Biden: er staat ons nog een „lang gevecht” te wachten
Het is dag 31 van de oorlog in Oekraïne. Volg de laatste ontwikkelingen in dit liveblog.
Advertentie
Waardoor staan de deuren voor de Oekraïners wagenwijd open en voor andere vluchtelingen slechts op een kier, of zelfs dat niet eens? Lastig te verklaren, vinden zelfs degenen die dag in, dag uit met asielzoekers omgaan.
Luchtaanvallen op de stad Lviv in het westen van Oekraïne waren gericht op een opslagplaats voor brandstof, zegt burgemeester Andriy Sadoviy. Volgens eerste berichten vielen er vijf gewonden en werden er geen woningen geraakt.
Eerst maakten plaatselijke autoriteiten melding van twee raketinslagen, later volgde een derde.
Aanvankelijk waren er berichten over drie explosies uit de richting van een oostelijke buitenwijk. Inwoners werd dringend geadviseerd dekking te zoeken.
De stad op 80 kilometer van de grens met Polen kreeg in de eerste maand van de oorlog in Oekraïne nog maar weinig aanvallen te verduren. Lviv herbergt veel vluchtelingen uit andere delen van Oekraïne.
De wereld moet er rekening mee houden dat er nog een „lang gevecht” aankomt, zei de Amerikaanse president Joe Biden zaterdag in Warschau bij de afsluiting van zijn tweedaagse bezoek aan Polen. „We moeten onder ogen zien dat deze strijd niet in dagen of maanden gewonnen gaat worden.” Rusland heeft „de democratie gewurgd en probeert dat ook in andere landen te doen”, zei Biden.
„Wij staan achter jullie”, hield de president Oekraïne nog eens voor. Hij waarschuwde Rusland om geen centimeter op grondgebied van de NAVO te komen. De oorlog in Oekraïne noemde Biden een „strategische mislukking” voor de Russen. In zijn ogen kan de Russische president Vladimir Poetin niet aan de macht blijven. Bij een bezoek aan Oekraïense vluchtelingen eerder op de dag noemde hij Poetin „een slager”.
Dat Rusland met de inval Oekraïne wil ontdoen van nazi’s noemde Biden een leugen. „Dat is cynisch en obsceen.”
De Amerikaanse president sprak in Warschau eerder op de dag met Oekraïense ministers en met de Poolse president Andrzej Duda. Hij zei dat de betrokkenheid van de VS bij de NAVO „heilig” is.
De burgemeester van de Noord-Oekraïense stad Tsjernihiv heeft zijn nood geklaagd over de enorme verwoesting die de Russische invasietroepen hebben aangericht. „De stad ligt volledig in puin”, zei Vladislav Atrosjenko zaterdag. In de voorbije weken zijn in Tsjernihiv, dat niet ver van de grens met Belarus en Rusland ligt, meer dan 200 burgers om het leven gekomen door het oorlogsgeweld.
Voor de Russische inval telde de stad 285.000 inwoners. Van hen is volgens Atrosjenko meer dan de helft op de vlucht geslagen. Of dat aantal klopt is momenteel niet te verifiëren. De burgemeester vroeg aandacht voor de dramatische situatie van de achtergebleven bevolking. Russische soldaten hebben een belangrijke brug richting Kiev opgeblazen, waardoor het goeddeels onmogelijk is geworden een humanitaire corridor te openen.
Atrosjenko vertelde ook dat de stroom is uitgevallen. Van opgeven wil echter niemand weten.
Tsjernihiv telt verscheidene middeleeuwse kerken en kloosters. Ten minste twee daarvan hebben schade opgelopen door de beschietingen. Oekraïne streeft ernaar het centrum van de stad als cultureel werelderfgoed aangemerkt te krijgen.
In het zuiden van Oekraïne werden zaterdag opnieuw hevige gevechten gemeld in Marioepol, waar de ravage eveneens ongekend is. De Oekraïense generale staf meldde dat het Russische leger vanuit de lucht en met artillerie zowel civiele als militaire doelen bestookt. Ook op de grond proberen eenheden het centrum van de stad te bereiken. Er zou sprake zijn van hevige straatgevechten.
Namens het Russische kamp verspreidde de leider van de deelrepubliek Tsjetsjenië, Ramsan Kadirov, videobeelden van zijn strijders die actief zouden zijn in Marioepol. De strategisch belangrijke industrie- en havenstad is de enige sector aan de Azov-zee die Rusland nog niet controleert.
