De IND heeft op elke locatie een bekeringscoördinator. Wat is de betekenis van deze functionaris in de praktijk?
Een bekeringscoördinator moet worden geraadpleegd voordat een besluit valt over een asielverzoek waarin een bekeringsmotief een rol speelt. Ook is hij beschikbaar voor vragen over deze zaken, meldt de werkinstructie bekeerlingen van de IND.
Sinds begin 2020 zijn er ongeveer 10 extra bekeringscoördinatoren aangesteld, waardoor er nu in totaal circa 25 zijn, meldt de IND desgevraagd. „Er is geen specifieke opleiding tot coördinator. De bekeringscoördinatoren zijn ervaren medewerkers op het gebied van het horen en beslissen op zaken van bekeerlingen”, aldus een woordvoerder. Zij houden zich ook bezig met het geven van trainingen aan (nieuwe) medewerkers.
Hoe vaak de coördinatoren jaarlijks worden geraadpleegd, wordt „niet geregistreerd.” Inhoudelijk is de terugkoppeling tussen de hoor- of beslismedewerker en de bekeringscoördinator „afhankelijk van de onderhavige casus. De coördinator stelt gerichte vragen en gaat na of het besluit is genomen conform de werkinstructie bekeerlingen.” Hoe vaak de raadpleging van de coördinator tot een andere beslissing van een IND-medewerker leidt, wordt niet bijgehouden.
In de praktijk kloppen medewerkers met „allerlei vragen” bij de coördinatoren aan, aldus de woordvoerder. Het kan bijvoorbeeld gaan om „het meedenken in een zaak” of over de beoordeling van „de zwaarwegendheid” van elementen uit het verhaal van een vreemdeling.
Asieladvocaat Lineke Blijdorp is van mening dat de IND de rol van de bekeringscoördinatoren „zo schimmig mogelijk houdt.” Er is in haar ogen onvoldoende bekend over hun specifieke deskundigheid en de wijze waarop ze hun taak invullen. „Elke bekeringszaak moet aan een coördinator worden voorgelegd. Betekent dit dat die het hele dossier bekijkt? Of dat een medewerker met een dossier in de hand zegt: „Dit is mijn conclusie in deze zaak, ben je het daarmee eens?” Als de wetgever deze functie echt belangrijk vindt, zou het functioneren ervan toetsbaar moeten zijn.”
Advocaat Hans Eizenga beziet de rol van de bekeringscoördinatoren positiever. „Ze kunnen onmogelijk alle zaken integraal bekijken, maar mijn indruk is dat ze zuiver met hun taak omgaan en binnen hun team sturend bezig zijn.”
Soms benadert Eizenga een coördinator als hij betwijfelt of deze in een zaak betrokken is geweest. Hij noemt als voorbeeld de asielaanvraag van een Iraniër „die heel actief bezig was met het christelijk geloof. De IND-medewerker bleef maar volhouden: „Nee, jij bent moslim gebleven.” Dat ging heel ver. Ik heb tegen de bekeringscoördinator gezegd: „Dit kan echt niet.” Die heeft toen naar die zaak gekeken en dat heeft in het voordeel van mijn cliënt uitgepakt.”