Voor opening van een locatie en tijdens het gebruik ervan voert een deskundige infectiepreventie een inspectie uit en geeft tips voor een zo goed mogelijke inrichting. De inspectie vindt plaats volgens een checklist van het Landelijk Centrum Hygiëne en Veiligheid.

Braken

Er wordt bijvoorbeeld gekeken of de ruimte goed schoon te houden is, of er voldoende toiletten en douches zijn, of er plaagdierbestrijding is en of de speelplaats voor de kinderen veilig is.

Ondanks alle inspanningen blijft een sporthal uiteraard geen fijne plek om te verblijven. Er is weinig tot geen privacy en de hygiënische omstandigheden zijn verre van ideaal.

In veel opvanglocaties zijn al besmettingen en uitbraken geweest van infectieziekten: corona, griep, buikgriep of schurft. Binnen enkele dagen na opening van een opvanglocatie kreeg de GGD bijvoorbeeld de melding dat meerdere kinderen klachten hadden als braken en diarree.

De GGD heeft hierop adviezen uitgebracht over het intensiveren van de schoonmaak en het scheiden van de toiletten voor personen met klachten en personen zonder klachten. Ook is laboratoriumonderzoek ingezet op ontlasting van de zieke kinderen. Hierin werd het norovirus gevonden.

Polio

Het norovirus is een zeer besmettelijk virus dat buikgriep veroorzaakt. In ontlasting kunnen 10 miljoen tot 100 miljard virusdeeltjes per gram zitten, terwijl 18 deeltjes al genoeg zijn om iemand anders te infecteren. In de hygiënische omstandigheden van een sporthal is dit uiteraard zeer ongewenst. Gelukkig is de uitbraak beperkt gebleven tot zes personen.

Oekraïne behoort tot de landen met de laagste vaccinatiegraad tegen infectieziekten in Europa. Polio, 
mazelen en rodehond komen daardoor nog voor in het land. Andere ziekten die er voorkomen zijn tuberculose (en dan vaak ook nog resistent tegen antibiotica) en hondsdolheid (ook onder huisdieren).

Het is goed om dit te weten en hier op te letten bij de zorg voor de vluchtelingen uit Oekraïne in een thuissituatie, maar zeker ook in een opvanglocatie. Huisartsen en specialisten –zeker degenen die direct betrokken zijn bij de zorg op een opvanglocatie– zijn gevraagd hier extra aandacht aan te besteden en eventueel laboratoriumonderzoek in te zetten indien zij vermoeden dat klachten door een infectieziekte worden veroorzaakt.

Zorg voor de kinderen zal ook zo snel mogelijk opgestart worden, waaronder het aanbieden van vaccinaties. Ook dierenartsen zijn geïnformeerd over de zorg voor huisdieren die de vluchtelingen hebben meegenomen.

Laten we allereerst hopen en bidden dat de situatie in Oekraïne snel verbetert. Tot die tijd moeten we de vluchtelingen zo goed en veilig mogelijk opvangen en de juiste zorg geven.

De auteur is arts infectieziektebestrijding bij GGD Zuid-Holland Zuid.