Kerk & religie

Clemenskerk Steenwijk aan vooravond van grote interne verbouwing

De Clemenskerk in Steenwijk, eigendom van de protestantse gemeente Steenwijk, staat voor een van de grotere verbouwingen in haar ruim 500-jarige geschiedenis. Het is een van de grotere kerken in Overijssel.

Eelco Kuiken
18 May 2021 17:52
beeld Eelco Kuiken
beeld Eelco Kuiken

De interne verbouwing gebeurt met behulp van het zogeheten box-in-box-principe. Het gaat om een soort grote ‘dozen’ van hout die links van het orgel in twee lagen worden gerealiseerd. Daar komen alle ruimtes in: vergaderruimtes, zaaltjes, een keuken en andere ruimtes die noodzakelijk zijn. Dat gebeurt zo dat latere generaties alles weer weg kunnen halen, zonder het monument te beschadigen. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed gaat daarmee akkoord. De entree wordt in zuidelijke richting verplaatst naar de originele plek. Het wordt een entree annex tochtsluis aan de buitenzijde, met glazen wanden.

Alles wat een kerkelijke gemeente nodig heeft om te kunnen functioneren, wordt dus binnen de muren van de Grote of Sint-Clemenskerk gerealiseerd. Het oude godshuis is groot genoeg. Kerkelijk centrum De Klincke en het naastgelegen pand dat ook van de protestantse gemeente is, worden afgestoten.

De aanvraag voor de omgevingsvergunning is onlangs ingediend. Naar verwachting wordt er na de zomer gestart met de bouw en moet een en ander in april volgend jaar klaar zijn. De kerk kan tijdens de werkzaamheden gewoon in gebruik blijven. Als alles klaar is, wil de kerkenraad het Van Oeckelenorgel uit 1861 laten restaureren. Ook dat is nodig.

Een belangrijke vernieuwing is ook de oprichting van Stichting Grote Kerk Steenwijk. Deze staat los van de kerk en moet ervoor zorgen dat het gebouw alle dagen in de week open is, met tal van activiteiten voor kerkelijk en niet-kerkelijk Steenwijk. Het doel is om middelen te verkrijgen voor het onderhoud.

In de uiterste zuidpunt van de kerk komt een koffiecorner en buiten is een terras gepland, alles in samenwerking met de plaatselijke horeca. De stichting wil niet concurreren met plaatselijke bedrijven. Ze moet zorgen voor rondleidingen, torenbeklimmingen, concerten, boekenmarkten, zaken die passen bij het gebouw. „Het is heel simpel: als de winkels open zijn, staan onze deuren ook open voor mensen die het geloof zoeken of zij die willen ontspannen”, zegt de voorzitter van de kerkenraad, Peter van der Terp. „Dit moet een gebouw worden voor de hele gemeenschap.”


De gemeente Steenwijkerland, kerkelijke gemeente, Rijksdienst voor Monumentenzorg en architect Adama zijn al sinds oktober 2018 bezig om samen tot wat moois en passends te komen voor het godshuis in het centrum van Steenwijk. Nu gaan de procedures om tot vergunningen te komen lopen.

Gereformeerd en hervormd Steenwijk fuseerden in 2011 tot de protestantse gemeente te Steenwijk. Uiteindelijk kozen de fusiepartners voor de Grote of Sint-Clemenskerk in het hart van de stad als onderkomen voor de 2800 leden tellende kerkelijke gemeente. De oude gereformeerde kerk aan de Onnastraat werd verkocht. De nieuwe kerkenraad deed de belofte dat de Grote Kerk een ‘nieuw huis’ zou worden voor iedereen. Dat gaat nu gebeuren.

Het is een dure operatie. Omdat de aanbesteding nog moet plaatsvinden, wil Van der Terp nog geen bedragen noemen. „Het is een grote uitgave, maar ook een investering. We hebben als kerk nu te veel vierkante meters. Dat kost veel geld. Daarom moesten we de voormalige gereformeerde kerk ook verkopen en stoten we het kerkelijk centrum en het naastgelegen pand af. Door alles intern te houden, besparen we veel geld en kunnen we weer jaren vooruit.”


De Clemenskerk met de 86 meter hoge toren is het oudste gebouw van Steenwijk. Omstreeks 900 werd op deze plaats een houten kerk gebouwd, later gevolgd door verschillende Romaanse tufstenen en bakstenen vormen. In 1295 werd de kerk tot kapittelkerk verheven. De kerk werd een aantal keren vergroot. In 1409 werd het koor gebouwd, het oudste deel van het bedehuis. Door kerkstichtingen werd de Sint-Clemenskerk in de 13e, 14e en 15e eeuw de moederkerk van wel dertig kerken, Tot 1592 bleef het een rooms-katholieke kerk met tien altaren, verschillende beelden en muur- en gewelfschilderijen. Na de verovering van de stad door de troepen van Prins Maurits werd de kerk ingericht voor de protestantse eredienst.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer