MH17-vonnis: Drie verdachten veroordeeld tot levenslang, Poelatov vrijgesproken
De rechtbank doet acht jaar na de ramp van vlucht MH17 uitspraak in de strafzaak tegen de vier verdachten. Kijk live mee.
Advertentie
Liveblog
Rusland vindt het MH17-proces in Nederland niet onpartijdig verlopen en zegt dat zeer te betreuren. Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken laat dat weten in een reactie op het vonnis van de rechtbank, die drie betrokkenen tot levenslang veroordeelde. Rusland zal de bij verstek veroordeelde onderdanen niet uitleveren aan Nederland, liet een vooraanstaande parlementariër meteen weten.
Moskou zegt het zeer spijtig te vinden dat de rechtbank „de principes van onpartijdigheid in de MH17-zaak negeerde”. Ook noemen de Russen de uitspraak politiek gemotiveerd. Tijdens het proces stond de rechtbank „onder ongekende druk van Nederlandse politici, aanklagers en de media om een politiek gemotiveerde uitkomst op te leggen”, aldus het ministerie.
De rechtbank veroordeelde, behalve een Oekraïense pro-Russische rebel, twee voormalige agenten van de Russische geheime dienst.
Justitieminister Dilan Yeşilgöz zegt de reactie van Rusland te hebben vernomen, maar wil er niet op ingaan. „Men kan nog in hoger beroep gaan”, zegt de bewindsvrouw. „Alles wat ik zeg, kan meewegen in zo’n zaak en dat moet je gewoon helemaal niet willen.”
Het is belangrijk dat er in het MH17-proces een uitspraak is gedaan „waarin duidelijk schuldigen aangewezen worden”. Dat zegt luchtvaartmaatschappij KLM in een reactie op het vonnis. De Malaysian Airlines-vlucht MH17 vervoerde ook KLM-passagiers omdat KLM een zogeheten codeshare-overeenkomst had met de Maleisische luchtvaartmaatschappij.
Ondanks de uitspraak zal het verdriet nooit verdwijnen, aldus KLM. „Onze gedachten en medeleven gaan uit naar de families en vrienden van de passagiers en bemanning van de vlucht MH17 op 17 juli 2014.”
Vlucht MH17 van Schiphol naar Kuala Lumpur werd ruim acht jaar geleden boven het oosten van Oekraïne uit de lucht geschoten met een Buk-raket. Daar was toen al een oorlog gaande nadat delen van Oekraïne zich met Russische steun hadden afgescheiden.
De veroordeling van drie verdachten tot levenslang en een vrijspraak in de zaak-MH17 roept bij de nabestaanden „ongetwijfeld grote emoties” op, aldus minister Wopke Hoekstra van Buitenlandse Zaken. Het leed kan niet worden weggenomen, maar hij hoopt dat ze „steun kunnen vinden in het feit dat het recht vandaag zijn loop heeft”.
Volgens de minister is er met de uitspraak „een grote stap gezet om te komen tot waarheidsvinding, gerechtigheid en rekenschap voor de slachtoffers en hun nabestaanden”. Bij de ramp lieten 196 Nederlanders het leven. In totaal kwamen door het neerschieten van de Boeing 777 met een Russische Buk-raket boven Oost-Oekraïne bijna 300 mensen om.
Drie van de vier MH17-verdachten zijn donderdag veroordeeld tot levenslange celstraf. Drie nabestaanden reageren.
Het vonnis in de zaak-MH17 „laat zien dat recht zegeviert”, laat minister Kajsa Ollongren (Defensie) weten. Drie verdachten kregen levenslang voor het neerschieten van het vliegtuig van Malaysia Airlines boven het oosten van Oekraïne meer dan acht jaar geleden. Daarbij vielen bijna 300 doden onder wie 196 Nederlanders.
De uitspraak is belangrijk voor de nabestaanden, maar ook voor medewerkers van Defensie, aldus de minister. „Defensiepersoneel heeft onder andere bijgedragen aan een waardige repatriëring. Dankzij hen en vele anderen, markeren we nu een belangrijk moment van waarheidsvinding, gerechtigheid en rekenschap voor de slachtoffers en hun nabestaanden.”