Door de aanhoudende beschietingen zijn grote delen van Marioepol, dat voor de oorlog ruim 400.000 inwoners had, met de grond gelijk gemaakt. Frankrijk wil in samenwerking met Turkije en Griekenland een grootscheepse reddingsoperatie voor de zwaar bedreigde burgerij op touw zetten. Moskou heeft nog niet gereageerd op de plan.
Ruim honderd Oekraïense en Nederlandse kinderen zijn zaterdag in Madurodam, met hulp van tolken, met elkaar in gesprek gegaan over oorlog, vrede, vluchten en de toekomst. Ook enkele Nederlands-Russische kinderen schoven aan om hun verhaal te delen op de kinderbijeenkomst, een initiatief van Tako Rietveld. Als zogenoemde Kindercorrespondent wil hij kinderen over de hele wereld hun verhaal laten vertellen tijdens nieuwsgebeurtenissen.
Volgens Rietveld zaten de kinderen ademloos naar elkaar te luisteren. „Oekraïense kinderen vertelden over wat ze hebben meegemaakt. Dat zij nu hier zitten maar hun vader nog daar, en hun hond ook, en dat contact krijgen lastig is en dat ze zich ontzettend zorgen maken, bijvoorbeeld. Nederlandse kinderen hadden vragen als: wat hebben jullie nodig en hoe kunnen we jullie helpen?”
Ook waren er Nederlandse kinderen die vertelden over hoe ze thuis Oekraïense mensen opvangen. „Dat het toch wel wennen is als je opeens de douche met meer mensen moet delen en met z’n allen aan de ontbijttafel zit, maar dat ze vonden dat je het toch voor elkaar over moet hebben.”
De burgemeester van Den Haag, Jan van Zanen, en staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel) gingen ook met de kinderen in gesprek. Zij lieten weten zich in te gaan zetten voor datgene waar de Oekraïense kinderen behoefte aan hebben, zoals sport- of muzieklessen. „Dan zag je dat de kinderen zich echt serieus voelden genomen. Dat er niet alleen naar hen geluisterd wordt, maar dat er ook echt iets mee gebeurt”, aldus Rietveld.
Verder was er tijd voor stroopwafels bakken en een bezoek aan het park, waar een rondleiding door Nederland in het klein werd gegeven. „Het was hartstikke mooi om de kinderen bij elkaar te zien. Sommigen kwamen een beetje met hangende schouders binnen, maar aan het eind van de dag liepen ze toch wat meer rechtop en vrolijker naar buiten”, aldus de Kindercorrespondent.
De kinderbijeenkomst werd gesteund door het vfonds, het Nationaal Fonds voor Vrede, Vrijheid en Veteranenzorg.
Volgens de regering in Kiev nemen de Russische invasietroepen in Oekraïne niet alleen wooncomplexen en ziekenhuizen onder vuur, ook gebedshuizen van allerlei signatuur moeten het ontgelden. De kerkelijke autoriteiten hebben tot dusver 59 gebouwen voor religieuze bijeenkomsten geregistreerd die zijn beschoten. In de meeste gevallen gaat het om orthodoxe kerken.
De meeste schade werd aangericht in en aan Oekraiëns-orthodoxe kerken, die onder het patriarchaat van Moskou vallen en vooral populair zijn in het oosten van het land. Onder meer het klooster Maria-Ontslapenis in Svjatohirsk, een van de heiligste plaatsen van de Russische orthodoxie, is deels verwoest.
Ook zijn een rooms-katholieke en vijf evangelische kerken getroffen, zei de staatsdienst voor nationaliteitenpolitiek en gewetensvrijheid in Kiev. Verder zijn drie islamitische moskeeën en een joodse synagoge beschadigd door het oorlogsgeweld.
Lokale media maakten zaterdag tevens bekend dat een Holocaust-monument, Drobizkij Jar, aan de stadsrand van Charkov door Russisch vuur is vernield. Dat gebeurde vlak na de inval ook al met het gedenkteken dat in de hoofdstad Kiev is neergezet wegens het bloedbad van Babi Jar, de massamoord op Joden in 1941. Het monument werd beschadigd door een raketaanval op de aanpalende tv-toren van Kiev.
