Beleggers worden volgens AFM bestookt met misleidende reclames
Steeds meer Nederlanders beleggen en al die nieuwe beleggers worden bestookt met misleidende reclames. Dat constateert de Autoriteit Financiële Markten (AFM) die bij de presentatie van haar jaarverslag waarschuwt dat mensen op het verkeerde been worden gezet door leuzen als ‘gratis’ of ‘commissievrij’ beleggen. En bij claims over duurzame beleggingen is het ook uitkijken geblazen.
Tijdens de coronalockdowns en waarschijnlijk ook door de lage rentes is beleggen voor veel mensen een gewilde bezigheid geworden. Volgens de toezichthouder steeg het aantal huishoudens dat belegt afgelopen jaar met 12 procent tot 1,9 miljoen. Onlinebrokers proberen in te spelen op deze trend door de nieuwkomers met verleidelijke reclame-uitingen naar hun platforms en beleggingsapps te lokken. De AFM merkt dat ze de kosten en risico’s van beleggen daarbij bagatelliseren.
Een disclaimer als „beleggen gaat gepaard met risico’s” is naar de smaak van de financiële waakhond te algemeen wanneer tegelijk op specifieke voordelen van een product of dienst wordt gewezen. Ook moet informatie kloppen en duidelijk zijn, wat niet altijd het geval is. Een gratis dienst zou eigenlijk niet bestaan.
Wat de AFM verder opvalt is dat duurzaam beleggen een enorme vlucht neemt. Maar daarmee zou eveneens het risico op teleurstellingen bij beleggers toenemen. Dit komt omdat beleggingsfondsen het begrip duurzaam zeer uiteenlopend kunnen invullen. Onderzoek bij meer dan tien fondsen wijst uit dat aanbieders in grote mate zelf bepalen wat duurzaam bij hun precies betekent. Als belegger moet je dus goed opletten waarin je je geld steekt.
Aandelen in fondsen die als duurzaam worden aangeprezen zijn vaak ook onderdeel van gewone fondsen, geeft de AFM aan. Duurzame fondsen bevatten bijvoorbeeld veel techaandelen die ook bij niet-groene beleggers populair zijn. Bij duurzame fondsen worden de meest vervuilende beleggingen doorgaans wel uitgesloten. Maar de toezichthouder vraagt zich af of dit voldoende is en beleggers eigenlijk niet meer verwachten van zo’n duurzaam fonds.
De AFM waarschuwt al langer voor ‘greenwashing’, oftewel het duurzamer voorstellen van beleggingen dan ze in werkelijkheid zijn. Tegelijk is het nog lastig om partijen die hun groene beleggingen te veel aandikken daarop aan te pakken. Voor reclame-uitingen zijn een aantal jaar geleden wel heldere regels opgesteld. De AFM roept alle spelers in de markt op om eigen advertenties nog eens tegen het licht te houden en waar nodig aan te passen. Vier partijen zijn al door de toezichthouder aangesproken op hun reclame-praktijken.