Piet Ploeg, nabestaande en voorzitter van Stichting Vliegramp MH17, zegt dat er donderdag recht is gesproken. Drie verdachten van de ramp zijn veroordeeld tot een levenslange celstraf door de rechtbank, een vierde is vrijgesproken. „Ik ben opgelucht en blij dat deze uitspraak er is”, laat hij in een eerste reactie buiten de rechtszaal weten. „Drie keer levenslang en de rol van Rusland is bevestigd, wat wil je nog meer?”
Over de vrijspraak kon hij kort zijn: „laat me eerst dat vonnis maar lezen. We hebben altijd vertrouwen gehad en de rechtbank heeft een zorgvuldige afweging gemaakt. Wie ben ik om dat te beoordelen?”
Ploeg verloor zijn broer, diens vrouw en hun zoon bij de ramp. Hij was bij nagenoeg elke zitting aanwezig de afgelopen ruim 2,5 jaar. „Ik ben er best emotioneel onder. De uitspraak is zo ontzettend belangrijk, niet alleen voor de nabestaanden maar ook voor de luchtvaart.”
Ook wijst hij erop dat het opsporingsonderzoek nog loopt. „Het is nog niet afgelopen.”
De politie en het Openbaar Ministerie verwachten „zo snel mogelijk” meer te kunnen vertellen over een vervolgonderzoek naar mensen die verantwoordelijk zouden zijn voor het neerhalen van vlucht MH17. „Wie heeft op de knop gedrukt, wie zit er nog hoger in de boom. Het onderzoek is niet gestopt”, zei Andy Kraag, hoofd van de Dienst Landelijke Recherche donderdag na afloop van de uitspraak van de rechtbank. Het Openbaar Ministerie verwacht in het voorjaar meer duidelijkheid te kunnen verschaffen daarover.
De rechtbank veroordeelde drie van de vier verdachten tot een levenslange gevangenisstraf. Een vierde verdachte is vrijgesproken. „Vandaag is recht gesproken voor de slachtoffers en de nabestaanden”, aldus Kraag. Hij zegt „gepast trots” te zijn op het team dat jarenlang onderzoek deed naar de vliegramp, en „een lichte teleurstelling” te voelen dat een verdachte is vrijgesproken.
Het loont om je te laten verdedigen door advocaten tijdens een strafzaak, zei advocaat Boudewijn van Eijck van MH17-verdachte Oleg Poelatov donderdag na afloop van de uitspraak. Zijn collega Sabine ten Doesschate vult aan erg „opgelucht” te zijn met het vonnis van de rechtbank. Poelatov werd vrijgesproken, drie medeverdachten zijn tot levenslange gevangenisstraffen veroordeeld.
De advocaten hadden vrijspraak bepleit. „Het zou heel fijn zijn voor Poelatov als de strafzaak hiermee voor hem ten einde gaat komen”, zei Van Eijck. Het Openbaar Ministerie had ook tegen de Rus Poelatov een levenslange gevangenisstraf geëist. Het OM heeft de komende twee weken de tijd om te beslissen in hoger beroep te gaan.
De advocaten hebben Poelatov direct na afloop van de uitspraak nog niet gesproken, maar ze weten dat hij de zitting via de livestream heeft gevolgd.
Justitieminister Dilan Yeşilgöz ziet het vonnis in de MH17-zaak niet als het sluitstuk in de zaak over het passagiersvliegtuig dat is neergehaald boven Oekraïne, „hoe belangrijk het vonnis ook is”. Tijdens een debat doelde de bewindsvrouw daarmee onder meer op de zaak die nog loopt tegen Rusland bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens.
„Nederland blijft met bondgenoten strijden voor waarheidsvinding, gerechtigheid en rekenschap voor allen die door deze tragedie zijn geraakt”, aldus de minister. Ook zegt ze dat haar gedachten bij de nabestaanden van de slachtoffers van de vliegramp zijn.
Advertentie
Nu er een uitspraak ligt in het MH17-proces zijn koning Willem-Alexander en koningin Máxima „in gedachten” bij alle nabestaanden van de slachtoffers. Dat laat het koningshuis weten in een reactie die op Twitter is verspreid. „Uw verdriet blijft altijd voelbaar”, aldus het koningspaar. „Wij wensen u toe dat deze mijlpaal u enige ruimte geeft om het verlies van uw dierbaren te verwerken.”