Bij Lviv in het westen van Oekraïne hebben zich zaterdagmiddag drie krachtige explosies voorgedaan, melden plaatselijke autoriteiten. Ze drongen er bij inwoners op aan dekking te zoeken tegen mogelijke luchtaanvallen.
De explosies waren te horen uit de richting van een oostelijke buitenwijk. Getuigen van persbureau Reuters zagen dichte zwarte rook in het noordoosten van Lviv, maar de oorzaak kon niet meteen worden vastgesteld.
De betrokkenheid van de Verenigde Staten bij de gemeenschappelijke defensietaak van de NAVO is „heilig”, zei de Amerikaanse president Joe Biden zaterdag tegen zijn Poolse ambtgenoot Andrzej Duda.
Biden verwees daarmee naar artikel 5 van het NAVO-verdrag, waarin staat dat een aanval op één lid gelijkstaat aan een aanval op alle leden, en dat die aanval collectief beantwoord zal worden. Duda zei zaterdag tijdens zijn ontmoeting met Biden in Warschau dat de Polen „een grote dreiging” voelen door de oorlog in buurland Oekraïne. Hij zei Biden te hebben gevraagd of militaire aankopen sneller kunnen. Hij doelde onder meer op de aanschaf van Patriot-luchtafweergeschut, F-35-straaljagers en tanks.
Polen neemt een grote verantwoordelijkheid bij de aanpak van de humanitaire crisis die het gevolg is van de oorlog, zei Biden. Van de bijna 3,8 miljoen mensen die Oekraïne zijn ontvlucht, zijn er ruim 2,2 miljoen de grens naar Polen overgestoken. Een deel reist door naar andere landen, maar veel mensen blijven in Polen. De rest van de wereld zou het land daarin bij moeten staan, vindt de president.
Tijdens een ontmoeting later op de dag met Oekraïense vluchtelingen in Warschau noemde Biden de Russische president Vladimir Poetin „een slager”. Biden noemde zijn Russische collega eerder een oorlogsmisdadiger, een „moorddadige dictator” en een „echte crimineel die een immorele oorlog voert tegen het Oekraïense volk”.
De Amerikaanse president zei zaterdag ook er niet zeker van te zijn dat Rusland een andere strategie heeft in Oekraïne, nadat Moskou had gezegd dat de focus nu volledig ligt op de „bevrijding” van de oostelijke regio Donbas.
Israël is officieel neutraal in de Russisch-Oekraïense oorlog. Die onpartijdigheid is omstreden, maar het feit dat Israël met beide landen goede relaties heeft biedt ook kansen voor de Israëlische premier Naftali Bennett.
Advertentie
Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) heeft zaterdag in allerijl een extra paviljoentent gebouwd bij de nachtopvang in Ter Apel. Dat meldt RTV Noord. Burgemeester Jaap Velema van Westerwolde reageert verbaasd: „Dat is niet de bedoeling en daar is geen toestemming voor gegeven.”
Volgens een bewoner is het COA zaterdagochtend begonnen met de bouw van de paviljoentent. „Maar ik weet niet waar die voor is. Misschien om in te slapen?”, vraagt een Algerijnse jongen zich af die er nu vier dagen slaapt. „Ik hoop het, want het is helemaal vol. Geen privacy, veel kinderen en echt kleine kinderen ook. Mannen en vrouwen slapen samen in een tent, dat is niet goed.”
Al dagen loopt de druk in de nachtopvang van Ter Apel op. Er zitten nu ongeveer 700 mensen, terwijl er maar plek is voor 275. Ook verblijven de asielzoekers er soms meer dan een week, terwijl de nachtopvang eigenlijk bedoeld voor één nacht. Dat komt doordat alle reguliere opvangplekken al bezet zijn.
VluchtelingenWerk Nederland, het Rode Kruis en UNICEF slaan alarm over het tekort aan opvangplekken voor vluchtelingen uit andere landen dan Oekraïne. „Het aanmeldcentrum in Ter Apel zit inmiddels zelfs zo vol dat de veiligheidsregio Groningen overweegt de hekken te sluiten. Vluchtelingen uit landen als Afghanistan, Syrië en Jemen die bescherming zoeken in Nederland, belanden dan op straat”, waarschuwen de organisaties.
