live
Frankrijk laat reizigers Groot-Brittannië toe na negatieve test

De wereld is in de greep van de coronacrisis. Nederland is tot en met 19 januari in een harde lockdown. Volg in dit liveblog het coronanieuws.

Webredactie22 December 2020 22:30

Advertentie

AstraZeneca: ons vaccin werkt ook tegen gemuteerd virus

Het Britse farmaciebedrijf AstraZeneca, dat samen met de Universiteit van Oxford een coronavaccin heeft ontwikkeld, zegt dat het vaccin ook werkt tegen het gemuteerde virus dat in Groot-Brittannië en enkele andere landen, waaronder Nederland, is gevonden.

Dat zou blijken uit studies die het bedrijf heeft uitgevoerd. Volgens het bedrijf zijn de veranderingen in de genetische code van deze nieuwe virale stam niet in staat om de structuur van de proteïne te veranderen en werkt het vaccin ook op het gemuteerde virus,” zegt een woordvoerder van AstraZeneca.

Nederland en andere Europese landen hebben in oktober alvast 300 miljoen doses besteld bij AstraZeneca, die worden afgenomen als het vaccin zich daadwerkelijk heeft bewezen. De Europese Commissie heeft soortgelijke deals gesloten met vijf andere vaccinmakers.

UMC Utrecht stopt deels met studie naar effect bloedverdunners

Het UMC Utrecht stopt met het onderzoek naar het effect van hoge doses bloedverdunners bij ernstige zieke coronapatiënten die op de intensive care worden behandeld. De hoge doses antistollingsmiddelen laten bij deze zieken geen verbetering zien ten opzichte van een standaard doses. Onafhankelijke adviesraden hebben geadviseerd te stoppen met het onderzoek, omdat de hoge dosis niet blijkt te werken en niet valt uit te sluiten of de hoeveelheid medicijnen schade kan veroorzaken.

De studie wordt wel voortgezet onder minder ernstig zieke patiënten met Covid-19 die in het ziekenhuis zijn opgenomen. Ook buiten het onderzoek om krijgen coronapatiënten soms bloedverdunners. Die worden gegeven, omdat het virus een groter risico op bloedstolsels in de longen met zich meebrengt. Deze ongebruikelijke stolling kan tot allerlei complicaties leiden, zoals longkwalen, een hartaanval of beroertes, aldus het ziekenhuis dinsdag in een verklaring.

„Verder onderzoek moet uitwijzen of het gebruik van een hoge dosis in vergelijking met laag gedoseerde bloedverdunners tot betere resultaten leidt bij afdelingspatiënten met een minder ernstig beloop. Daarom mogen patiënten die op het moment van onderzoek geen ic-zorg nodig hebben, wel nog aan het onderzoek meedoen. Veel behandelingen hebben een ander effect, afhankelijk van het ziektebeloop, dus het is ook belangrijk dat dit verder wordt onderzocht”, stelt het UMC Utrecht.

„Stel trucker vrij van test- en quarantaineverplichting”

Vrachtwagenchauffeurs binnen de Europese Unie moeten worden vrijgesteld van reisverboden en test- of quarantaineverplichtingen als ze de grens overgaan. Dat vinden Nederlandse bedrijven die groenten en fruit telen en verhandelen. Alleen door goederenvervoer tussen lidstaten onbelemmerd doorgang te laten vinden, kunnen tekorten of lege schappen tijdens de coronacrisis worden voorkomen.

„Variant virus begin december al aan Belgisch-Nederlandse grens"

In België zijn al aan het begin van deze maand vier mensen besmet geraakt met de variant van het coronavirus. De vier gevallen zijn in een niet bij naam genoemde Vlaamse gemeente, tegen de grens met Nederland ontdekt. Dat zegt de woordvoerder van het Belgische ministerie van Volksgezondheid. De woordvoerder sluit niet uit dat meer mensen zijn besmet met de variant omdat in België minder wordt getest op de mutatie van het coronavirus.

Tot nu toe werd gedacht dat de nieuwe variant van het virus voor het eerst is opgedoken in het Verenigd Koninkrijk. De variant is besmettelijker dan het oorspronkelijke virus.
In Nederland zijn tot nu toe twee gevallen bekend van besmettingen met de nieuwe versie van het longvirus. Momenteel wordt uitgezocht hoe zij dat hebben opgelopen, zegt minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid). Beide gevallen zijn aangetroffen in de regio Amsterdam.

Frankrijk laat reizigers Groot-Brittannië toe na negatieve test

Fransen en andere EU-burgers in Groot-Brittannië mogen vanaf woensdag naar Frankrijk reizen, maar alleen met een negatieve coronatest. De Franse premier Castex kondigde dinsdag aan dat de grens weer opengaat voor die burgers. Ook Britten of andere personen die in Frankrijk of de rest van de EU wonen, mogen weg.

De toegang naar Frankrijk was enkele dagen geblokkeerd uit vrees voor de verspreiding van een nieuwe variant van het coronavirus, die vooral in Engeland en de hoofdstad Londen voorkomt. Vliegverkeer, treinverkeer via de Kanaaltunnel en veerboten mogen weer voor noodzakelijke reizen. De heropening volgt op de oproep van de Europese Commissie om noodzakelijk handels- en reizigersverkeer toe te staan.

Eerder dinsdag was al gemeld dat de Britten en Fransen ook het vrachtverkeer tussen beide landen vanaf woensdag weer op gang brengen. Duizenden vrachtwagens zijn gestrand in Britse havens en bij het begin van de Kanaaltunnel.

Recordaantal coronabesmettingen in Groot-Brittannië

In Groot-Brittannië zijn dinsdag een recordaantal nieuwe coronabesmettingen geteld. De afgelopen 24 uur werden 36.804 gevallen geconstateerd en overleden 691 mensen aan de ziekte Covid-19. De cijfers zijn fors hoger dan maandag toen 33.364 besmettingen en 215 doden werden geteld.

Mogelijk is de groei te wijten aan de nieuwe variant van het virus die in het koninkrijk is opgedoken en waarschijnlijk besmettelijker is dan het oorspronkelijke virus. Tot nu toe zijn er in het land meer dan 2 miljoen coronabesmettingen vastgesteld en zijn een kleine 68.000 mensen overleden aan het longvirus.

Tilburg start proef met thuistesten op corona

Bij de coronatestlocatie van de GGD Hart voor Brabant in Tilburg begint woensdag een onderzoek naar thuis af te nemen testen. De pilot moet de vraag beantwoorden of de resultaten van thuis zelf afgenomen sneltesten overeenkomen met de resultaten van de PCR-test.

ANP-424159337.jpg
beeld ANP PIROSCHKA VAN DE WOUW

Ook wordt gekeken of testen in de thuissituatie veilig en betrouwbaar afgelezen kunnen worden door mensen zonder medische laboratorium-ervaring. De studie, opgezet door het ministerie van Volksgezondheid, het Amphia Ziekenhuis en laboratorium Microvida, kan een volgende stap betekenen in de inzet van thuistesten.

Een bezoeker van de GGD-testlocatie in Tilburg die wil deelnemen aan het onderzoek krijgt na het ondergaan van de gebruikelijke PCR-test een pakketje met een sneltest mee naar huis. De resultaten kunnen worden ingevuld in een vragenlijst, samen met andere kenmerken, zoals of de bezoeker klachten had op het moment dat hij of zij zich liet testen. De resultaten uit de thuistest worden vervolgens vergeleken met die uit de gewone test, om zo te kijken of de thuistest even betrouwbaar is als de PCR-test in de teststraat.

In totaal worden zo’n 8000 thuistests meegegeven. Het onderzoek moet begin januari zijn afgerond.

Vragen bij BKR over betalingsproblemen en lenen tijdens crisis

Stichting Bureau Krediet Registratie (BKR) krijgt veel vragen van mensen over betalingsproblemen en lenen in coronatijd. Volgens BKR vragen steeds meer mensen zich af wat de gevolgen zijn van de pandemie voor hun BKR-registratie en de mogelijkheid om een nieuwe lening af te sluiten. Het bureau beheert gegevens over leningen en betalingsachterstanden in Nederland. Aan de hand van die gegevens kunnen kredietverstrekkers bepalen of ze iemand een lening verstrekken.

Het gaat bijvoorbeeld om de vraag wat de gevolgen zijn als iemand zijn baan verliest of als het inkomen van een ondernemer aanzienlijk daalt en iemand zijn rekeningen niet meer op tijd kan betalen. Mensen willen weten hoe kredietaanbieders daarmee omgaan en vragen zich af wat er gebeurt als ze hulp vragen en of ze dan in de toekomst nog wel een hypotheek of consumptief krediet kunnen krijgen, aldus BKR.

