„Onze Europese beschaving is gebouwd op de pijlers van Jeruzalem, Athene en Rome”, zei de bisschop van het Spaanse Madeira zaterdag.
„Athene staat voor wijsheid, Rome voor rechtvaardigheid en Jeruzalem voor Gods ontferming. Helaas zijn Athene en Rome inmiddels naar de achtergrond verdwenen, maar Jeruzalem zijn we helemaal kwijt. In zo’n denkklimaat neemt de mens zelf het heft in handen en is het door God geschapen leven niet langer veilig.”
Wijze woorden van een kerkleider die we overigens niet in alles kunnen volgen. Beschamende woorden ook. Beschamend voor protestantse kerken en christenen die aan het verwateren zijn en meedeinen op de golven van het modernisme.
De Europese conferentie van One of Us in Lissabon was bedoeld als een stukje tegenwicht tegen het ‘nieuwe’ Europa: het Europa van een verstikkend liberalisme dat haar burgers wil ‘bevrijden’ van alle christelijke waarden en normen. Illustratief voor dat liberale denken is het onlangs door het Europese Parlement aanvaarde Matić-rapport dat abortus nota bene als een mensenrecht betitelt. De Slovaakse Miriam Lexmann, lid van dit parlement, haalde dit aan in een bewogen bijdrage die diepe indruk maakte op alle aanwezigen.
Van deze belangwekkende conferentie zijn me vooral drie dingen bijgebleven. In de eerste plaats het internationale karakter. Het was duidelijk merkbaar dat we in Zuid-Europa waren: Spaans en Portugees voerden de boventoon. Er waren echter ook veel Fransen, meerdere Duitsers en zelfs enkele Nederlanders aanwezig. Mensen zoals Arthur Alderliesten van Schreeuw om Leven en Henk Jan van Schothorst van de Christian Council International hadden volop gelegenheid om in de wandelgangen te netwerken.
In de tweede plaats denk ik aan het interkerkelijke karakter. Het is waar dat de invloed van de Rooms-Katholieke Kerk groot was. Door verschillende forumleden werd met instemming verwezen naar pauselijke uitspraken en encyclieken. Tegelijk was de inbreng van andere kerken en christenen welkom en was er waardering voor het reformatorische geluid. Dat alles heeft me geraakt. Een dag vóór de Reformatieherdenking mocht een protestantse predikant in het gebouw van de Katholieke Universiteit van Lissabon wijzen op het eeuwigblijvende Woord en oproepen om terug te keren naar de Bijbel.
In de derde plaats werd ik getroffen door de geestelijke strijd die ook in Spanje en Portugal gaande is. De directeur van een bio-ethisch instituut liet weten dat in Spanje niet alleen een verregaande euthanasiewet erdoor gedrukt is, maar dat nu bovendien ontslag dreigt voor alle artsen en gezondheidswerkers die nog gewetensbezwaren hebben tegen abortus. En ook in Portugal zit men niet stil. De vijftien zogenoemde Sustainable Developments Goals worden met kracht gepropageerd. Een daarvan is gendergelijkheid. Wie schetste onze verbazing toen we rond lunchtijd verhuisden naar de cafetaria van deze rooms-katholieke instelling en bij de ingang daarvan met grote letters de woorden ”Gender Equality” zagen staan. De bisschoppen zagen het ook en staken de hoofden bij elkaar. Na afloop van de lunch was het affiche plotsklaps verdwenen.
Of met dit alles de strijd is gewonnen? Dat is een andere vraag. De conferentie in Portugal was niet meer dan een aanzet. Maar het was een goede aanzet, een begin dat een stevig vervolg verdient. Laat Gods Woord daarbij uitgangspunt en leidraad mogen wezen. Dan blijven Athene en Rome wellicht uit beeld, maar dan gaat het toch naar Jeruzalem.
Ds. C. Sonnevelt uit Alblasserdam woonde zaterdag in Lissabon (Portugal) de conferentie bij van de prolifebeweging One of Us.