De hulporganisaties roepen het kabinet, de veiligheidsregio’s en gemeenten op om „dit zwarte scenario van mensen die op straat komen te staan koste wat het kost te voorkomen en per direct te zorgen voor opvangplekken”.
Vluchtelingen die naar Nederland komen moeten zich eerst in Ter Apel melden om een asielverzoek te doen. Vanuit Ter Apel gaan zij naar asielzoekerscentra in het land. Maar door een tekort aan opvanglocaties stranden steeds meer mannen, vrouwen en kinderen op de vlucht in noodtenten naast het aanmeldcentrum in Ter Apel. Officieel is daar plaats voor 275 mensen, maar de afgelopen dagen wachtten er tot wel 700 vluchtelingen en asielzoekers op een bed in een andere opvanglocatie. „De tenten zijn overvol en mensen slapen soms in stoelen of op de grond, bij gebrek aan een bed”, stellen de hulporganisaties.
De veiligheidsregio Groningen liet vrijdag weten te overwegen het aanmeldcentrum in Ter Apel op korte termijn ‘op slot te zetten’ en officieel een beroep op bijstand te doen bij andere veiligheidsregio’s. Zaterdag was hierover nog geen besluit genomen.
De hulporganisaties wijzen erop dat het niet voor het eerst is dat er een dringend tekort aan asielopvangplekken ontstaat. „Er zijn structureel te weinig locaties om vluchtelingen op te vangen. Door het steeds weer openen en sluiten van asielzoekerscentra ontstaan schrijnende situaties die te voorkomen zijn met voldoende reservecapaciteit.” Volgens de hulpverleners kan een nieuwe opvangcrises voorkomen worden door te zorgen voor kleinschalige structurele asielopvanglocaties.
De scheepvaart in de Bosporus, een Turkse zeestraat tussen de Zee van Marmara en de Zwarte Zee, is zaterdag opgeschort vanwege de vondst van een zeemijn. Het is niet duidelijk waar de mijn vandaan komt. Mogelijk heeft het te maken met de oorlog in Oekraïne.
Het Turkse ministerie van Defensie maakte eerder op de dag bekend dat een commercieel schip een object had gedetecteerd dat leek op een mijn. Er werd ook gezegd dat speciale teams die kant op waren gestuurd om het gebied af te zetten en het object veilig te stellen.
Rusland zei afgelopen week dat honderden Oekraïense mijnen in de Zwarte Zee waren gedreven. Die zouden met kabels vast hebben gezeten bij Oekraïense havens, maar door slecht weer los zijn gekomen. De autoriteiten in Oekraïne ontkenden en zeiden geen informatie te hebben over mijnen die richting zee drijven.
De Russische centrale bank staat aanstaande maandag de handel in alle Russische aandelen op de beurs van Moskou weer toe. Na een wekenlange opschorting van de aandelenhandel opende de beurs afgelopen week met verregaande beperkingen.
Door de inval van Rusland in Oekraïne en daaropvolgende westerse sancties werden veel beursgenoteerde bedrijven in rap tempo minder waard, waarna de centrale bank noodmaatregelen nam. De beurshandel werd eind februari opgeschort. Na de heropening op donderdag mochten beleggers slechts in aandelen van 33 bedrijven handelen.
Er zijn nog altijd beperkingen. Zo is het beleggers verboden te speculeren op een koersdaling van Russische aandelen, bedrijfsobligaties of overheidsleningen van gemeentes en regiobesturen. De handelssessie is ook korter dan normaal en duurt maar vier uur.
Nieuwe regels maken het buitenlandse beleggers ook moeilijk om hun aandelen van Russische bedrijven te verkopen. Dit probleem speelt onder andere Nederlandse pensioenfondsen parten die als reactie op de inval in Oekraïne van hun Russische beleggingen af willen.
De Moskouse beurs sloot vrijdag 2,5 procent lager. Gasconcern Gazprom en oliebedrijf Rosneft verloren rond de 3 procent na de sterke koerswinsten op donderdag.
Rusland is volgens Japanse media begonnen aan militaire oefeningen op de betwiste eilanden tussen Rusland en Japan. Die vinden plaats kort nadat Moskou vredesonderhandelingen met Tokio heeft afgebroken vanwege Japanse sancties tegen Rusland om de oorlog in Oekraïne.
