De oorlog in Oekraïne duurt inmiddels tien dagen. Het is niet de verwachting dat die snel ten einde zal komen. Heel de wereld leeft mee met de bevolking van het geteisterde land. Er is veel respect voor de moed en weerstand van het Oekraïense volk. Maar de zorg is of het op den duur in staat is de Russische agressor definitief te verdrijven. Gezien het militair overwicht van Rusland lijkt dat onmogelijk.
Daarnaast leeft de angst voor verdere escalatie van het conflict. Wat als Poetin zijn zin heeft gekregen in Kiev? Gaat hij dan andere staten bedreigen of aanvallen, zoals de vroegere satellietlanden Estland, Letland en Litouwen? Dat zal nog grotere gevolgen (kunnen) hebben omdat die staten lid zijn van de NAVO. President Biden heeft al gewaarschuwd dat de legers van het bondgenootschap dan in actie komen.
Een ander zorgpunt is of Poetins besluit van begin deze week om de kernwapens op scherp te zetten, zal leiden tot het daadwerkelijk inzetten van nucleaire wapens. Dan is de catastrofe niet te overzien. De wereld houdt de adem in – ook omdat Poetin niet vatbaar lijkt te zijn voor redelijk overleg.
Intussen komen grote stromen vluchtelingen vanuit Oekraïne naar het Westen toe. Deskundigen zeggen dat het uniek in de geschiedenis is dat in een week tijd zo veel mensen uit een land op de vlucht zijn geslagen. Europese landen tonen zich bereid deze ontheemden op te vangen. Waarbij onduidelijk is hoe dat concreet moet als de stroom nog verder aanzwelt.
Al met al is het heel begrijpelijk dat de spanning en onrust bij vele burgers groot zijn. Waar eindigt dit?
Maar er zijn wel enkele kanttekeningen te maken bij de reactie van met name Westerse landen. Zeker niet om de ernst van de situatie te bagatelliseren. De zorgen zijn terecht.
Toch wringt het. Om met de vluchtelingenstroom te beginnen. Al jaren staan grote groepen vluchtelingen uit het Midden-Oosten te dringen bij de poorten van Europa. Het zijn mensen die de oorlogen en terreur in Afghanistan, Irak en Syrië zijn ontvlucht. De meesten worden teruggestuurd. Degenen die het Europese vasteland wel weten te bereiken, worden opgevangen in slecht geoutilleerde kampen. Daar bivakkeren ze zonder perspectief en zonder veel compassie van de Europese landen.
Het wringt ook als men een vergelijking maakt tussen het –terechte– medeleven met de mensen in Oekraïne en de tamelijk lauwe reactie op de nood in oorlogsgebieden in het Midden-Oosten of in Afrika. Natuurlijk, de oorlog in Oekraïne is dichterbij dan die in Syrië of Eritrea. Maar toch…
Christelijke naastenliefde kenmerkt zich door gebed en hulp voor iedereen die in nood verkeert. Zij mag zich niet laten leiden door angst voor eigen veiligheid –hoe begrijpelijk ook– maar weet zich gedrongen door de liefde voor alle lijdende mensen. Daarom: vergeet Oekraïne niet én vergeet de rest van de wereld niet.