Het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden heeft dinsdag een wet –de zogenoemde ”Respect for Marriage Act”– aangenomen die het huwelijk voor stellen van gelijk geslacht en voor interraciale koppels moet beschermen. De wet heeft geldingskracht op federaal niveau en geldt dus voor de hele Verenigde Staten.
Het aannemen van de wet weerspiegelt de progressieve reflex van de Amerikaanse politiek, nadat het hooggerechtshof in Washington onlangs een streep haalde door het nationaal recht op abortus. De rechters verwierpen vorige maand de historische uitspraak ”Roe versus Wade” uit 1973, waarin was bepaald dat de constitutie grond biedt voor het recht op zwangerschapsafbreking.
Die reflex werd nog versterkt door een memo van opperrechter Clarence Thomas bij het recente vonnis over abortus. Hij schreef dat het hof ook de uitspraken rond het huwelijk voor gelijk geslacht, het huwelijk voor interraciale stellen en het recht op anticonceptie zou moeten heroverwegen. Dat voedde de vrees dat het hoogste Amerikaanse rechtscollege –dat door conservatieve leden wordt gedomineerd– meer omstreden ethische kwesties op de schop zou nemen.
Vooral de Democraten hadden daarom al verklaard dat liberale ‘verworvenheden’ de komende tijd hoog op de politieke agenda zouden staan. Dat bleek dinsdag al met de Respect for Marriage Act. En volgende week ligt in het Huis van Afgevaardigden een wetsvoorstel op tafel dat de toegang tot anticonceptie moet garanderen.
Opmerkelijk is dat de wet die het homohuwelijk beschermt, werd aangenomen met 267 stemmen voor en 157 tegen. Naast de meeste Democraten stemden ook 47 Republikeinen voor. Weliswaar moet het voorstel nog langs de Senaat, waar de verhoudingen tussen Republikeinen en Democraten gelijk liggen. Maar als ook daar enkele Republikeinen met de Democraten meestemmen, zal de nieuwe regelgeving een feit zijn.
Het laat zien dat uitspraken van het federale hooggerechtshof weliswaar heel belangrijk zijn, maar bepaald geen garantie vormen dat conservatieve normen en waarden ook politieke bescherming genieten. En dat nieuwe wetgeving uiteindelijk de trend van doorgaande liberalisering kan versterken.
Prolife-organisaties waarschuwden na de uitspraak over abortus al dat de strijd nog lang niet is gestreden. Individuele Amerikaanse staten hebben immers nog steeds het recht eigen wetgeving rond afbreking van de zwangerschap aan te nemen.
Met het aannemen van de Respect for Marriage Act blijkt hoe ook op nationaal niveau de besluitvorming over ethische kwesties in de Amerikaanse politiek verloopt. Dat biedt bepaald geen rooskleurig perspectief voor nieuwe wetsvoorstellen rond onderwerpen die met normen en waarden te maken hebben.
