Mijn cliënt schaamt zich verschrikkelijk. Ze is naar een begrafenis geweest en ze is iemand vergeten te condoleren. „Finaal over het hoofd gezien, en die dame stond gewoon in de rij. Ik vind het zo erg dat mij dit is overkomen!”
Haar echtgenoot vult aan: „Het zien is een probleem. We zijn onlangs naar de opticien geweest, maar die wilde ons nota bene geen nieuwe bril verkopen en dat terwijl mijn vrouw ook de krant niet meer kan lezen. Begrijpt u dat nou?”
Het laatste komt er verbolgen uit. De opticien stijgt gelijk in mijn achting. Een nieuwe bril is ook de oplossing niet. Er is namelijk een ander probleem. Dat mijn cliënt moeite heeft met zien, is het gevolg van een herseninfarct dat zij eerder heeft doorgemaakt. Als gevolg van het herseninfarct heeft ze hemianopsie.
Gezichtsveld
Bij hemianopsie is één helft van het gezichtsveld uitgevallen. Iemand met hemianopsie ziet niet goed, terwijl er niets mis is met de ogen. De oorzaak van het verminderde zicht ligt in de hersenbeschadiging.
Het gezichtsveld van iemand met hemianopsie, is te vergelijken met wat een brildragend persoon ziet wanneer de helft van beide brillenglazen aan één kant is afgeplakt. De aandoening wordt veroorzaakt door beschadiging van delen van de hersenen die betrokken zijn bij het verwerken van visuele informatie.
Hemianopsie ontstaat meestal na het doormaken van een herseninfarct, maar kan ook ontstaan door een hersentumor, een hersenbloeding of een andere vorm van hersenletsel.
De aandoening moet ook niet worden verward met een neglect. Bij een neglect is de patiënt zich niet bewust van een lichaamshelft of van de omgeving van één kant van het lichaam. Hoewel de problemen die worden ervaren in het dagelijks leven bij hemianopsie en bij een neglect elkaar overlappen, zijn ze toch verschillend.
Bij een neglect is er geen probleem met het zien. Er is sprake van aandachtsverlies van een zijde van het lichaam. Bij hemianopsie is er sprake van een visuele beperking.Op aanraden van kennissen heeft mijn cliënt al een loep aangeschaft, maar zonder het gewenste resultaat. Mensen met hemianopsie worden vaak overspoeld met overigens goedbedoelde adviezen, van grootletterboeken tot een nieuwe bril. Maar deze middelen zijn niet zinvol, omdat het probleem vanuit de hersenen komt.
Wens
Het is de grote wens van mijn cliënt om weer te lezen. Ze mist haar favoriete tijdschrift en ze leest maar wat graag de krant. Samen oefenen we het lezen. Omdat veel woorden op een regel lastig zijn, maak ik een papier met korte zinnen, met veel ruimte tussen de regels. Iedere week worden de zinnen langer en zo wordt het een alinea.
Na enkele weken lukt het om een aantal alinea’s te lezen. Een week later vertrouwt ze me toe dat ze het niet leuk vindt op de dagbesteding. „Het is er zo saai. Het enige wat ik er doe is het lezen van de krant.”
Dat is goed nieuws. Het lezen lukt kennelijk weer goed. Ik realiseer me tegelijkertijd dat het tijd is voor een nieuw doel: meedenken over een passende dagbesteding.