Het Openbaar Ministerie overweegt in hoger beroep te gaan tegen de vrijspraak van een van de vier verdachten in het MH17-proces. Drie andere verdachten kregen donderdag een levenslange gevangenisstraf opgelegd door de rechtbank voor hun betrokkenheid bij de vliegramp.
Een woordvoerder van het OM liet direct na het uitspreken van het vonnis weten het „omvangrijke” vonnis te gaan bestuderen. Het OM heeft twee weken de tijd om hoger beroep aan te tekenen.
Met het vonnis in de zaak MH17 „zijn we een stap dichterbij gekomen in waarheidsvinding en gerechtigheid voor de slachtoffers en de nabestaanden”, laat premier Mark Rutte in een eerste reactie weten. Drie verdachten kregen levenslang, een vierde werd vrijgesproken.
Maar het vonnis is niet het sluitstuk, aldus de premier. „Alle partijen kunnen nu hoger beroep aantekenen en dus is dit vonnis niet onherroepelijk.” Maar er is een „belangrijke stap” gezet, voegt hij eraan toe.
Bij de ramp in het oosten van Oekraïne in juli 2014 met vlucht MH17 kwamen 298 mensen om het leven onder wie bijna tweehonderd Nederlanders. Het toestel werd neergehaald met een Russische Buk-raket.
De rechtbank heeft donderdag drie verdachten in het omvangrijke MH17-proces veroordeeld tot levenslange celstraffen voor hun betrokkenheid bij het neerhalen van de vlucht op 17 juli 2014. Dit leidde tot de dood van alle 298 inzittenden. Het gaat om rebellenleider Igor Girkin (51), zijn rechterhand Sergej Doebinski (60) en garnizoenscommandant Leonid Chartsjenko (50). Oleg Poelatov (56) is vrijgesproken.
Volgens de rechtbank is bewezen dat het drietal een rol heeft gehad in het laten aanrukken of het afvoeren van de buk-TELAR. Voor Poelatov geldt dat er „geen aanwijzing” is voor zijn tussenkomst, ook staat niet vast dat hij het afvuren van de buk-raket heeft kunnen voorkomen.
De raket die de vlucht neerhaalde had een „allesvernietigende werking”. Het leven van de inzittenden werd „van het een op het andere moment zonder waarschuwing op gruwelijke wijze beëindigd”, aldus de rechtbank. Voor de vele nabestaanden is er „een leven voor en een leven na de ramp”.
Het Openbaar Ministerie had levenslang geëist tegen het viertal. De verdachten hebben zich het hele proces niet in de rechtbank laten zien. Alleen Poelatov liet zich vertegenwoordigen door advocaten. Hij heeft vanaf het begin iedere betrokkenheid ontkend en noemde het onderzoek tegen hem „onbetrouwbaar”.
Met de uitspraak van de rechtbank komt een voorlopig einde aan het monsterproces, dat ruim 2,5 jaar geleden - op 9 maart 2020 - de eerste van bijna zeventig zittingsdagen had.
Oekraïne vindt het een belangrijk signaal dat een Nederlandse rechtbank oordeelt dat een raket van Russische makelij vlucht MH17 neerhaalde. Het is een teken aan de wereld, inclusief Rusland, dat elke oorlogsmisdaad van de Russen wordt vastgelegd, onderzocht en beoordeeld, concluderen de Oekraïners.
Oekraïne werd acht jaar geleden binnengevallen door de Russen, die de Krim innamen en begin dit jaar een nieuw offensief begonnen. De Russen helpen de pro-Russische opstandelingen in het oosten van Oekraïne, waar in juli 2014 de raket werd afgeschoten op het toestel met daarin bijna tweehonderd Nederlanders.
MH17-verdachte Oleg Poelatov (56) moet worden vrijgesproken van betrokkenheid bij het neerhalen van vlucht MH17, heeft de rechtbank donderdag bepaald. Er is onvoldoende bewijs dat hij een bijdrage heeft geleverd aan het inzetten van de Buk-raket waarmee dat is gebeurd, of dat hij het afvuren heeft kunnen voorkomen. Het voorlezen van het vonnis voor de andere drie verdachten is nog bezig.
