationeel toen zijn huis leeggehaald werd. Hij was blij dat de bibliotheek een goede bestemming had gekregen. Wel vond hij het jammer dat zijn zoon Douwe, classicus aan de universiteit van Melbourne, niet een gedeelte kon overnemen. Maar deze was natuurlijk actief in een heel andere discipline.”

Runia heeft na zijn verblijf aan de IJsselkade nog een jaar in een appartement in Kampen gewoond. Zijn vrouw, die tegenwoordig in Ermelo woont, werd deze maand 92. Boven: „We kwamen er later achter dat hij veel notities in zijn boeken verzamelde. Soms zo uitgewerkt dat we dachten: hier moeten we iets mee. We hebben toen diverse documenten verzameld en ondergebracht bij het archief van Runia in het Historisch Documentatiecentrum van het protestantisme aan de Vrije Universiteit.”

Wie, wat waar

Naam: Prof. dr. Klaas Runia

Boeken: 12.000

Plaats: Leuven

serie Theologische bibliotheken

Theologen en predikanten hebben vaak grote bibliotheken opgebouwd. Waar zijn die boeken gebleven? Dit is deel 2 in een serie over theologische bibliotheken.