Forum voor Democratie (FVD) is voor de christelijke partijen geen natuurlijke bondgenoot. Via het conservatisme van FVD dreigen seculiere standpunten naar binnen te worden geloodst. Die dreigen een werkelijk christelijk geluid te overstemmen.
FVD als bondgenoot boven de ChristenUnie. Daar kiest Hans van de Breevaart, werkzaam op het Wetenschappelijk Instituut van de SGP, voor (RD 30-10). Het is waar dat er bepaalde overeenkomsten zijn tussen een partij als FVD en de christelijke traditie. De partij van Baudet wijst bijvoorbeeld terecht op de keerzijden van doorgeslagen globalisering en op het christendom als oorspronkelijke basis van onze beschaving. Wat is erop tegen om hen daarin als bondgenoot te zien?
Je kunt besluiten dat alle associaties en flirts met extreemrechts en complotdenkers zwartmakerij van de media zijn. Je kunt vroom de andere kant op kijken bij FVD’ers met ambities tot ”overheersingsdrang”. Je kunt het politiek correct noemen om kritiek te hebben op de bedenkelijke ‘grapjes’ van Baudet. Het kan. Maar daarmee ben je er niet.
Westerscheldetunnel
De praktijkervaring is dat je gedesillusioneerd terugkomt op welwillende pogingen tot samenwerking. In Zeeland hebben we daarmee pijnlijk kennisgemaakt. Partijen uit de coalitie en oppositie, inclusief FVD, dienden een motie in om te lobbyen voor een tolvrije Westerscheldetunnel. FVD stond achter de strekking van de motie, maar toen die eenmaal was aangenomen, boog ze die om naar een motie van afkeuring aan het provinciebestuur. De fractievoorzitter van de SGP (onderdeel van het provinciebestuur) was terecht verontwaardigd en sprak van „een dolksteek in de rug.”
Bestuur lamleggen
Dit voorbeeld is exemplarisch voor de opstelling van FVD. Niet verwonderlijk voor een partij met het doel het partijkartel, een soort denkbeeldig complot, te slopen. Constant probeert FVD het bestuur lam te leggen, door vergaderingen zolang mogelijk op te rekken, integere bestuurders onterecht zwart te maken en het ambtenarenapparaat te traineren met eindeloze vragenreeksen. Uitzonderingen zullen er zijn, maar dit zit met het idee van het ‘partijkartel’ wel in het DNA van de partij.
Problematischer nog dan deze bedenkingen is dat een deel van de SGP in FVD een nabijere bondgenoot blijkt te zien dan in de ChristenUnie. Dat geeft zorgen over de koers. FVD mag voor sommige christenen dan herkenbaar zijn, uiteindelijk is het een onchristelijke partij die zich baseert op niet-christelijke principes. Baudet en zijn partijgenoten putten rijkelijk uit de traditie van de renaissance. Dit uit zich bijvoorbeeld in een heilig geloof in het autonome individu; denk aan standpunten over referenda en medische ethiek. In de sterke focus op het eigenbelang van Nederland: onszelf uitnemender achten dan de ander. In het heilige geloof in de rede, met een ”politiek van het gezond verstand” in plaats van een ”verduisterd verstand.”
FVD met de Bijbel
Zien en herkennen we dit radicale verschil nog? Anders verwordt de SGP tot FVD met de Bijbel. Heeft Gods Woord voor de SGP nog de eerste stem in de politieke werkelijkheid? Een stem die ons vertelt dat de redelijkheid niet het enige woord heeft, dat mensen allesbehalve autonoom zijn en dat de economie niet het enige is wat telt. Juist dat is een christelijk geluid.
SGP-leider Van der Staaij karakteriseerde het cultuurchristendom als een bos bloemen; die ziet er mooi uit maar mist wortels en verdort. Maar is het niet veel meer nog een wolf in schaapskleren? Heidendom met de schijn van christelijkheid? Via het conservatisme van FVD dreigen seculiere standpunten naar binnen te worden geloodst. Vol van individualisme, nationaal egoïsme en de redelijkheid als bron van het goede. Dit dreigt een werkelijk christelijk geluid te overstemmen.
Christelijk tegendraads
Nederland kan meer christelijke tegendraadsheid gebruiken. Profetische woorden die misvattingen in onze cultuur blootleggen. Maar als christenen elkaar niet meer herkennen als natuurlijke bondgenoot, is het zaak na te gaan of we nog wel weten wat wij te bieden hebben vanuit onze christelijke achtergrond. ChristenUnie en SGP zijn heel verschillende partijen en zullen een verschillend antwoord moeten formuleren op het populisme. Het is prima om kritisch op elkaar te zijn. Maar aanpappen met populisten en zich afzetten tegen de ChristenUnie vormen een trieste misvatting. Het Evangelie is een tweesnijdend zwaard, dat christenen verbindt en een helder onderscheid aanbrengt met seculiere bewegingen.
Lars Jacobusse (24) is Statenlid voor de ChristenUnie in Zeeland. Jurian van der Ree (21) is lid van de SGP en gemeenteraadslid voor de SGP-ChristenUnie in Goes.