Sinds de Tweede Wereldoorlog worden de vier eilandjes geclaimd door zowel Rusland als Japan. Volgens de Russen behoren ze tot de Russische eilandengroep Koerilen, terwijl de Japanners ze zien als hun Noordelijke Gebieden. Japan reageerde dinsdag woedend toen Rusland stopte met de langlopende verdragsbesprekingen.
Rusland maakte vrijdag via het Russische persbureau Interfax bekend dat het op de Koerilen oefeningen met meer dan 3000 militairen zou uitvoeren. Er werd toen niet gemeld waar ze precies zouden plaatsvinden.
De Russische opmars in Oekraïne stokt. De invasiemacht deinst ervoor terug de belegerde steden Marioepol, Kharkiv en Kiev binnen te trekken. Uit vrees voor zware straatgevechten.
Inwoners van de Oekraïense hoofdstad Kiev krijgen opnieuw te maken met een uitgaansverbod. Zij moeten om zaterdag 20.00 uur lokale tijd binnen zijn en mogen pas weer maandag om 08.00 uur naar buiten.
Burgemeester Vitali Klitsjko heeft bij de aankondiging op Telegram gezegd dat het besluit is genomen door het Oekraïense leger, zonder verdere details te geven. Eerder werden ook al strenge uitgaansverboden afgekondigd, die neerkomen op strenge en korte lockdowns.
Het uitgaansverbod komt op dezelfde dag waarop de gouverneur van de regio Kiev bekendmaakte dat Russische troepen het dorp Slavoetitsj hebben ingenomen. Daar woont het personeel van de oude Tsjernobyl-kerncentrale die al onder Russische controle staat. Volgens de gouverneur is een ziekenhuis in Slavoetitsj bezet en is de burgemeester ontvoerd. De claims zijn niet onafhankelijk geverifieerd.
Oekraïne en Rusland hebben voor zaterdag afspraken gemaakt voor tien humanitaire corridors in het door oorlog geteisterde land. Volgens de Oekraïense vicepremier Irina Veresjtsjoek moeten burgers die Marioepol proberen te verlaten dat in eigen auto’s doen omdat bussen niet door Russische checkpoints komen.
Via de afgesproken vluchtroutes van eerder deze week zijn iets meer dan 37.600 mensen geëvacueerd naar veiligere gebieden in Oekraïne, zei president Volodimir Zelenski vrijdag. Het ging met name om inwoners van Marioepol. De havenstad is ernstig getroffen door de oorlog. Volgens Zelenski is de situatie daar „tragisch” en staat het Russische leger niet toe humanitaire hulp naar de stad te sturen.
De Oekraïense president Volodimir Zelenksi heeft olie- en gasrijke landen opgeroepen hun productie op te voeren zodat Rusland andere staten niet kan „chanteren”. Hij vindt dat onder andere Qatar meer moet doen om Europa minder afhankelijk te maken van Russische olie en gas.
Zelenski sprak via een videoverbinding op een internationale conferentie in de Qatarese hoofdstad Doha. „Ze kunnen veel doen om de gerechtigheid te herstellen. De toekomst van Europa hangt daar vanaf”, zei hij over landen met olie- en gasvelden. „Ik vraag jullie de productie van energie te verhogen zodat Rusland begrijpt dat geen enkel land energie kan gebruiken om de wereld te chanteren.”
De Europese Unie is voor circa 40 procent van zijn aardgas afhankelijk van Rusland. De oorlog in Oekraïne wakkert grote zorgen aan dat die toevoer ineens stopt als Rusland de gaskraan dichtdraait of de EU zelf besluit Russisch gas te boycotten. Qatar is een van ’s werelds belangrijkste producenten van vloeibaar gemaakt aardgas (lng) en kreeg na het begin van de oorlog in Oekraïne het verzoek om meer te leveren aan Europa.
De Golfstaat kreeg eerder deze maand bezoek van de Duitse minister van Economische Zaken Robert Habeck. Nederlandse bewindslieden grepen een al gepland bezoek aan Abu Dhabi en Dubai aan voor gesprekken over mogelijke leveranties van lng.
Qatar waarschuwde in februari, vlak voor de grootschalige Russische inval in Oekraïne, niet in staat te zijn om alle Russische gasleveringen te vervangen. Zo zijn er al veel langlopende lng-contracten met Aziatische klanten, waardoor volgens Energieminister Saad al-Kaabi slechts een klein deel van de Qatarese lng omgeleid zou kunnen worden naar Europa.