De rechtbank ziet „een overvloed aan bewijs” voor de conclusie dat MH17 op 17 juli 2014 met een Buk-raket is neergehaald vanaf een landbouwveld in Oost-Oekraïne, zo is donderdag gezegd tijdens de uitspraak. De rechtbank noemde onder meer foto’s van een rookspoor, satellietgegevens van het weiland met klaarblijkelijke brandsporen, zendmastgegevens en de verklaringen van een anoniem gebleven getuige.
Volgens de rechtbank is het ook „ondenkbaar” dat deze hoeveelheid bewijsmateriaal „gefabriceerd” zou zijn. In de wrakstukken van het vliegtuig en in de lichamen van de inzittenden zijn ook vlindervormige fragmenten gevonden die in Buk-raketten zitten.
Volgens de rechtbank is niet vastgesteld hoe de bemanning van de Buk-TELAR precies heeft gehandeld en wie opdracht gaf tot het afvuren van de raket, en waarom. Wel is duidelijk dat het niet in een opwelling kan zijn gebeurd. Het heeft er volgens de rechtbank „alle schijn van” dat is gedacht dat er werd geschoten op een militair vliegtuig in plaats van op een vliegtuig met burgers.
Tegen de vier verdachten is levenslang geëist.
De rechtbank heeft in de uitspraak in de omvangrijke strafzaak rond het neerhalen van vlucht MH17 hard uitgehaald naar het Openbaar Ministerie. Het OM had eerder dit jaar stukken uit het strafdossier online heeft gezet via een speciale applicatie. „In strijd met een behoorlijke rechtsorde” is het harde oordeel van de rechtbank hierover.
Met de afgelopen mei online geplaatste applicatie kan iedereen via de interactieve website door processtukken bladeren. „Onnodig” en „niet magistratelijk”, zei de rechter hierover. Volgens hem heeft het OM hiermee een „uitdrukkelijke beslissing van de rechtbank met voeten getreden”.
Desondanks verbindt de rechtbank geen consequenties aan de actie, zei de voorzitter bij het voordragen van het vonnis. „De rechtbank is hierdoor niet beïnvloed en de verdediging niet beperkt.” De zwaarste sanctie, namelijk het niet-ontvankelijk verklaren van het OM, is daarom volgens de rechtbankvoorzitter niet gerechtvaardigd.
De advocaten van Oleg Poelatov, de enige van vier verdachten die zich laat vertegenwoordigen, lieten eerder al weten ontstemd te zijn over de actie van het OM.
De rechtbank is donderdagmiddag bezig met het voordragen van de uitspraak in de omvangrijke strafzaak. Tegen de vier verdachten is een levenslange gevangenisstraf geëist.
Rusland gaat het standpunt „onderzoeken” van de Nederlandse rechtbank die zegt dat vlucht MH17 van een Maleisisch vliegtuig in 2014 is neergeschoten door een raket van Russische makelij. Dat meldt het ministerie van Buitenlandse Zaken in Moskou.
De Nederlandse rechtbank zegt ook dat Rusland „algehele controle” had over separatistische troepen in Oost-Oekraïne op het moment dat het vliegtuig werd neergeschoten. In die regio werd de raket afgeschoten.
De rechtbank is donderdagmiddag even na 13.30 uur in het Justitieel Complex bij Schiphol begonnen aan de uitspraak in het monsterproces MH17. De afgelopen 2,5 jaar hebben bijna zeventig zittingen in de zaak plaatsgevonden.
De voorzitter van de rechtbank zei dat de rechtszaak „een onuitwisbare indruk” heeft gemaakt. „Tegelijkertijd is het een gewone strafzaak volgens Nederlandse regels.”
Aan het begin is meteen gemeld dat de rechtbank bewezen acht dat MH17 is neergehaald met een Buk-raket die is afgeschoten vanaf een landbouwveld in Oost-Oekraïne. Dit om alvast wat „spanning” weg te nemen, zo werd uitgelegd. Het landbouwveld zou in 2014 onder controle hebben gestaan van pro-Russische separatisten. De rechtbank zal bijna twee uur gaan doen over de uitspraak. De vermeende rol van de verdachten zal later in de middag aan bod gaan komen.
De zittingszaal is afgeladen met onder anderen nabestaanden, advocaten en journalisten.