Het bureau zegt dat een BKR-registratie een nieuwe lening niet in de weg staat. Uit het Centraal Krediet Informatiesysteem (CKI) van BKR blijkt dat een betalingsachterstand in het verleden geen probleem hoeft te zijn voor een nieuwe lening, als de achterstand is ingelopen. Tienduizenden mensen kregen weer een nieuwe lening. Uit onderzoek van Vereniging Eigen Huis (VEH) blijkt daarnaast dat een aanzienlijk deel van de hypotheekaanbieders ook een hypotheek verstrekt aan mensen met een eerdere betalingsachterstand.

„Juist in deze tijd is het belangrijk dat mensen toegang hebben tot krediet als hun persoonlijke financiële situatie dit toelaat. Het is wel essentieel dat mensen alleen een lening aangaan die past bij hun portemonnee. Als mensen betalingsproblemen hebben of verwachten, is het van groot belang om tijdig aan de bel trekken bij hun kredietverstrekker. Banken en andere kredietaanbieders zijn dan beter in staat om te helpen, zodat mensen weer financieel gezond worden en blijven”, aldus Peter van den Bosch, bestuursvoorzitter van BKR.

„Situatie dierentuinen penibel"

Een aantal dierentuinen gaat de coronacrisis mogelijk niet overleven. Dat zegt directeur Wineke Schoo van de Nederlandse Vereniging van Dierentuinen (NVD). De dierentuinen hebben zwaar te lijden gehad van de eerste lockdown eerder dit jaar en krijgen een extra klap door de huidige lockdown. „De kerstvakantie gaat eraf, dat is normaal een kans om geld te verdienen. De dierentuinen draaien nu op hun reserves, maar het wordt langzamerhand wel een penibele situatie.”

De meeste kosten zitten in personeel (verzorgers). Daarvoor doen de dierentuinen een beroep op de NOW-regeling. „Een aantal dierentuinen (Artis, Blijdorp) heeft al mensen moeten laten gaan. Maar dat kan maar tot een bepaald punt, de dieren moeten toch worden verzorgd.” Een definitieve sluiting is eigenlijk geen optie, aldus Schoo: „Je kan met die dieren niet zomaar ergens naartoe, niemand zit te wachten op dieren uit andere dierentuinen. Het uiterste scenario is het euthanaseren van dieren, maar dat proberen we uit alle macht te voorkomen.”

De dierenparken hebben een steunpakket van 39 miljoen euro toegezegd gekregen van het ministerie van Landbouw. Dat komt begin 2021 beschikbaar. „Mocht het geld niet toereikend zijn, dan heeft de overheid extra geld toegezegd.”

Er zijn ongeveer zestig dierentuinen met een vergunning in Nederland, van groot tot klein, deels particulier. De dertien grootste zijn verenigd in de NVD, dertien kleinere zijn aangesloten bij Dier en Park.

Diergaarde Blijdorp maakte in september bekend dat 45 medewerkers, een kwart van het personeel, moesten worden ontslagen. Artis liet vorige maand weten tussen de twintig en veertig mensen te moeten ontslaan. Ook bij onder meer Dierenpark Amersfoort, Wildlands in Emmen en de Apenheul zijn banen geschrapt.

Advertentie

Spaanse regering komt horeca tegemoet met bevriezing huren

De Spaanse regering heeft eigenaren van horecapanden gemaand de huren aan ondernemers met 50 procent te verlagen. De maatregel geldt voor eigenaren die meer dan tien panden in stedelijke gebieden bezitten en die nog geen huurcontracten hadden aangepast door corona.

Spanje had voor voor de uitbraak van het coronavirus de hoogste dichtheid aan restaurants en bars ter wereld, maar het virus heeft een spoor van verwoesting aangericht. Dit jaar hebben 85.000 horecagelegenheden de deuren moeten sluiten. Zowel de horecaondernemers als de verhuurders worden ook via belastingen gesteund door de Spaanse regering.

Spanje is een van de zwaarst getroffen landen door het coronavirus. Het land registreerde al ruim 49.000 doden. Het aantal besmettingen ligt boven de 1,8 miljoen. Spanje wil op 27 december beginnen met het toedienen van de eerste coronavaccins.

Naar verwachting krimpt de Spaanse economie dit jaar met ruim 11 procent. Het land krijgt volgend jaar een financiële injectie ter grootte van 140 miljard euro van de EU.

Waarom het virus zich zo goed thuisvoelt in Spanje

Op de Europese lijst van coronaslachtoffers is Spanje dit weekend flink gestegen. In Madrid werd het meest massale concert in Spanje gehouden sinds het virus zijn intrede in het land deed.

Amerikaanse topimmunoloog Fauci gevaccineerd tegen corona

De Amerikaanse topimmunoloog Anthony Fauci is ingeënt tegen het coronavirus. Hij kreeg het Moderna-vaccin toegediend, dat door een Amerikaans bedrijf is ontwikkeld en vrijdag officieel werd toegelaten.

Fauci is een zeer gerespecteerd wetenschapper in de Verenigde Staten. Hij is door toekomstig president Biden aangesteld als adviseur voor Covid-19. Hij heeft al onder een reeks presidenten gediend als topadviseur, ook onder Trump die hem echter herhaaldelijk publiekelijk aanviel.

Fauci (79) noemde zijn vaccinatie een symbolisch gebaar voor de rest van het land. Hij wilde laten zien dat hij „enorm veel” vertrouwen heeft in de veiligheid en effectiviteit van het vaccin. Moderna werd ontwikkeld in samenwerking met het nationaal instituut voor infectieziektes dat hij sinds 1984 leidt.

Grote zorgen over bezetting acute zorg tijdens feestdagen

Als het tijdens de komende feestdagen, en met name rond de jaarwisseling, op straat toch uit de hand loopt, is het maar de vraag of er op de afdelingen Spoedeisende Hulp en Acute Zorg in ziekenhuizen voldoende personeel is om mensen te behandelen. „De mensen zijn al op, de rek is eruit. En nu personeel van andere afdelingen weer allemaal moet bijspringen voor de Covid-zorg, wordt het spannend hoe het op de Spoedeisende Hulp zal gaan. Daar kan dus waarschijnlijk niemand bijspringen als het druk wordt”, zegt Elise Merlijn, bestuurder FNV Zorg en Welzijn.

Volgens Merlijn is het ziekteverzuim onder zorgpersoneel in deze maand ongekend hoog. Daar komt bij dat er maar mondjesmaat verlof mag worden opgenomen, zo bleek uit een rondvraag van de vakbond onder twintig ziekenhuizen. „Wie een dag vrij is, staat op een reservelijst en moet onmiddellijk aantreden als het in het ziekenhuis over de rand loopt”, aldus Merlijn.

De enige oplossing is volgens de vakbond dat „iedereen zich gedraagt tijdens de jaarwisseling. Zoek incidenten niet op en blijf thuis. Denk aan een ander”, benadrukt Merlijn. „Want als mensen zich rond de feestdagen niet aan de regels houden en elkaar toch opzoeken, ziet het zwaar overbelaste zorgpersoneel na de eerste week van januari misschien de derde coronagolf langskomen. En het houdt echt een keer op.”

Brandweer zoekt zonder succes naar ‘demonstratiepan’ in Hofvijver

De brandweer heeft dinsdag op verzoek van het Haags Historisch Museum naar een pan of deksel gezocht die een demonstrant tijdens de speech van premier Mark Rutte vorige week in de Hofvijver liet vallen. Duikers probeerden het voorwerp boven water te halen, maar dat leverde niets op.

Actievoerders sloegen tijdens de toespraak van Rutte in het Torentje onder meer op potten en pannen om hun ongenoegen met de coronamaatregelen te uiten. Een van de demonstranten liet een pannetje of deksel per ongeluk uit zijn hand glippen en in de vijver rollen, zo is te zien op een filmpje op sociale media. Het clipje werd tienduizenden keren bekeken.

Het Haags Historisch Museum zag het filmpje ook en vroeg de brandweer de pan dan wel de deksel op te sporen voor zijn ‘coronacollectie’. „Daarin proberen we de effecten van deze hele pandemie vast te leggen”, legt een woordvoerder uit. „We willen graag de pannendeksel toevoegen, maar we willen ook heel graag deze man spreken. Om zijn protestgeluid vast te leggen voor toekomstige generaties. Het liefst hebben we dan het filmpje, de pannendeksel en zijn verhaal.”

Het Haagse museum sluit niet uit dat de pannendeksel uit het filmpje al door iemand anders is opgevist, misschien wel door de eigenaar zelf. Het museum vraagt hem of degene die het kookgerei gevonden heeft contact op te nemen.

Gert van Dam uit Veenendaal zit vast in Verenigd Koninkrijk

De opluchting is groot bij Nederlanders in het Verenigd Koninkrijk. Minister Blok staat alsnog reizen naar Nederland toe met een negatieve coronatest. „Ik voelde me gevangen in Londen.” Onduidelijk is wat de mogelijkheden precies zijn.

