Wael groeit op in een islamitisch gezin in Homs, de derde stad van Syrië. Als hij 18 jaar is, overlijdt zijn vader, professor in de biochemie, aan een herseninfarct. Een jaar later raakt Wael betrokken bij protesten tegen de regering. Drie van zijn vrienden –„allemaal gewone studenten”– komen daarbij om. Nadat tanks in mei 2011 de stad Homs zijn binnen gereden, gaat Wael als vrijwilliger aan de slag in een veldhospitaal en later een vluchtelingencentrum van Red Crescent, vergelijkbaar met het Rode Kruis.

Zijn vriendin Haya, student fysiotherapie, keert terug naar haar ouders in haar geboorteland Saoedi-Arabië. Telefonisch houdt Wael contact met haar. In de periode die volgt, maakt hij zware bombardementen mee. Vrienden en goede bekenden komen om. Op een dag zit hij naast de bodybag van een vriend die is neergeschoten. „Hij was nog niet zo lang getrouwd, had een kind. Hij was altijd vriendelijk.”

Wael is ook actief voor de organisatie De Goede Jeugd, die voedsel, medicijnen en kleding uitdeelt aan werklozen, weduwen en wezen. Als de autoriteiten naar hem op zoek blijken omdat hij het leger in moet, besluit hij zijn land te ontvluchten. „Ik wilde niet vechten voor dit regime. Ik wilde mijn vrienden niet doden. Ik wilde zelf niet dood.”

In Libië moet hij 1300 dollar betalen om met hulp van smokkelaars op een boot met 1200 migranten de Middellandse Zee over te steken naar Italië. Uiteindelijk vraagt hij in 2014 in Nederland asiel aan. Ook zijn ervaringen in asielzoekerscentra in onder meer Ter Apel, Ede, Arnhem en Utrecht komen aan bod.

Als Wael een verblijfsvergunning heeft, blijkt hij zijn vriendin Haya niet naar Nederland te kunnen laten overkomen. Bovendien keurt zijn moeder een huwelijk met Haya af, mede omdat zij problemen met haar schildklier heeft en niet meer studeert. Uiteindelijk maakt Wael een einde aan de relatie.

Suzanna Jansen is erin geslaagd het aangrijpende verhaal van Wael op een toegankelijke manier te beschrijven. Het boek geeft een goed beeld van het leven van een Syrische vluchteling. Wael doorstond veel gevaren, stond voor lastige keuzes, kende grote angsten en kampte meer dan eens met heimwee en nachtmerries door wat hij in Syrië had meegemaakt. Hij zag dromen vervliegen, maar ging niet bij de pakken neer zitten. Wie hem als zielig of onderontwikkeld ziet, nam waarschijnlijk niet de moeite zich in zijn levensverhaal te verdiepen.

Boekgegevens

Wael. Het verhaal van een jongen uit Syrië, Suzanna Jansen; uitg. Balans; 174 blz; € 15,-.