De vier verdachten - rebellenleider Igor Girkin (51), zijn rechterhand Sergej Doebinski (60), diens assistent Oleg Poelatov (56) en garnizoenscommandant Leonid Chartsjenko (50) - hangt een levenslange celstraf boven het hoofd als ze schuldig bevonden worden. Zij hebben volgens het Openbaar Ministerie een rol gehad in het binnenhalen of wegbrengen van de Buk-raketinstallatie waarmee MH17 uit de lucht is geschoten.
Poelatov is de enige die zich heeft laten vertegenwoordigen door advocaten. Zij bepleitten eerder dat in hun ogen niet bewezen is dat MH17 is neergehaald met een Buk-raket vanaf het genoemde landbouwveld.
MH17 stortte op 17 juli 2014 neer in Oost-Oekraïne. Alle 298 inzittenden kwamen om het leven, onder hen waren bijna 200 Nederlanders.
De MH17-vliegramp sloeg een diepe wond in het leven van Hans de Borst (56) uit Monster.
Deze video hoort bij een artikel uit het Reformatorisch Dagblad van zaterdag 13 juli 2019.
Ruim een uur voor de uitspraak in het omvangrijke strafproces rond het neerhalen van vlucht MH17, begint de omgeving van de rechtbank op Schiphol vol te stromen. Nabestaanden en mensen van politie en justitie druppelen de rechtbank binnen. In het perscentrum dat speciaal voor de uitspraak is neergezet, zitten vele tientallen journalisten uit binnen- en buitenland.
Verkeersregelaars staan rond het Justitieel Complex Schiphol om iedereen de juiste kant op te wijzen. Nabestaanden worden via een matrixbord naar hun locatie gewezen. De verwachting is dat meer dan tweehonderd mensen die iemand hebben verloren bij de ramp naar de rechtbank komen.
De rechtbank doet om 13.30 uur uitspraak, ruim 2,5 jaar na aanvang van de strafzaak en meer dan acht jaar na de vliegramp op 17 juli 2014. Tegen de vier verdachten is een levenslange gevangenisstraf geëist. Het voorlezen van de uitspraak duurt naar verwachting ongeveer twee uur.
Ruim acht jaar na de ramp en meer dan 2,5 jaar na aanvang van het strafproces, doet de rechtbank donderdag uitspraak in de zaak over het neerhalen van vlucht MH17. Op 17 juli 2014 stortte het toestel van Malaysia Airlines, vertrokken van Schiphol en onderweg naar de Maleisische hoofdstad Kuala Lumpur, neer boven Oost-Oekraïne. Het vliegtuig was uit de lucht geschoten. Alle 298 inzittenden kwamen om het leven, onder hen bijna 200 Nederlanders.
Volgens het Openbaar Ministerie zijn pro-Russische separatisten verantwoordelijk voor het inzetten van de Buk-raket waarmee het vliegtuig is neergehaald. Zij hadden mogelijk niet door dat het ging om een passagiersvlucht.
Na jaren van internationaal onderzoek, vervolgt het OM vier mannen: rebellenleider Igor Girkin, zijn rechterhand Sergej Doebinski, diens assistent Oleg Poelatov en garnizoenscommandant Leonid Chartsjenko. Deze drie Russen en een Oekraïner worden verantwoordelijk gehouden voor de dood van alle inzittenden. Volgens het OM hebben zij een rol gespeeld bij het binnenhalen of het wegbrengen van de Buk-raketinstallatie. In het gebied was, ook toen, een gewapend conflict gaande. Tegen alle vier de mannen is een levenslange gevangenisstraf geëist.
De verdachten hebben zich het hele proces niet in de rechtbank laten zien. Alleen Poelatov heeft zich laten vertegenwoordigen door advocaten. Hij ontkent iedere betrokkenheid en noemt het onderzoek tegen hem „onbetrouwbaar”. „De door de aanklager aangevoerde bewijzen zijn niet overtuigend, op sommige punten onbetrouwbaar, gebaseerd op gissingen en in hun totaliteit onvoldoende om te dienen als basis voor een gerechtelijk vonnis”, vertelde hij eerder dit jaar in een videoboodschap. Hij zei toen tegen de rechtbank dat zijn hoop gevestigd is op een „rechtvaardig en wettig vonnis. Ik verzoek u mij vrij te spreken.”
De uitspraak is donderdag om 13.30 uur in het Justitieel Complex op Schiphol en duurt naar verwachting ongeveer twee uur.
Advertentie