Het kabinet reageerde vrijdag op de adviezen die het in de arm genomen Adviescollege Stikstofproblematiek vorige week uitbracht. „Het is een soort driedimensionale puzzel die ik aan het leggen ben”, aldus minister Schouten. „Het komt aan op maatwerk, waardoor er voor elk gebied een andere benadering is.”
Het kabinet zet onder meer in op vrijwillige sanering van boerenbedrijven en „gerichte snelheidsverlagingen.”
Schouten had het boerenprotest, afgelopen dinsdag op het Malieveld, ongetwijfeld nog vers in het geheugen. De minister stelde vrijdagmiddag op een persconferentie dat de landbouw al een flinke afname van de stikstofuitstoot voor zijn rekening heeft genomen in de afgelopen jaren. Desondanks blijft de landbouw een van de grotere uitstoters van stikstof, aldus Schouten. De minister ziet „grote kansen” voor oplossingen in de sector. Uitgangspunt is dat boeren die willen doorgaan met rust worden gelaten. „Maar boeren die willen stoppen, gaan we helpen. Vrijwilligheid is daarbij het uitgangspunt.”
Sanering
Boeren in de buurt van Natura 2000-gebieden met de hoogste stikstofuitstoot, komen als eerste in aanmerking voor de „slimme en warme sanering”, aldus Schouten. „Boeren die willen blijven, zullen we steunen. Onder andere bij het investeren in emissiearme stallen.”
Schouten kondigde aan dat het kabinet gaat verkennen of een drempelwaarde voor stikstofdepositie mogelijk is. Zo’n ondergrens moet het vergunningsproces voor kleine activiteiten weer op gang brengen, aldus de minister. Tegenover een drempelwaarde moeten maatregelen staan waardoor stikstofdepositie en -emissie dalen, haastte ze zich te zeggen. De landbouw is dus een van de sectoren die moet ‘leveren’.
Schouten zei dat investeringen in natuur kunnen plaatsvinden door maatregelen als bufferzones rond natuurgebieden, extra ruimte voor natuurinclusieve landbouw en de aanleg van ‘klimaatbossen’.
In navolging van de adviezen van de commissie-Remkes gaat het kabinet de maximumsnelheid op wegen verlagen, „daar waar het effect oplevert.” Nog niet duidelijk is welke wegen het betreft en wanneer de verlaging ingaat.
Luchtvaart
Met betrekking tot de scheep- en luchtvaart gaat het kabinet kijken naar de stikstofeffecten en mogelijke maatregelen.
In de bouwsector kunnen zaken als elektrische bouwmachines en filters de stikstofuitstoot verminderen, aldus Schouten. Volgens de minister kan de overheid toestemming verlenen voor projecten die geen significante nadelige gevolgen hebben voor Natura 2000-gebieden, en voor projecten die slechts tijdelijk voor stikstofdepositie zorgen. Verder zal de mogelijkheid van salderen snel weer op gang worden gebracht. „Dat kan door binnen een project aanpassingen te doen waardoor de depositie omlaag gaat, of door stikstofruimte elders weg te nemen en die in te zetten voor activiteiten”, lichtte Schouten toe. Het zogeheten intern salderen kan vanaf 11 oktober weer beginnen. Bij het zogenaamde extern salderen, waarbij tussen projecten wordt ‘geschoven’ met stikstof, zal een afroming van 30 procent plaatsvinden, bedoeld om de stikstofneerslag terug te dringen.
Boterzacht
Landbouworganisatie LTO Nederland zegt in reactie op het plan rond interne saldering dat het een aantasting van bestaande vergunningsruimte is als het ongebruikte deel van een vergunning wordt ingenomen. De organisatie zegt bereid te zijn indien nodig juridische stappen te ondernemen.
„Met deze eerste aanpak van de stikstofcrisis geeft het kabinet aan dat de tijd van rekenkundige trucs voorbij is”, aldus het Wereldnatuurfonds.
De twee grootste oppositiepartijen in de Tweede Kamer zijn negatief. „Boterzacht, niet concreet en de aanpak gaat veel te traag”, aldus Jesse Klaver (GroenLinks). „Broddelwerk”, oordeelt PVV-leider Geert Wilders.