De Amerikaanse president Joe Biden ontmoet zaterdag twee Oekraïense ministers in Warschau, op de laatste dag van zijn bezoek aan Polen. Hij is in het Europese land om te laten zien dat de Verenigde Staten toegewijd zijn aan de bescherming van andere NAVO-landen, aldus het Witte Huis eerder.
Er is in de Poolse hoofdstad overleg tussen de defensie- en buitenlandministers van Oekraïne en de Verenigde Staten. Het Witte Huis heeft nu laten weten dat Biden zich bij de ministers zal voegen.
Biden heeft zaterdag besprekingen met Poolse leiders en gaat ook naar een opvangcentrum voor Oekraïense vluchtelingen. Hij zal zijn bezoek later die dag afronden met een toespraak. De president bezocht een dag eerder Amerikaanse troepen die zijn gestationeerd in Polen, niet ver van de grens met Oekraïne.
Door de oorlog in Oekraïne zijn 136 kinderen om het leven gekomen, zegt de openbaar aanklager in het land. Daarnaast zouden 199 kinderen door het oorlogsgeweld gewond zijn geraakt. De cijfers zijn niet onafhankelijk geverifieerd.
Van de overleden kinderen zijn er 64 gedood in de regio van de hoofdstad Kiev. Vijftig kinderen zijn omgekomen in de regio Donetsk, in het oosten van Oekraïne. Onder Donetsk valt onder meer de zwaar getroffen havenstad Marioepol. Donetsk is daarnaast ook een van de twee regio’s waar voor de Russische invasie een jarenlange burgeroorlog gaande was tussen pro-Russische separatisten en het regeringsleger.
Huurlingen van het Russische bedrijf Wagner Groep zijn naar Oekraïne gestuurd om president Volodimir Zelenski en premier Denis Sjmihal te liquideren. Een hoge adviseur van het Oekraïense ministerie van Defensie zei tegen CNN dat zijn land bewijs hiervoor zal overhandigen aan het Internationaal Strafhof. Om wat voor bewijs het gaat, wilde hij niet zeggen.
Wagner Groep is een huurlingenbedrijf dat naar algemeen wordt aangenomen nauw gelieerd is aan het Kremlin. Het Kremlin zelf ontkent dat. Het bedrijf wordt naar verluidt geleid door de oligarch Jevgeni Prigozjin, die bevriend is met de Russische president Vladimir Poetin.
Huurlingen van Wagner zijn onder meer actief in Syrië, Mali en de Centraal Afrikaanse Republiek. In 2014 speelden ze een rol in de toenmalige Russische invasie van Oekraïne en er zijn berichten dat ze ook nu in het land vechten. Onder meer de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie hebben sancties ingesteld tegen zowel Wagner als Prigozjin.
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft sinds het begin van de Russische inval in Oekraïne op 24 februari 72 verschillende aanvallen geteld op ziekenhuizen, ambulances en medisch personeel. Daarbij zijn zeker 71 doden gevallen en 37 mensen gewond geraakt.
Volgens de WHO nemen de aanvallen op medische faciliteiten en personeel toe. In de meeste gevallen (56) gaat het om beschietingen met zware wapens. Zo werd begin maart het ziekenhuis van Izjoem door een bombardement verwoest, een stad in de buurt van Charkov. Ook werden elf ambulances beschoten. Verder hebben hulpverleners regelmatig te maken met diefstallen en ontvoeringen.
De WHO stelt dat aanvallen op de medische infrastructuur een onderdeel zijn geworden van moderne oorlogsvoering.
Wie in Beieren het pro-Russische Z-symbool toont, kan rekenen op strafrechtelijke vervolging. Minister van Justitie van de Zuid-Duitse deelstaat Georg Eisenreich zei vrijdag dat het strafrecht vervolging toestaat van mensen die bepaalde misdrijven verdedigen, waaronder geweldsmisdrijven. De oorlog die Rusland in Oekraïne voert, druist in tegen het internationaal recht en is misdadig, aldus de minister. Het Openbaar Ministerie treedt daarom op tegen iedereen die ideologisch steun betuigt aan die oorlog.
„De vrijheid van meningsuiting is een groot goed in onze grondwet”, zei Eisenreich tegen persbureau DPA. „De vrijheid van meningsuiting eindigt echter daar, waar het strafrecht begint.”