Ziekenhuizen: personeel moet sneller worden gevaccineerd

Ziekenhuispersoneel moet sneller worden gevaccineerd dan nu is voorzien. De Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) en de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU) dringen daarop aan bij het kabinet. „De situatie in ziekenhuizen en umc’s dreigt onhoudbaar te worden als langer dan nodig moet worden gewacht op vaccinatie”, stellen de twee organisaties. NVZ en NFU wijzen op het toenemende ziekteverzuim onder het ziekenhuispersoneel. Ze vinden dat ook huisartsen hoger op de prioriteitenlijst moeten komen.

„De NVZ en NFU vinden het onbegrijpelijk dat de Gezondheidsraad en het kabinet geen voorrang geven aan diegenen die het hardst nodig zijn om patiënten te verzorgen en de samenleving zo snel mogelijk terug naar normaal te brengen: ziekenhuisprofessionals en huisartsen”. Volgens de organisaties is ook „de samenleving als geheel gebaat bij een snellere vaccinatie van deze professionals”. Bij besluiten over het verzwaren of verlichten van de lockdown speelt de druk op de zorg in ziekenhuizen immers een grote rol. „Vermindering van ziekteverzuim bij ziekenhuismedewerkers is essentieel om de capaciteit op peil te houden”, aldus NVZ en NFU.

De strategie van het kabinet is om eerst zorgpersoneel van verpleeghuizen te vaccineren, om de kwetsbare bewoners te beschermen. Daarna volgen medewerkers uit de gehandicaptenzorg en de thuiszorg. Daarnaast wil het kabinet dat zo snel mogelijk wordt gestart met het inenten van bewoners van verpleeghuizen en instellingen voor mensen met een verstandelijke beperking.

Volgens de huidige plannen zijn pas daarna de overige zorgmedewerkers die in direct contact staan met coronapatiënten aan de beurt. Tegelijkertijd wil de overheid dan ouderen en chronisch zieken laten vaccineren. De grote bulk van gezonde, relatief jonge mensen krijgt de inenting als laatste.

De Europese Commissie keurde maandag het eerste coronavaccin goed voor gebruik in de EU: dat van Pfizer en BioNTech. De eerste levering, waarmee op 8 januari de vaccinaties beginnen, bevat ongeveer een half miljoen doses. Voor het einde van het eerste kwartaal van 2021 moet dat zijn opgelopen tot bijna 2,5 miljoen. Voor een effectieve bescherming zijn twee injecties per persoon nodig.

Reizen uit VK en Zuid-Afrika kan snel weer bij negatieve test

Na het tonen van een negatieve coronatest mogen reizigers binnenkort weer vanuit het Verenigd Koninkrijk en Zuid-Afrika naar Nederland, laat Minister Stef Blok (Buitenlandse zaken) dinsdag weten. Wel moeten de reizigers bij terugkeer tien dagen in quarantaine. Dinsdagmiddag wordt met de vervoerders afgestemd wanneer zij kunnen beginnen met het controleren van de testen.

Of reizigers uit die landen voor de kerst thuis zijn, is nog niet duidelijk. „Het is natuurlijk onze inzet,” zegt Blok. Hij wil eerst met de vliegmaatschappijen en veerdiensten overleggen. Die vragen al om negatieve testuitslagen, maar dan voor reizigers met paspoorten van landen buiten de Europese Unie. „We zijn echt van hen afhankelijk om te horen hoe snel ze dit ook in kunnen regelen voor vluchten vanuit het VK.”

Transportminister Cora van Nieuwenhuizen erkent dat de quarantaine van tien dagen bij thuiskomst niet kan worden afgedwongen. „Maar het hoort er wel echt bij”, zegt zij. „Dat is gedrag dat we mogen verwachten.”

Hoger percentage coronatesten was positief in afgelopen week

Van de mensen die zich vorige week op het coronavirus hebben laten testen, kreeg 13,6 procent een positieve uitslag terug. Dat percentage is hoger dan vorige week. Toen bleek 12,1 procent van iedereen die naar de teststraat ging het virus bij zich te dragen, zo blijkt uit het wekelijkse overzicht van het RIVM.

ANP-424994529.jpg
beeld ANP MARCEL VAN HOORN

In de teststraten van de GGD’en nam de drukte verder toe. Het aantal afgenomen testen steeg met 8,4 procent tot 509.644 in de week van 14 tot 20 december, aldus het RIVM.

Patiëntenfederatie vindt stop niet-acute zorg onverstandig

Voor de Patiëntenfederatie Nederland komt het besluit om alle niet-acute zorg te stoppen „erg snel en onverwacht, als een donderslag bij heldere hemel”. Directeur Dianda Veldman van de federatie begrijpt de maatregel aan de ene kant wel, want ze heeft oog voor de overbelasting van het ziekenhuispersoneel, maar „ook in crises moet je verstandig zijn”, zegt ze.

Het stoppen van de niet-acute, planbare zorg in ook de zelfstandige ofwel privéklinieken, die zich juist veel bezighouden met dat soort verzekerde zorg, zal volgens haar niet opleveren wat ervan verwacht wordt. „Vergelijk het met personeelsgebrek bij de NS, dan kun je ook niet alle buschauffeurs zomaar op de trein zetten”, aldus Veldman. Ze vreest dat een deel van de vrijgekomen zorgcapaciteit uiteindelijk niet wordt gebruikt. „Het is een heel grote operatie die je niet zomaar even regelt. Je offert misschien dingen op zonder resultaat.”

Je moet nagaan wat het kost en wat het in de praktijk oplevert, zegt ze, en maken dat alles met elkaar in balans blijft. Er waren eerder dit jaar bovendien al zoveel minder verwijzingen naar gespecialiseerde zorg, dat Veldman zich bezorgd afvraagt waar het aantal op uitkomt als zelfstandige klinieken ook minder mensen opvangen.

Het wordt ook een probleem voor de zorgverzekeraars, die volgens Veldman zien aankomen dat ze hun zorgplicht niet meer kunnen nakomen.

96-jarige maandag eerste Belg die wordt gevaccineerd

Een 96-jarige bewoner van een verpleeghuis in Puurs wordt de eerste Belg die het coronavaccin krijgt toegediend. Bij fabrikant Pfizer in Puurs worden de BioNTech/Pfizer-coronavaccins geproduceerd voor verdeling over heel Europa.

Burgemeester Koen Van den Heuvel laat weten dat het gemeentebestuur bijzonder trots en verheugd is dat het eerste vaccin zal worden toegediend in woonzorgcentrum Sint-Pieter in zijn gemeente, melden Belgische media.

De eerste prik krijgt de oudste bewoner van het tehuis, Jos Hermans. Hij heeft zich steeds heel strikt aan de maatregelen gehouden, en staat volledig achter het vaccin, aldus de directeur.
Na Hermans zullen ook zijn negentig medebewoners worden gevaccineerd. Dan zijn ook de bewoners van woonzorgcentra elders in het land aan de beurt.

Weer meer coronapatiënten opgenomen in het ziekenhuis

Het aantal coronapatiënten in de ziekenhuizen is het afgelopen etmaal opnieuw toegenomen. In totaal behandelen ziekenhuizen nu 2289 coronapatiënten. Dat zijn er 127 meer dan maandag, een toename van bijna 6 procent op één dag. De toename valt volledig toe te schrijven aan verpleegafdelingen. Op de intensive cares liggen net als maandag 586 mensen met Covid-19. Twee van hen zijn overgebracht naar Duitsland.

Het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS) maakte de laatste cijfers dinsdag bekend. Eerder op de dag werd duidelijk dat een groot deel van de reguliere zorg wordt stilgelegd vanwege het toenemende aantal coronapatiënten. Alleen kritieke behandelingen gaan door, veel planbare zorg wordt uitgesteld.

Het aantal coronabesmettingen steeg de laatste weken flink. Daarna volgde een gestage toename van het aantal ziekenhuisopnames, die naar verwachting nog enkele weken zal doorzetten. Het LCPS probeert de drukte zo goed mogelijk over het land te verdelen. In de afgelopen 24 uur zijn veertien coronapatiënten verplaatst naar een andere regio. Zeven van hen liggen op de ic.

Maandag werd bekend dat ook het vervoer van coronapatiënten naar Duitsland is hervat. Dit voorjaar werden ook al patiënten naar het buurland overgebracht om de druk op Nederlandse ziekenhuizen te verlichten.

RIVM registreert weer minder besmettingen in laatste 24 uur

Het aantal meldingen over nieuwe coronabesmettingen is voor de tweede dag op rij gedaald. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) registreerde tussen maandag- en dinsdagochtend 9872 positieve testresultaten. Dat zijn er minder dan maandag. Toen waren er volgens iets gecorrigeerde cijfers 11.199 gevallen, een forse daling ten opzichte van zondag. Toen kwam de teller boven de 13.000 uit.

webgraph22.jpg
beeld RD

Het aantal mensen dat vanwege corona in het ziekenhuis ligt stijgt verder door en is met is met 127 toegenomen tot 2289. Van hen liggen er 586 op de intensive care en 1703 op de klinische afdeling van de ziekenhuizen.

