Begrafenis nog soberder dan prins Philip wilde
Driekwart eeuw stond prins Philip aan de zijde van de Britse koningin Elizabeth II, maar zijn begrafenis zaterdag wordt uiterst sober. Dat was zijn wens, en door de coronacrisis gaat die wens meer in vervulling dan hij heeft gedacht.
Prins Philip, hertog van Edinburgh, overleed vorige week vrijdag, drie maanden voor zijn honderdste verjaardag. Kort daarna hing er –naar Britse gewoonte– een overlijdensbericht aan de poort van Buckingham Palace. Dat werd echter al snel weer weggehaald, uit vrees dat het plakkaat te veel publiek zou trekken. Dat is niet wenselijk in coronatijd. Daarom klonk de oproep niet naar het koninklijk paleis in Londen te komen en al evenmin naar Windsor Castle, waar de koningin en haar man het afgelopen jaar verbleven om hen te beschermen tegen coronabesmetting. Wie wilde meeleven, kon een kleine donatie aan een goed doel doen, suggereerde het koninklijk hof.
Het volk liet zich echter niet tegenhouden: binnen een dag lag er toch een bloemenzee tegen de hekken van Buckingham Palace. Ook bij Windsor Castle en bij andere woningen van de koninklijke familie werden bloemen neergelegd. Inmiddels zijn die verzameld bij Marlborough House in Londen, het hoofdkwartier van het Britse Gemenebest. Prins Charles en zijn vrouw Camilla hebben de bloemenzee daar bekeken en plaatsten daarvan een foto op Twitter.
Waar is de prins opgebaard?
In aanloop naar de begrafenis van Philip zijn er acht dagen van nationale rouw in het Verenigd Koninkrijk. Normaliter kunnen Britten het overleden lid van het Koninklijk Huis eren door een van de achtereenvolgende plaatsen te bezoeken waar hij of zij is opgebaard. Volgens het oorspronkelijke draaiboek, Operation Forth Bridge, zou de prins op de dag na zijn overlijden naar St. James Palace –een van de oudste koninklijke paleizen in Londen– worden gebracht, de zevende dag naar Queens Chapel –vlak bij Buckingham Palace–, de volgende dag naar Windsor voor de bijzetting in St. George’s Chapel op het terrein van Windsor Castle.
Dat wilde prins Philip echter niet. Hij wilde opgebaard worden dicht bij de vrouw met wie hij ruim 73 jaar getrouwd was, in het kasteel van Windsor.
De hertog van Edinburgh koos voor een ceremoniële begrafenis in plaats van een staatsbegrafenis. Wat is het verschil?
Leden van het koninklijk huis krijgen gewoonlijk een staatsbegrafenis. Bij uitzondering gebeurde dat in 1965 ook bij een burger: de vroegere premier Winston Churchill. Prinses Diana (36) kreeg in september 1997 een staatsbegrafenis, koningin-moeder Elizabeth (101) –de moeder van koningin Elizabeth II– in april 2002 eveneens.
Prins Philip wilde geen staatsbegrafenis met een lange stoet door de stad. Er stonden echter wel zo’n 800 mensen op de gastenlijst. Daar gaat als gevolg van de coronacrisis een streep door. In Engeland mogen er momenteel dertig gasten bij een uitvaart aanwezig zijn, en dat geldt voor elke rang en stand. Zaterdagmiddag zijn er dus ook niet meer dan dertig mensen. De militairen die de kist dragen en de geestelijken worden daarbij niet meegeteld. De gasten moeten onderling afstand bewaren en een mondkapje dragen.
Wie zijn er bij de plechtigheid aanwezig?
Koningin Elizabeth, haar vier kinderen en hun gezinsleden. Sarah Ferguson, de ex-vrouw van prins Andrew met wie hij al sinds jaar en dag weer samenwoont, is daarbij niet genoemd. Koningin Elizabeth heeft een aantal van haar achterkleinkinderen uitgenodigd. Ook de kinderen van haar overleden zus, prinses Margaret, zullen aanwezig zijn. Een gast van buiten de familie is brigadier Archie Miller Bakewell, die de afgelopen elf jaar de rechterhand was van prins Philip.
Prins Harry is na het overlijdensbericht snel op reis gegaan, omdat hij na aankomst in Engeland eerst vijf dagen in quarantaine moest. Meghan, zijn vrouw, is in de Amerikaanse staat Californië achtergebleven: omdat ze zo’n zes maanden zwanger is, hebben artsen haar geadviseerd niet te vliegen. Voor Harry is het de eerste keer dat hij met familieleden wordt gezien sinds het geruchtmakende interview, uitgezonden op 7 maart, waarin zijn vrouw en hij terugblikten op de achterliggende jaren. Meghans aanwezigheid zou de situatie op de begrafenisdag wellicht nog pijnlijker hebben gemaakt.
Hoe verloopt de uitvaart?
De 99-jarige prins wilde een begrafenis „with no fuss”, zonder gedoe, maar geheel zonder ceremonieel verloopt de plechtigheid nu ook weer niet. Er zijn zo’n 730 militairen uit landmacht, luchtmacht en marine bij betrokken, inclusief vier muziekkorpsen. Dat is ook wel in lijn met wat de prins aansprak: hij diende zelf bij de marine en is bij een groot aantal militaire parades betrokken geweest.
De militairen hebben de afgelopen dagen geoefend in legerkamp Pirbright in Woking (Surrey). Voordat ze hun plaats binnen de muren van Windsor Castle innemen, worden ze op corona getest. Publiek is niet welkom; de uitvaart is via een livestream te volgen.
Zaterdag om 15.40 uur Nederlandse tijd (14.40 uur Engelse tijd) wordt de wollen kist van prins Philip naar de St. George’s Chapel verplaatst. Naar de wens van de prins wordt hij vervoerd in de Land Rover die hij zelf mede heeft ontworpen. De elektrische auto is in februari al in gereedheid gebracht toen de prins naar het ziekenhuis werd gebracht.
Op de kist ligt zijn persoonlijke vlag, die verwijst naar zijn Deens-Griekse afkomst en zijn Britse titel: hertog van Edinburgh. Op de vlag liggen Philips marinepet en zijn zwaard.
Langs een erehaag van militairen rijdt de auto naar St. George’s Chapel. Tijdens de tocht worden kanonschoten afgevuurd.
Om 15.53 uur komt de auto aan, is de planning. Om 16.00 uur start de ceremonie, die begint met een minuut stilte voor heel het Britse koninkrijk. Vier hoornblazers spelen de Last Post.
Na de rouwdienst in St. George’s Chapel wordt het lichaam van de prins een etage lager bijgezet. Dit is niet de definitieve locatie: zodra koningin Elizabeth overlijdt, worden ze beiden begraven in een kleine kapel binnen St. George’s Chapel, de King George VI Memorial Chapel. Hier liggen ook Elizabeths ouders en haar zus Margaret begraven.
