Vermijd vliegvakantie
Het is volstrekt normaal geworden om een vliegreis te boeken naar de vakantiebestemming. Die houding vereist bezinning.

RDMagazine van zaterdag 26 januari was geheel gewijd aan het thema Reizen & Vakantie. Behalve veel advertenties bood het magazine aardige impressies van diverse bestemmingen en van de invulling die gezinnen uit de achterban aan hun vakantie geven. Wat ik echter node miste, was een bezinning op de ecologische effecten van het fenomeen toerisme.
Columniste Mariska geeft aan dol te zijn op reizen, en ze is niet de enige. Het lijkt te gelden voor alle wereldburgers die het zich kunnen permitteren. De groei van het wereldwijde toerisme getuigt daarvan. Deze sector heeft echter een zeer negatieve impact op het klimaat.
De belangrijkste factor hierin is de uitstoot van CO2. Het is inmiddels genoegzaam bekend dat de uitstoot van dit broeikasgas in hoge mate bijdraagt aan de klimaatveranderingen die gaande zijn. Door stijgende temperaturen smelt het poolijs, met als gevolg een verontrustend stijgende zeespiegel. Op veel plaatsen op de aarde veranderen weerpatronen, wat ernstige gevolgen heeft (en zal hebben) voor de voedselproductie. Hoewel geen enkele wereldburger zich aan deze processen kan onttrekken, zullen ze, zeker in eerste instantie, vooral hen treffen die nu al kwetsbaar zijn.
Leed
Het is belangrijk om te beseffen – en dat is de bezinning die ik in RDMagazine miste – dat wij met onze vakanties bijdragen aan klimaatverandering en daarmee aan het leed dat miljarden medemensen in de (nabije) toekomst zal treffen. Op vakantie gaan, betekent immers dat je naar een meer of minder verre bestemming reist. Vooral die verre bestemmingen zorgen voor een grote CO2-uitstoot. Het besef daarvan lijkt echter nergens in het magazine aanwezig.
Integendeel, zowel advertenties als artikelen suggereren dat het volstrekt normaal is om, als dat zo uitkomt, met het vliegtuig naar de plaats van bestemming te reizen. Zo kom je immers gemakkelijk en snel op het Schotse eiland Skye of bij Auschwitz. En lezers die zin krijgen om, naar aanleiding van de artikelen daarover, Malta of Griekenland te bezoeken, zullen daartoe ook het vliegtuig moeten nemen. Deze vanzelfsprekendheid waarmee RDMagazine over vliegvakanties schrijft, strookt met de praktijk in de gereformeerde gezindte. Ook ‘onder ons’ zijn dergelijke vakanties heel gewoon geworden, zowel in de zomer als ‘tussendoor’ in de vorm van een weekendje Rome of Barcelona.
Enkele maanden geleden presenteerde SGP-Kamerlid Chris Stoffer in deze krant de plannen die zijn partij heeft op het gebied van mobiliteit (RD 10-11-2018). Terecht pleitte hij daarin voor een vliegbelasting of tickettaks, om zo het vliegen te ontmoedigen. Toen ik zijn bijdrage las, moest ik denken aan wat Paulus schrijft in Romeinen 13:3-4: de overheid is geroepen om het kwade in te dammen. Niet-noodzakelijke vliegreizen zijn zo’n kwaad. Voor een christen zouden er geen maatregelen van de seculiere overheid nodig moeten zijn om hem of haar daarvan te weerhouden. Want laat ik het gewoon ronduit zeggen: vliegen zonder goede reden is zonde, in de ware zin des woords. Het heeft immers een ernstig negatieve impact op Gods schepping en op het leven van talloze (toekomstige) medemensen.
Dichter bij huis
Uiteraard zijn het niet alleen vliegtuigen die CO2 uitstoten. De uitstoot van een autorit van duizend kilometer is ook niet gering. Als we als christenen geroepen zijn om zorg te dragen voor Gods schepping, zullen we dus sowieso nog eens moeten nadenken over onze vakantiebestemming. RDMagazine geeft daar ook inspiratie voor. In haar column geeft Mariska aan dat er dichter bij huis genoeg te beleven en uit te rusten valt. Diverse andere bijdragen laten dat ook zien.
Ten slotte nog even terug naar die klimaatverandering. Het is mijn indruk dat er, juist ook in de gereformeerde gezindte, wel enige bewuste of onbewuste scepsis heerst over de ernst daarvan en over de vraag of menselijk handelen wel echt de hoofdoorzaak is. Die scepsis is niet terecht. De overgrote meerderheid van klimaatwetenschappers steunt de ”mainstream”-ideeën hierover. De belangrijkste reden voor scepsis lijkt onwil te zijn – onwil om keuzes te maken die ten koste gaan van ons comfort en genot. Als de toestand van Gods schepping en het leven van toekomstige generaties ons ter harte gaat, zullen we zulke keuzes echter wel moeten maken.
De auteur is lezer te Dordrecht.