Het RIVM heeft tussen maandag- en dinsdagochtend 116 sterfgevallen geregistreerd die zijn gerelateerd aan Covid-19. Een dag eerder waren dat er een stuk minder: 31. Dit betekent niet dat deze mensen allemaal de afgelopen 24 uur zijn overleden. Cijfers komen soms met vertraging binnen.

Het aantal besmettingen loopt al weken op. Met een strenge lockdown hoopt het kabinet het tij te keren.

Van alle gemeenten telde Amsterdam het afgelopen etmaal opnieuw de meeste besmettingen: 443. Daarna komen Den Haag met 262 positieve tests en Almere met 208. Op regionaal niveau spant Utrecht de kroon met 788 nieuwe gevallen, gevolgd door Limburg-Noord (594) en Midden- en West-Brabant (584).

Fabrikant werkt aan eenvoudigere houdbaarheid coronavaccin

De Duitse coronavaccinfabrikant BioNTech wil de houdbaarheid van zijn vaccin makkelijker maken. Het gaat om het eerste vaccin dat in de Europese Unie is goedgekeurd.

Het vaccin, dat samen met Pfizer werd ontwikkeld, moet nu nog bij min 70 graden worden bewaard. Maar BioNTech wil deze koeltemperatuur voor langdurige opslag van het preparaat op een „meer ontspannen” niveau brengen. De resultaten worden eind januari verwacht.

Het middel wordt nu verzonden in speciaal ontwikkelde verzenddozen met droogijs, waarin het middel tot vijftien dagen goed blijft. In de vaccinatiecentra kan het vaccin ongeopend in de bezorgdozen of in gewone koelkasten tot vijf dagen worden bewaard bij 2 tot 8 graden, aldus het bedrijf. De feitelijke vaccinatie kan bij kamertemperatuur plaatsvinden.

Reproductiegetal coronavirus blijft vrijwel gelijk

Het zogeheten reproductiegetal, dat aangeeft hoe snel het coronavirus zich verspreidt, is nauwelijks gewijzigd. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) becijfert het nu op 1,25. Het stond vorige week op 1,24, de week daarvoor nog een stuk lager op precies 1.

Een reproductiegetal van 1,25 wil zeggen dat iedere 100 mensen die het virus hebben opgelopen op hun beurt gemiddeld 125 anderen besmetten. Hoe hoger het getal boven de 1 komt, des te sneller het virus zich kan verspreiden.

Het RIVM houdt een onzekerheidsmarge aan van tussen de 1,22 en 1,27. Ook ligt het reproductiegetal achter op de werkelijkheid: het nieuwe cijfer geeft de situatie weer van 4 december.

Forse stijging coronabesmettingen zette vorige week door

Het coronavirus heeft zijn opmars afgelopen week voorgezet. „Alle seinen staan nog steeds op rood”, vat het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) de situatie samen. Het instituut registreerde de laatste zeven dagen opnieuw fors meer besmettingen dan een week eerder: in totaal 82.340. Daarvan zijn er wel circa 6000 toe te schrijven aan de week daarvoor.

Door een computerstoring werden de betreffende meldingen pas later verwerkt. In de vorige weekrapportage meldde het RIVM 58.412 nieuwe gevallen, maar het werkelijke aantal was dus nog hoger. Na correctie van de cijfers bedraagt de stijging in de afgelopen week zo’n 20 procent.

Het aantal aan Covid-19 gerelateerde sterfgevallen nam ook toe. Het RIVM registreerde afgelopen week 472 overlijdens, een week eerder waren het er 398.

Op verpleegafdelingen kwamen er 1549 coronapatiënten bij, tegen 1326 een week eerder. Op de intensive cares werden 287 mensen opgenomen met een ernstige vorm van Covid-19. Het waren er in de voorgaande week 230.

Toen de vorige weekcijfers werden gepubliceerd, begon de strenge lockdown waarmee het kabinet overbelasting van de ziekenhuiszorg hoopt te voorkomen. In de dagen die volgden, liep het aantal geconstateerde besmettingen verder op.

Het is niet verwonderlijk dat de lockdown in de eerste week nog niet heeft geleid tot daling van het aantal besmettingen. De incubatietijd van het virus is volgens het RIVM gemiddeld vijf tot zes dagen en maximaal 14 dagen. Wie nu klachten krijgt, kan het virus nog voor de lockdown hebben opgelopen. Van alle mensen die coronaklachten krijgen, ontwikkelt 99 procent die binnen 10 dagen na de besmetting.

Nog altijd worden bij jongeren de meeste besmettingen ontdekt. Het aantal meldingen per 100.000 mensen is het hoogst in de leeftijdsgroep van 13 tot 17 jaar, gevolgd door de groep van 18 tot 24 jaar.

Het aantal verpleeghuizen en woonzorgcentra waar zeker één besmetting is geconstateerd in de afgelopen week, nam ook weer flink toe: van 152 tot 207.

Coronamutant gevonden bij twee mensen in regio Amsterdam

Een gemuteerde en daardoor besmettelijkere variant van het coronavirus, die voor het eerst opdook in het Verenigd Koninkrijk, is tot dusver bij twee mensen in Nederland vastgesteld. Momenteel wordt uitgezocht hoe zij dat virus hebben opgelopen, zegt minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid).

ANP-425454398.jpg
beeld ANP LEX VAN LIESHOUT

Beide gevallen zijn aangetroffen in de regio Amsterdam. De Jonge kan niet uitsluiten dat meer mensen besmet zijn geraakt met het gemuteerde virus. „Er is een kans, daar moeten we reëel in zijn. Maar we denken niet dat het heel breed verspreid zal zijn, niet vergelijkbaar met de Engelse situatie.”

De afgelopen dagen zijn extra maatregelen getroffen om verdere import te voorkomen. „Zodat we in ieder geval voorkomen dat mensen met dat virus in de koffer naar Nederland komen”, zegt De Jonge. Hardere ingrepen acht het kabinet nu niet noodzakelijk, aangezien Nederland al sinds vorige week in een strenge lockdown zit.

Onduidelijk is nog hoe veel besmettelijker het gemuteerde virus precies is. Volgens sommige experts zou het de reproductiefactor, die weergeeft hoeveel anderen een besmet persoon gemiddeld aansteekt, weleens met 0,4 kunnen doen toenemen. „Daar is nog heel veel discussie over”, benadrukt De Jonge. Maar als die aanname klopt, kan het virus zich met dezelfde maatregelen toch sneller verspreiden.

Het is volgens de minister dan ook „denkbaar” dat uiteindelijk toch extra maatregelen nodig zullen zijn. „Hoewel wij op dit moment, ook op basis van het advies van het OMT, zeggen dat de huidige set maatregelen ook voldoende zou moeten zijn. We hebben ze natuurlijk niet voor niets vorige week fors aangescherpt.”

De Jonge erkent ook dat de „gereedschapskist” wel zo ongeveer leeg begint te raken. „Het is niet zo makkelijk om daar nog iets bovenop te bedenken. Ik denk ook dat dat niet noodzakelijk zou hoeven zijn, als we onszelf gewoon heel goed aan de maatregelen houden, en niet de randen van de regels gaan opzoeken.”

Priklocatie GGD Hart voor Brabant komt in Veghel

De priklocatie van de GGD Hart voor Brabant komt in Veghel. Een voormalig distributiecentrum van een supermarkt aan de Amert geldt als een van de eerste drie locaties in het land waar zorgmedewerkers het Pfizer-vaccin toegediend krijgen. De planning is uiterlijk 11 januari te beginnen, meldt de GGD.

In de GGD regio’s Utrecht en Rotterdam komen de andere twee priklocaties die uiterlijk 11 januari opengaan. Waar die precies komen, wordt woensdagochtend bekendgemaakt. De eerste prik wordt op vrijdag 8 januari gezet, is nog steeds het plan. Op welke van de drie locaties dat zal gebeuren is nog niet bekend.

De locaties moeten voldoen aan een reeks voorwaarden, waaronder het hebben van voldoende parkeergelegenheid, goede bereikbaarheid met het openbaar vervoer en genoeg opslagruimte voor vaccinatiematerialen. Therese Claassen van GGD Hart voor Brabant stelt dat de locatie in Veghel, voldoet aan al die eisen van het RIVM en bovendien geschikt is om op te schalen, „zodat in de loop van volgend jaar hier ook de grote groep 18 tot 60 jarigen, zonder medische indicatie, terechtkan voor het coronavaccin”.

De overige 22 priklocaties worden allemaal op 18 januari geopend.

Duitse politiebond: bel niet meteen politie bij vermoeden feestje

De Duitse politiebond GdP roept mensen op om niet direct de politie te bellen als buren mogelijk een kerstfeest houden met te veel gasten. Volgens de bond vraagt de huidige situatie rond het coronavirus ook veel van de agenten en kunnen ze niet overal heen.

„Ga eerst met je buren in gesprek”, aldus de vicevoorzitter van de GdP Jörg Radek in gesprek met de Süddeutsche Zeitung. „Als er dan te veel mensen zijn, kun je de politie bellen. Maar doe dat niet direct. De pandemie vraagt van mensen ook een stukje burgerlijke moed.”