Veel Russische legervoertuigen die deelnemen aan de strijd in Oekraïne zijn beschilderd met een letter Z. Waarom is niet duidelijk. Mogelijk staat de letter voor het woord „zapad”, dat westen betekent. Dat kan duiden op het legerdistrict waar de troepen vandaan komen of op de windrichting waarin de aanval plaatsvindt. De letter is in korte tijd uitgegroeid tot een pro-Russisch symbool.
Wie in Beieren met het Z-symbool rondloopt, riskeert een boete of een gevangenisstraf van maximaal drie jaar.
Het aantal faillissementen kan dit jaar met 50 procent toenemen door exploderende energieprijzen en het verdwijnen van coronasteun, voorziet ABN AMRO volgens het AD.
Vooral ondernemingen die sterk afhankelijk zijn van gas, benzine en elektriciteit, zoals bakkers, tuinders of taxichauffeurs lopen kans om te vallen. De bank gaat uit van een stijging van rond de 50 procent (2750 faillissementen). Afhankelijk van de duur van de oorlog in Oekraïne kan dat aantal volgend jaar oplopen tot 4625 (een stijging van nog eens 68 procent), vreest de bank. Het zou gaan om het hoogste aantal sinds 2015.
De scherp stijgende energieprijzen wegens de oorlog spelen daarbij een grote rol. „De gasprijs is al hoog, maar kan opnieuw pieken als de situatie verder uit de hand loopt”, stelt hoofdeconoom Nora Neuteboom van ABN AMRO. „Dat hangt sterk samen met de duur van het conflict. Maar de stijgende gasprijs zet de winstmarge bij ondernemers ernstig onder druk als de crisis langer duurt en oude contracten aflopen.”
Dat kan leiden tot een stijging in het aantal faillissementen van bedrijven die veel energie verbruiken. „De industrie zal dit zeker merken. Als daar faillissementen komen, dan zullen het heel grote zijn.”
Nederland wacht een ongekend rampenscenario als Moskou ons snel van het Russische gas afsnijdt. Of als Europa zelf snel Russisch gas gaat weren. Transportbedrijven vallen zonder gas binnen enkele weken stil, net als tuinders, veehouders, slachters, bakkers en suiker- en glasproducenten.
Dat is volgens De Telegraaf op te maken uit de eerste inventarisatie van de doorgerekende scenario’s die zestig veelverbruikers afgelopen weken in opdracht van het ministerie van Economische Zaken (EZK) hebben moeten inleveren. De bedrijven zetten voor die inventarisatie hun gasverbruik op een rij, hoeveel gas ze besparen als ze productie deels of geheel afschakelen en welke bedrijfs- en milieurisico’s er zijn. Hun antwoorden moeten ook zicht geven op wat dit betekent voor toeleveranciers en de consument.
Consultant Berenschot heeft voor het ministerie de inventarisatie van alle scenario’s bij de bedrijven inmiddels uitgevoerd en het rapport afgerond, bevestigt het bedrijf.
Het Verenigd Koninkrijk stuurt 2 miljoen pond (2,4 miljoen euro) aan voedselhulp naar gebieden in Oekraïne die door het Russische leger zijn omsingeld. Vanuit pakhuizen in Polen en Slowakije zullen zo’n 25 vrachtwagenladingen met gedroogd voedsel, conserven en drinkwater naar de betreffende gebieden worden overgebracht, meldt de Britse regering. Oekraïne had om de hulp gevraagd.
Russische troepen zijn er tot dusverre alleen in geslaagd om de stad Cherson in te nemen. Andere strategisch belangrijke steden zijn (deels) omsingeld en worden van op afstand gebombardeerd. In steden als Charkov, Izjoem en Marioepol zitten tienduizenden inwoners al wekenlang vast. De voorzieningen zijn er uitgevallen en er zijn tekorten aan voedsel en schoon drinkwater.
Humanitaire hulp bereikt de belegerde steden nauwelijks. Hulpkonvooien hebben herhaaldelijk moeten omkeren door gevechten of omdat Russische troepen hen tegenhielden. De Britse regering zegt afspraken te hebben gemaakt met „partners aan de grenzen” om ervoor te zorgen dat de voedselhulp zo snel mogelijk aankomt waar die nodig is.
Advertentie