Bij CDA overheerst de opluchting ondanks het verlies
Geen juichstemming, maar zeker ook geen gesomber. Bij het CDA heerst er opluchting en gelatenheid als de eerste exitpolls binnendruppelen. De cijfers kleuren in de meeste plaatsen rood, maar de verwachtte afstraffing lijkt uit te blijven.
In de Schaepmanzaal van het partijkantoor in Den Haag is er halverwege de avond maar een handvol CDA’ers. Van de aanwezigen is het merendeel van de pers. „We houden het sober vanwege de oorlog in Oekraïne”, aldus persvoorlichter Thijn van Veghel.
Het wordt stil als de klok naar 21.00 uur gaat. De eerste exitpoll komt binnen. Iedereen kijkt gespannen toe. Het CDA behaalt een lichte plus in Nieuwegein: 1,9 procent. Er klinkt een opgelucht gemompel. „Oh kijk. Heel goed.” Tweede Kamerlid Derk Boswijk –de campagneleider– reageert: „Even een applausje hoor.” En: „De eerste klap is een daalder waard. Maar de avond is nog lang.”
De spanning bij het CDA is voelbaar. Vooraf waren de verwachtingen dat de partij zware verliezen zou gaan lijden. Volgens een enquête van I&O research was slechts 6,8 procent van de kiezers van plan op het CDA te stemmen. Dat zou een halvering betekenen ten opzichte van 2018.
Dat scenario lijkt zich niet te ontvouwen Al blijken de volgende uitslagen wel minder rooskleurig voor het CDA. Bij de tweede exitpoll –Zwolle– blijft het een stuk stiller als de resultaten op het scherm komen. Een min van 2 procent, wat een zetel verlies zou betekenen. Ook in onder meer Rotterdam en Sittard-Geleen lijkt het CDA zetels kwijt te raken. Boswijk reageert desgevraagd dat hij opgelucht is. „Van andere afdelingen –zoals uit Amersfoort– krijg ik positieve reacties. Het is in ieder geval niet de halvering waarover wel gesproken werd.”
Rond kwart over tien melden zich diverse partijkopstukken en hun gevolg in de zaal. Onder anderen minister van Volkshuisvesting Hugo de Jonge en Marnix van Rij, oud-partijvoorzitter en staatssecretaris van Financiën. Applaus klinkt als partijleider Wopke Hoekstra binnen komt lopen en zich achter de opgestelde microfoons positioneert. „We hadden dolgraag al onze zetels willen behouden, maar dat zit er vermoedelijk niet in. Toch lijken de uitkomsten beter dan verwacht. Ik wil al die duizenden CDA’ers die zich de afgelopen tijd het vuur uit de sloffen hebben gelopen, waanzinnig bedanken. Samen gaan we door. We zijn een partij van samen. We gaan landelijk maar ook lokaal door met minder ik en meer wij.” Een warm applaus van zijn partijgenoten volgt.
De sfeer komt er in de loop van de avond beter in. Er worden hapjes geserveerd. Met een schuin oog kijken de CDA’ers nog naar de verdere uitslagen die binnenkomen. Die van de gemeente Beek in Limburg bevalt wel. Het CDA plust er flink. „Dat is toch de club van Ralph Diederen?” „Ja, wat een baas!” Ook de uitslag in Hardenberg kan de CDA’ers bekoren. De vorige keer verdubbelde het CDA daar en nu heeft het die winst weten vast te houden. „Heel gaaf! Dankzij een goede campagne. Lijsttrekker Martijn Breukelman ging haast elke dag met de tractor op pad: de stemmentrekker.”