Volgens Radek gaan agenten ook niet alle huizen langs om voor het raam te tellen hoeveel mensen er aanwezig zijn. Dat kan en mag niet, volgens de vicevoorzitter. „Dat gezegd hebbende, als we een tip krijgen, gaan we wel bij het huis langs.”

De Duitse autoriteiten zijn bang dat mensen ondanks alle waarschuwingen toch het land door reizen om familie te zien met de kerstdagen. Als mensen dat toch doen en het aantal besmettingen loopt daardoor flink op na Kerstmis, dan komen er mogelijk nog strengere maatregelen, waarschuwde Lothar Wieler, hoofd van het Robert Koch Institut.

Alle patiënten met problemen die niet kritiek zijn moeten wachten
ANP-425337050.jpg
Minister Tamara van Ark van Medische Zorg VVD. beeld ANP, Phil Nijhuis
Mensen die geopereerd moeten worden aan een hernia, liesbreuk of versleten heup, zullen langer moeten wachten. Deze ingrepen vallen onder de zogeheten ‘electieve zorg’ die in ziekenhuizen volledig wordt stilgelegd om de groeiende golf aan coronapatiënten aan te kunnen. Minister Tamara van Ark zegt zich „te realiseren dat dit veel pijn, verdriet en onzekerheid kan geven”.

De ziekenhuizen moeten echter „alles inzetten op het doorgaan van de zorg die echt geleverd moet worden, omdat anders levensjaren verloren gaan of blijvende gezondheidsschade ontstaat”, zegt Van Ark. Ze benadrukt dat het wel of niet doorgaan van een behandeling altijd een medische beslissing is.

„Medisch specialisten hebben de zorg in een aantal klassen verdeeld en ze zeggen nu: een aantal klassen kunnen we niet meer gaan doen”, legt Van Ark uit. Concreet betekent dat: behandelingen die planbaar zijn en niet kritiek, gaan de komende weken niet door. Hoe lang dat zal duren, kan de minister nu nog niet zeggen.

Wel kritiek zijn volgens de leidraad van de Federatie Medisch Specialisten alle behandelingen die binnen zes weken noodzakelijk zijn om blijvende gezondheidsschade of verlies van levensjaren te voorkomen. Dan kan het bijvoorbeeld gaan om zorg voor kankerpatiënten, of voor mensen met ernstige psychische aandoeningen. Alle behandelingen die zonder blijvende schade langer kunnen wachten, worden in de wacht gezet, zodat ziekenhuizen zich op de meest kritieke zorg kunnen richten. Dat geldt in het hele land.

„Wat we niet willen, is dat het een kwestie van willekeur wordt of je een bepaalde operatie krijgt”, zegt Van Ark. Mensen moeten weten waar ze aan toe zijn, vindt ze.
Volgens de minister is „op heel veel manieren geanticipeerd” op deze situatie. Bijvoorbeeld door afgelopen zomer al plannen te maken voor het uitbreiden van de intensive care-capaciteit, die nu snel wordt uitgebreid tot 1450 bedden.

Van Ark zegt dat „de druk van verschillende kanten komt”. Aan de ene kant stijgt het aantal coronapatiënten, tegelijkertijd neemt het ziekteverzuim in de sector toe. „De mensen in de zorg werken al heel lang heel hard”, verklaart de minister. Ze hoopt dat deze situatie zo kort mogelijk zal duren. „Als iedereen zich aan de maatregelen houdt, kan hopelijk snel weer lucht ontstaan in de ziekenhuizen.” Voor nu is het volgens haar „echt alle hens aan dek om het hanteerbaar en werkbaar te maken voor de mensen in de zorg.”

„Grote schade kankerpatiënten door stilleggen niet-acute zorg"
ANP-410443697.jpg
Een zorgmedewerker verleent zorg aan een coronapatient op een speciale cohort-afdeling in het Amphia ziekenhuis. beeld ANP, Remko de Waal
KWF Kankerbestrijding noemt het „zorgelijk” dat ziekenhuizen alle niet-acute zorg moeten staken vanwege het hoge aantal coronapatiënten. „Dit kan veel schade veroorzaken voor mensen die kankerzorg krijgen. Ook emotioneel”, aldus een woordvoerster.

Dinsdag werd bekend dat ziekenhuizen alle niet-acute, planbare zorg stilleggen om de grote toename van het aantal coronapatiënten aan te kunnen. Behandelingen die binnen zes weken noodzakelijk zijn om blijvende gezondheidsschade of verlies van levensjaren te voorkomen, gelden als kritiek en gaan dus door. Dat betekent dat alle andere niet-acute zorg voor onder meer kankerpatiënten komt te vervallen.

„Niet alleen operaties maar ook chemo’s en bestralingen worden stilgelegd”, aldus de woordvoerster van KWF. Welke patiënten precies moeten wachten op zorg is volgens haar afhankelijk van hoe agressief de tumor is en in welke fase van de behandeling de patiënt zit. Hoeveel kankerpatiënten worden benadeeld door het stilleggen van de niet-acute behandelingen kan ze niet zeggen.

De schade kan groot zijn. „Kanker is een agressieve ziekte. Het is hoe dan ook belangrijk dat mensen worden behandeld. Ook emotioneel kan de schade flink zijn als je hoort dat je behandeling is uitgesteld. Dat komt nog eens bovenop de stress die de hele coronacrisis mensen al geeft.”

„Als we ons als Nederlanders aan de maatregelen houden dan kunnen we voorkomen dat deze situatie lang duurt”, zegt ze. „We snappen dat corona grote impact heeft op de zorgcapaciteit. We moeten de coronazorg snel onder controle krijgen. Maar wij staan als KWF wel voor de kankerpatiënten. Dus we hopen dat de niet-acute zorg voor hen zo snel mogelijk weer hervat kan worden.”

Priklocatie GGD Hart voor Brabant komt in Veghel

De priklocatie van de GGD Hart voor Brabant komt in Veghel. Een voormalig distributiecentrum van een supermarkt aan de Amert geldt als een van de eerste drie locaties in het land waar zorgmedewerkers het Pfizer-vaccin toegediend krijgen. De planning is uiterlijk 11 januari van start te gaan, meldt de GGD.

Tientallen coronatestlocaties lozen besmettelijk afval onveilig
ANP-424995134.jpg
Een mobiele coronatestbus van de GGD. beeld ANP, Lex van Lieshout
Bij tientallen coronatestlocaties wordt het medisch afval niet niet goed verpakt en afgevoerd, meldt de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT). Dat is gevaarlijk, want iedereen die betrokken is bij het inpakken en vervoeren van het afval, kan zo worden besmet.

De ILT ging tussen 7 en 11 december langs bij 39 testlocaties, zowel commercieel als van de GGD. Een bezocht ziekenhuis, 11 van de 24 GGD-testlocaties en 9 van de 14 bezochte commerciële testlocaties waren in overtreding. In alle gevallen ging het om het afvoeren van corona-afval alsof het gewoon bedrijfsafval was. Daarnaast ging het bij „een handvol” locaties mis met het coderen en afsluiten van de containers waarin het afval wordt weggegooid.

De toezichthouder laat weten dat de betreffende locaties op de overtredingen zijn aangesproken er „meteen werk van gemaakt” hebben. De inspectie gaat de komende tijd met betrokkenen in gesprek om de kennis over het veilig lozen van corona-afval te verbeteren. Ook gaan de controles bij testlocaties door.

Ziekenhuizen staken planbare reguliere zorg

Ziekenhuizen in heel Nederland zijn genoodzaakt de planbare reguliere zorg te staken vanwege de toenemende drukte door corona, meldt Nu.nl. “De ziekenhuizen kampen door de hoge werkdruk en besmetting onder personeel met een hoog ziekteverzuim. Daar komt bij dat de roosters door de kerstperiode nog lastiger in te vullen zijn.”

BioNTech: EU krijgt dit jaar 12,5 miljoen doses coronavaccin
ANP-426475868.jpg
Het logo van Pfizer op de gevel van een pand in Parijs. beeld EPA, Julien de Rosa
De bedrijven BioNTech en Pfizer leveren dit jaar nog 12,5 miljoen doses van hun coronavaccin aan de Europese Unie. Lidstaten ontvangen het middel binnen vijf dagen, zei BioNTech-manager Sean Marett.

De EU ontvangt daarmee naar verwachting minder doses dan de Verenigde Staten. Daar zouden voor het eind van het jaar 20 miljoen doses beschikbaar moeten zijn. Veel EU-lidstaten willen nog dit jaar beginnen met het inenten van burgers tegen het virus. In Nederland wordt daar in januari een begin mee gemaakt.

De medisch directeur van Pfizer Nederland zei eerder dat Nederland in het eerste kwartaal van 2021 iets meer doses van het vaccin kan verwachten dan eerder bekend was. „Wat we hebben afgesproken is dat we tot het eind van het eerste kwartaal 2,49 miljoen doses vaccins kunnen leveren”, zei Marc Kaptein bij Nieuwsuur.

Met de 12,5 miljoen vaccins die op korte termijn binnenkomen, kan maar een fractie worden gevaccineerd van de honderden miljoenen inwoners van de EU. Dat dwingt landen tot moeilijke keuzes over wie eerst aan de beurt komt. De keuze valt vaak op zorgverleners of ouderen. Mensen moeten bovendien twee keer worden ingeënt, dus per persoon zijn twee doses nodig.

Overheid wees sommige aanvragen noodsteun onterecht af
ANP-426018591.jpg
Minister Wopke Hoekstra Financien en minister Eric Wiebes Economische Zaken en Klimaat vlnr staan de pers te woord over het steun- en herstelpakket voor de economie. beeld ANP, Sem van der Wal
De overheid heeft sommige afwijzingen van coronasteun aan bedrijven niet goed gemotiveerd en daarmee noodsteun onterecht afgewezen. Dat stelt het College van Beroep voor bedrijfsleven (CBb), die de overheid tot 22 januari de tijd geeft om dit op te lossen.

Het gaat om de TVL-regeling, waarbij ondernemingen een tegemoetkoming van de vaste lasten konden aanvragen. Bij de berekening van die steun wordt rekening gehouden met de volgorde waarin de Kamer van Koophandel bedrijfsactiviteiten in het register noteert. Daarbij zou volgens de overheid de eerst vermelde activiteit de hoofdactiviteit zijn, en dus bepalend voor de berekening van de steun.

Het CBb heeft beslist dat de overheid niet automatisch van deze volgorde mag uitgaan, als de ondernemer dit bestrijdt. „Reden is dat in de regelgeving niet bepaald is welke activiteit als hoofdactiviteit moet worden gezien.”

Politie let op oudejaarsavond op volle huiskamers
ANP-426473979.jpg
Maandagavond moest de politie optreden tegen jongeren in Velsen-Noord. beeld ANP, Laurens Bosch
De politie let tijdens de jaarwisseling op volle huiskamers en illegale feesten waarbij de coronaregels worden overtreden, mits agenten daar tijd voor hebben. Tijdens oud en nieuw geeft de politie op de eerste plaats voorrang aan het handhaven van de openbare orde.

„Tijdens de jaarwisseling geven we prioriteit aan het afhandelen van geweldsincidenten en zorgen we dat brandweer, boa’s en ambulancepersoneel hun werk kunnen doen. Dat zal altijd voorgaan. En daar heeft de politie op oudejaarsavond vaak de handen vol aan. Als de drukte het toelaat, gaan we handhaven op het vuurwerkverbod en de coronamaatregelen”, zegt een woordvoerster van de Nationale Politie.

De woordvoerster van de korpsleiding reageert hiermee op uitspraken van politiechef Wilbert Paulissen van Oost-Brabant, die in het Eindhovens Dagblad aankondigt dat de politie zal aanbellen bij mensen die met tien mensen in een woonkamer oud en nieuw vieren. „We drukken niet onze neus tegen elk raam. Maar tien man in een woonkamer, dat vind ik in deze tijd een exces. Dan gaan we echt wel aanbellen”, zegt Paulissen in de krant.

De Nationale Politie zegt dat de uitspraken van Paulissen in lijn zijn met het landelijke beleid. „Paulissen heeft invulling gegeven aan het begrip exces”, zegt de woordvoerster. „Als er tijd is en we krijgen meldingen over een volle woonkamer of illegale feesten, dan gaan we erop af.”

De politie bereidt zich voor op verschillende scenario’s, ook ten aanzien van zwaar illegaal vuurwerk. „Een combinatie van het huidige sentiment, de coronamaatregelen en een vuurwerkverbod tijdens de jaarwisseling is voor ons ook nieuw. Goede preparatie is daarom nog belangrijker”, zegt Nationaal Commandant Max Daniel van de Nationale Staf Grootschalig en
Bijzonder Optreden (NSGBO) op Politie.nl. Er zijn testen gedaan waarbij is onderzocht wat het effect op agenten is bij een explosie op minder dan 150 meter afstand.

De politie heeft de afgelopen weken diverse keren te maken gehad met incidenten waarbij zwaar illegaal vuurwerk is gebruikt. „Op basis van de informatie die we nu hebben, gaan we er echter niet van uit dat dit op grote schaal zal plaatsvinden”, zegt Daniel.

Duitsland verlengt inreisverbod VK en Zuid-Afrika tot 6 januari
ANP-426462303.jpg
Lege incheckbalies op het vliegveld van Düsseldorf. beeld AFP, Ina Fassbender
Duitsland heeft het inreisverbod voor reizigers uit het Verenigd-Koninkrijk en Zuid-Afrika verlengd tot 6 januari. De maatregel is genomen vanwege een gemuteerde versie van het coronavirus die is vastgesteld in het Verenigd Koninkrijk en Zuid-Afrika.

Zondag schortte Duitsland het vliegverkeer vanuit beide landen op tot het einde van het jaar. De coronamutatie is volgens de Britse regering veel besmettelijker dan de eerder bekende varianten van het virus. Farmaceuten en experts denken dat de al bestaande vaccins ook zullen werken tegen de nieuwe mutatie.

De baas van het Robert Kocht Institut, het Duitse RIVM, zei dinsdag dat het nog te vroeg is om de Britse mutatie goed te kunnen beoordelen. Daar is volgens hem meer onderzoek voor nodig.

BioNTech: vaccin kan in zes weken worden aangepast aan mutatie
ANP-425321912.jpg
Ugur Sahin. beeld AFP, Yann Schreiber
De medeoprichter van het Duitse BioNTech zegt dat het „zeer waarschijnlijk” is dat het vaccin van het bedrijf ook werkt tegen de nieuwe variant van het coronavirus, die is opgedoken in het Verenigd Koninkrijk. Ugur Sahin benadrukte dat in principe ook binnen zes weken een nieuw vaccin gemaakt kan worden dat is aangepast aan „deze nieuwe mutatie”.

De nieuwe virusvariant zou extra besmettelijk zijn en dat zorgt internationaal voor grote bezorgdheid. Veel landen, waaronder ook Nederland, hebben het vliegverkeer vanuit het Verenigd Koninkrijk laten stilleggen om verspreiding van de gemuteerde versie van het virus tegen te gaan.

De EU gaf maandag groen licht voor het gebruik van het coronavaccin van de bedrijven BioNTech en het Amerikaanse Pfizer. Veel EU-landen willen nog voor het eind van jaar beginnen met het inenten van burgers. Nederland begint op 8 januari.

Frankrijk gaat coronavaccin voor zaterdag goedkeuren
ANP-426066804.jpg
De Franse gezondheidsminister Olivier Veran. beeld AFP, Thomas Samson
Frankrijk keurt het coronavaccin van Pfizer en BioNTech nog voor tweede kerstdag (zaterdag) goed. Minister van Gezondheid Olivier Veran zei dinsdag dat de Franse medicijnwaakhond ermee bezig is.

Veran zei eerder dat Frankrijk zondag gaat beginnen met het inenten van mensen tegen het coronavirus. Mensen met een zwakke gezondheid worden als eerste ingeënt.

De gezondheidsminister zei dinsdag ook dat er vooralsnog geen bewijs is dat de nieuwe mutatie van het coronavirus rondwaart in Frankrijk. Maandag wilde hij dat nog niet uitsluiten.

Extra tests bij Pfizer en Moderna vanwege nieuwe coronavariant
ANP-426421955.jpg
Het Pfizer vaccin wordt inmiddels in Israël gebruikt. beeld AFP, Menahem Kahana
De farmaceuten Pfizer en Moderna testen of hun coronavaccins ook effectief zijn tegen de nieuwe variant van het virus, die onder meer is opgedoken in het Verenigd Koninkrijk. Dat bericht CNN, dat zich baseert op verklaringen van de bedrijven.

De nieuwe virusvariant zou extra besmettelijk zijn en dat zorgt internationaal voor grote bezorgdheid. Veel landen, waaronder ook Nederland, hebben het vliegverkeer vanuit het Verenigd Koninkrijk laten stilleggen om verspreiding van de gemuteerde versie van het virus tegen te gaan.

Moderna verwacht dat zijn vaccin ook bescherming biedt tegen de nieuwe variant die is opgedoken in het Verenigd Koninkrijk. „We gaan de komende weken aanvullende testen uitvoeren om te kijken of we dat bevestigd kunnen krijgen”, citeert CNN uit een verklaring van de farmaceut. Pfizer gebruikt bloedmonsters van mensen die al zijn ingeënt om te toetsen hoe effectief het vaccin is tegen nieuwe variant.

De EU gaf maandag groen licht voor het gebruik van het Pfizer-vaccin. Veel Europese landen willen nog voor het eind van het jaar beginnen met het inenten van burgers. In de Verenigde Staten is naast het Pfizer-vaccin ook het middel van Moderna al goedgekeurd door de toezichthouder.

Eerste lokale coronabesmetting Taiwan sinds april
ANP-426367633.jpg
Taiwanezen in New Taipei City. Sinds 1 december heeft Taiwan, net als Nederland, een mondkapjesplicht ingesteld. beeld EPA, Ritchie B. Tongo
In Taiwan is dinsdag de eerste lokale coronabesmetting vastgesteld sinds april. De autoriteiten melden dat het om een vrouw gaat die het virus waarschijnlijk heeft gekregen van een bevriende Nieuw-Zeelandse piloot die besmet is.

De gezondheidsdiensten in Taiwan zijn een groot onderzoek gestart. Er worden 167 mensen getest die in contact zijn geweest met de vrouw.

De regering heeft ook een lijst vrijgegeven met alle plekken waar de piloot is geweest, omdat hij niet al zijn contacten had doorgegeven. Mensen die op dezelfde locaties zijn geweest als de piloot, moeten hun gezondheid in de gaten houden. De Nieuw-Zeelander testte zondag positief toen hij in de Verenigde Staten aankwam na een vlucht.

Tot dinsdag zag het land alleen maar besmettingen bij mensen die naar Taiwan toekwamen. Zij worden bij aankomst getest en moeten sowieso eerst in quarantaine voor ze het land in mogen. Taiwan heeft 771 coronabesmettingen vastgesteld, voornamelijk bij reizigers. Er zijn zeven mensen overleden aan het virus.

‘VS overwegen testplicht voor reizigers uit Verenigd Koninkrijk’
ANP-335436997.jpg
In India worden reizigers uit het Verenigd Koninkrijk bij aankomst getest. beeld AFP, Narinder Nanu
De Amerikaanse regering overweegt een testplicht in te stellen voor reizigers die uit het Verenigd Koninkrijk komen. Zij moeten dan voordat ze op het vliegtuig stappen kunnen aantonen dat ze niet zijn besmet met het coronavirus, zeggen ingewijden tegen persbureau Reuters.

Reizigers zouden in de dagen voor vertrek negatief getest moeten zijn op het coronavirus, aldus de bronnen. Zo moeten reizigers worden geweerd die besmet zijn met een nieuwe variant van het besmettelijke virus. Het Witte Huis moet die maatregel nog wel goedkeuren.

Luchtvaartmaatschappijen British Airways, Delta Air Lines en Virgin Atlantic hebben al toegezegd dat ze alleen passagiers naar vliegveld John F. Kennedy in New York gaan vervoeren die negatief zijn getest op het coronavirus. Daar had de gouverneur van die staat, Andrew Cuomo, om gevraagd.

Veel landen, waaronder ook Nederland, weren vliegtuigen uit het Verenigd Koninkrijk volledig. De Amerikaanse regering heeft tot dusver afgezien van zo’n verregaande maatregel.

Vaccininstituut Intravacc wordt zelfstandig

Intravacc, het Nederlandse overheidsinstituut voor vaccinonderzoek, komt toch op eigen benen te staan. Het instituut wordt een zogenoemde beleidsdeelneming, met de Staat als enige aandeelhouder.

Veel meer kerstkaarten en brieven in coronatijd
ANP-335436997.jpg
Een brievensorteercentrum van PostNL in Nieuwegein. beeld ANP, Robin van Lonkhuijsen
Nederlanders lijken elkaar vanwege de corona massaal kerstkaarten te sturen. Dat stelt PostNL, dat sinds de lockdown meer dan 14 miljoen kaarten en brieven per dag bezorgt. Dit komt neer op meer dan het dubbele van een gemiddelde dag, en het is ook beduidend meer dan waarmee PostNL aanvankelijk rekening had gehouden.

Op basis van de hoeveelheid verstuurde kerstwensen in voorgaande jaren ging PostNL er eigenlijk van uit dagelijks 11,7 miljoen kaarten en brieven te moeten afleveren. In de cijfers zijn pakketten niet meegenomen. Daarvan bezorgt PostNL er dagelijks ook nog eens 1,7 miljoen, werd eerder deze week al bekend.

„Veel mensen willen elkaar een hart onder de riem steken in deze moeilijke tijd”, constateert Resi Becker, directeur Mail Nederland van PostNL. „30.000 collega’s werken elke dag hard aan het ophalen, sorteren, voorbereiden en bezorgen van heel veel post. We doen er alles aan om elke dag opnieuw miljoenen kaarten en brieven op de mat te laten vallen, soms gebeurt dat misschien iets later door de drukte.”

Om te zorgen dat alle post afgeleverd kan worden en tegelijk ook de coronamaatregelen in acht worden gehouden, houdt PostNL al zijn postsorteercentra deze drukke periode ook op zondag open en er wordt langer doorgewerkt. Ook zijn er extra brievenbuslichtingen op alle zondagen in december. En de onderneming heeft op maandag 21 en maandag 28 december twee extra postbezorgdagen ingelast.

IC’s voor kinderen maken bedden vrij voor volwassenen
ANP-424158054.jpg
Naast kinderic's wordt ook de traumahelicopter voor Duitsland weer ingezet. Afgelopen weekend werden de eerste patiënten naar Duitsland vervoerd om daar verzorgd te worden. beeld ANP, Robin van Lonkhuijsen
Om het oplopende aantal coronapatiënten op de intensive care op te vangen worden bedden op ic’s voor kinderen opgeofferd. Door bedden af te stoten op de kinderintensivecareafdelingen kan het personeel bijspringen op de ic’s voor volwassenen. In het LUMC in Leiden is de intensive care voor kinderen teruggebracht van elf naar zes bedden, meldt de Volkskrant. In het UMC Groningen worden volwassen coronapatiënten op de kinder-ic opgenomen.

Het aantal opgenomen coronapatiënten bedroeg maandag 2162. Op de ic’s liggen 586 coronapatiënten. „De ic-capaciteit is uitgebreid, maar voor al die extra bedden is 24 uur per dag personeel nodig, en dat is een steeds grotere puzzel aan het worden. Dan is iedere verpleegkundige welkom”, zegt voorzitter Ernst Kuipers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiëntenspreiding.

Kinderintensivisten maken zich zorgen dat er straks op de kinder-ic’s geen plek meer is. „We konden in geval van nood altijd kinderen overplaatsen naar het buitenland en oudere kinderen konden naar een volwassen-ic, maar die routes zijn door corona afgesneden”, zegt voorzitter Brigitte Timmers van het landelijk overleg van de kinder-ic’s in de Volkskrant.

„Elke verpleegkundige die we kunnen missen, zetten we in voor de volwassenenzorg, maar we kunnen dat nooit voor een langere tijd garanderen”. zegt Matthijs de Hoog, hoofd van de kinder-ic in het Rotterdamse Erasmus MC.

Parlement VS stemt in met coronasteunpakket en begroting
ANP-426479125.jpg
De leider van de Republikeinen in de senaat, Mitch McConnell. beeld EPA, Michael Reynolds

Een omvangrijk pakket van coronasteunmaatregelen heeft meerderheidssteun gekregen in de twee kamers van het parlement van de Verenigde Staten. Na maanden gesoebat hebben zowel het door de Democraten gedomineerde Huis van Afgevaardigden als de overwegend Republikeinse Senaat het pakket ter waarde van 900 miljard dollar (ongeveer 735 miljard euro) goedgekeurd.

Rond 23.00 uur plaatselijke tijd werd duidelijk dat er in de Senaat een meerderheid is voor het coronasteunpakket. Eerder op de avond stemde een meerderheid in het Huis van Afgevaardigden al in met de economische steunmaatregelen.

Het Amerikaanse Congres stemde tegelijkertijd ook in met de overheidsbegroting tot september 2021. Die heeft een totale omvang van 1,4 biljoen dollar (1100 miljard euro). Een dreigende ‘shutdown’ van de overheidsdiensten is daarmee voorkomen.

Het steunpakket dat miljoenen huishoudens en kleine bedrijven door de coronacrisis moet helpen, wacht nu nog op een handtekening van president Donald Trump. Het Witte Huis heeft laten weten dat de president zijn handtekening onder het steunpakket zal zetten.

Het tweede steunpakket omvat onder meer een eenmalige cheque van 600 dollar voor de meeste Amerikanen, en steun voor de miljoenen Amerikanen die sinds het uitbreken van de coronapandemie hun baan zijn kwijtgeraakt. Op zaterdag loopt een vorige steunregeling voor die Amerikanen af.

Ook wordt een steunregeling voor worstelende kleine bedrijven uitgebreid en gaat er meer extra geld naar scholen, luchtvaartmaatschappijen, openbaar vervoer en vaccindistributie.

Het pakket wordt zowel door Democratische als Republikeinse kopstukken gezien als een compromis. Het wetsvoorstel bevat niet alles wat Nancy Pelosi, de Democratische voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, wilde, maar gaat volgens haar de goede kant op. „Het is een eerlijk compromis”, zei een Republikeinse volksvertegenwoordiger.

Aantal nieuwe besmettingen Duitsland neemt weer toe
ANP-426059361.jpg
beeld EPA, Filip Singer
Het aantal coronabesmettingen dat in de afgelopen 24 uur in Duitsland is vastgesteld, is na een daling van drie dagen weer toegenomen. Het Robert Koch Instituut (RKI), de Duitse evenknie van het RIVM, meldt dat er in het afgelopen etmaal nog eens 19.528 gevallen zijn geregistreerd.

Na een voorlopige piek van bijna 34.000 nieuwe besmettingen op vrijdag, namen de aantallen gaandeweg weer af naar 31.300, 22.771 en 16.643. Afnames in en na het weekend en toenames naarmate de week vordert, zijn in Duitsland nagenoeg een vast patroon. Bij in totaal 1.530.180 personen is er nu een coronabesmetting vastgesteld.

In de Bondsrepubliek zijn in het laatste etmaal nog eens 731 coronadoden gerapporteerd. Het totale officiële dodental van de corona-epidemie in Duitsland komt daarmee op 27.006 te staan.

Net als Nederland kent Duitsland sinds vorige week een harde lockdown. Onder meer veel bedrijven en scholen moeten gesloten blijven tot in januari.

Ministers bespreken mogelijke gevolgen ‘Britse’ coronamutant
ANP-426195957.jpg
Premier Mark Rutte. beeld ANP, Lex van Lieshout
De meest betrokken ministers in het kabinet vergaderen dinsdagochtend weer over de ontwikkelingen rond het coronavirus. Tijdens dat reguliere overleg wordt onder meer besproken of de vondst van een mogelijk besmettelijkere mutant in Nederland tot extra maatregelen moet leiden.

Grote, nieuwe ingrepen zitten er waarschijnlijk niet aan te komen. Het kabinet kondigde vorige week een zeer strenge lockdown aan. Met de sluiting van onder meer kappers, sportscholen en niet-essentiële winkels, zijn nu vrijwel alle gelegenheden waar veel mensen samen kunnen komen al dicht.

Afgelopen weekeinde werd bovendien een vliegverbod ingesteld van en naar het Verenigd Koninkrijk, waar het gemuteerde virus als eerste opdook. Ook per boot of trein kunnen passagiers de oversteek naar Nederland niet meer maken.

Rijk wil in paginagrote advertenties zorgen over vaccin wegnemen

De overheid wil in paginagrote advertenties in de landelijke dagbladen de bevolking geruststellen over het coronavaccin dat maandag ook voor gebruik in de Europese Unie is goedgekeurd.

Het Rijk stelt dat het vaccin van Pfizer en BioNTech zorgvuldig is ontwikkeld en dat het vaccineren in Nederland op 8 januari kan beginnen.

„Het Europees Geneesmiddelen Agentschap (EMA) en het Nederlandse College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) keuren een vaccin alleen goed als de werkzaamheid, kwaliteit en veiligheid zijn aangetoond. En dat is dus nu voor dit vaccin een feit”, staat in de advertentie. „Coronavaccins moeten voldoen aan dezelfde strenge eisen als andere vaccins. Veiligheid staat voorop. De ontwikkeling en beoordeling gaan sneller dan gebruikelijk. Dat kan omdat wereldwijd onderzoeken naar vaccins gelijktijdig worden uitgevoerd en kennis wordt gedeeld. Dat scheelt tijd.”

„Met een vaccinatie tegen het coronavirus bescherm je uiteindelijk jezelf, maar ook je familie, vrienden en de kwetsbare mensen om je heen”, zo is verder te lezen. „Zo zorgt vaccineren ervoor dat we stapje voor stapje meer vrijheid terugkrijgen.”

In de advertentie wordt nogmaals aangegeven dat zorgmedewerkers die met ouderen en kwetsbare mensen werken als eersten aan de beurt zijn. Maandag meldde vakbond FNV dat onder die groep veel mensen zijn die het vaccin niet willen of nog twijfelen.

‘Pfizer-vaccin werkt wellicht ook tegen gemuteerd coronavirus’
ANP-425224325.jpg
Ugur Sahin. beeld AFP, Andreas Arnold
Het coronavaccin dat is ontwikkeld door de Amerikaanse farmaceut Pfizer en de Duitse biotechnologiefirma BioNTech is naar alle waarschijnlijkheid ook werkzaam tegen de gemuteerde variant van het coronavirus die in Groot-Brittannië is opgedoken, zegt BioNTech-topman Ugur Sahin. Volgens hem zijn daar genoeg aanwijzingen voor vanuit wetenschappelijk oogpunt.

„We hebben het vaccin al op ongeveer 20 andere virusvarianten met andere mutaties getest. De immuunreactie die door ons vaccin ontstaat, heeft steeds alle virusvormen gedeactiveerd”, aldus Sahin, tevens arts en oncoloog.

Het virus is in het huidige geval wat sterker gemuteerd, aldus Sahin. „We moeten daar nu experimentele testen mee doen. Dat zal ongeveer twee weken in beslag nemen. We hebben er echter vertrouwen in dat het werkingsmechanisme daardoor niet noemenswaardig wordt verzwakt.”

Het coronavaccin van Pfizer en BioNTech is gemaakt met een nieuwe techniek, waarin voor het eerst het zogeheten messenger RNA (mRNA) de hoofdrol speelt. Vaccins die de medische wetenschap tot nog toe voortbracht, waren gebaseerd op de ziekteverwekkers zelf. Volgens Sahin kan het coronavaccin in principe snel aan nieuwe varianten van het virus worden aangepast.

De medisch directeur van Pfizer-Nederland zei maandagavond tegen Nieuwsuur ook dat hij er vrijwel zeker van is dat het Pfizer-vaccin werkzaam is tegen de gemuteerde variant van het coronavirus, die stukken besmettelijker lijkt te zijn en heeft geleid tot het stilleggen van het reisverkeer naar en vanuit Groot-Brittannië. „Deze laatste mutatie wordt op dit moment getest in het laboratorium, maar we zijn er vrijwel zeker van dat het vaccin ook gaat werken tegen dit gemuteerde virus”, aldus Marc Kaptein.

Ook tijdens feestdagen avondklok en alcoholverbod op Curaçao

Curaçao verlengt de geldende coronamaatregelen tot 11 januari. Dat betekent dat er ook tijdens kerst en oud en nieuw een avondklok geldt vanaf 21.00 uur tot 04.30 uur en een alcoholverbod in restaurants, bars en openbare ruimtes. Dat heeft minister-president Eugene Rhuggenaath maandagmiddag (lokale tijd) bekendgemaakt. Op het eiland werden drie weken eerder de strengere maatregelen afgekondigd vanwege een flinke stijging van het aantal coronabesmettingen. Al meer dan een week is weer sprake van een daling.

Op het hoogtepunt waren er ruim 1800 besmettingen, sinds enkele dagen blijft het onder de 1700. Op het eiland zijn sinds maart 11 mensen met corona overleden. 18 coronapatiënten liggen in het ziekenhuis.

De Curaçaose epidemioloog Izzy Gerstenbluth legde maandag tijdens een persconferentie van de overheid uit dat het nog veel te vroeg is om de maatregelen te versoepelen. „We moeten blij zijn dat er geen noodzaak is om in lockdown te gaan, zoals veel andere landen.”

Pfizer: iets meer vaccins voor Nederland in eerste kwartaal
ANP-426340568.jpg
beeld ANP, Koen van Weel
Nederland kan in het eerste kwartaal van 2021 iets meer doses van het Pfizer-vaccin verwachten dan eerder bekend was. „Wat we hebben afgesproken is dat we tot het eind van het eerste kwartaal 2,49 miljoen doses vaccins kunnen leveren”, zei Marc Kaptein, medisch directeur van Pfizer Nederland, bij Nieuwsuur. „Dat is ietsje meer dan dat we eerst hadden beloofd.”

Pfizer staat in nauw contact met het RIVM en de Nederlandse overheid over de levering van het vaccin en het inentingsprogramma, zegt Kaptein. „We hebben zeer regelmatig overleg, bijvoorbeeld vanavond nog. We kijken wat de wensen zijn van de overheid en wat kunnen wij leveren.”

Kaptein stelt dat Pfizer de gemuteerde versie van het coronavirus die onlangs in Groot-Brittannië is opgedoken „heel goed in de gaten houdt”. De Britse mutatie lijkt een stuk besmettelijker te zijn. Het kabinet heeft daarom het reisverkeer vanuit het Verenigd Koninkrijk aan banden gelegd.

„We weten dat dit Pfizer-vaccin ook werkt tegen negentien andere mutaties”, zegt Kaptein. „Deze laatste mutatie wordt op dit moment getest in het laboratorium, maar we zijn er vrijwel zeker van dat het vaccin ook gaat werken tegen dit gemuteerde virus.”

Nieuw liveblog

Welkom bij dit nieuwe liveblog. Het oude liveblog is hier terug te lezen.

Advertentie

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer