We leven in een wereld waarin steeds minder dingen ons overkomen of ons uit de hand lopen. Wij gaan daar als kerkmensen in mee en hebben God steeds minder vaak nodig. Maar met de dreiging van het virus om ons heen werd het opeens anders. Het leek wel alsof de coronadreiging ons vrijheid bracht. De kerken waren in staat om in woord en daad te laten zien dat de angst voor het virus nauwelijks een rol speelt.

Natuurlijk, elkaar besmetten, zoals we dat altijd naar hartenlust deden bij de wintergriep, daar deden we in de kerk ook even niet aan mee. Maar ten koste van alles voorkomen dat er een besmetting binnen de kerk zou plaatsvinden, hoefde ook niet. Dan zouden we ons gevoeld hebben als David die het harnas van Saul aantrok. Daarin konden we ons niet bewegen. Midden in de lockdown was het ook nog eens Pasen. Mooier kon haast niet. Nu jaagt de dood geen angst meer aan.

Natuurlijk zorgden we ervoor dat we niet openlijk in botsing kwamen met de lockdownrichtlijnen van de overheid. Martelaarschap is nu nog niet nodig. We wisten bovendien heus wel dat de overheid niet zo gek veel zou kunnen uitrichten. In de kerk zul je de boa’s niet snel zien. We hebben niet voor niets de scheiding van kerk en staat. We werden creatief tot het uiterste om toch vooral de indruk te wekken dat we de regels serieus namen. De gebruikelijke hokjes kwamen in beweging. Het leek wel dat broeders en zusters die het meest gruwen van kerkelijke vernieuwingen het meest creatief werden.

Mondkapje voor

Terwijl de volwassenen het met een livestream moesten doen, zag je zonder uitzondering dat de kinderen wel naar de kerk kwamen. Overal merkte je dat kerkdiensten daar wel wat door veranderden. De preken werden korter en er werd meer gezongen. De volwassenen konden haast niet op hun beurt wachten om erbij te mogen zijn. Toen de dreiging van het virus afnam, kwamen de volwassenen massaal terug. Maar de diensten werden niet meer als voorheen. Dat zal ongetwijfeld nog veel stof tot verdere bezinning geven.

Ook het zingen door volwassenen was zo’n ding. Het was haast vermakelijk om te horen wat voor varianten er werden bedacht. Eén psalmvers gezamenlijk zingen (de rest alleen door de kinderen) of toch meer psalmverzen samen (sommige broeders waren zelfs in staat uit te rekenen hoeveel verzen verantwoord waren, geweldig!) of alleen de mensen op de voorste rij of (dit is echt het meest creatief) de volwassenen met een mondkapje voor. In de praktijk werd er massaal mee geneuried en gezongen, maar iedereen begreep dat er niet te veel over gepraat moest worden en dat gebeurde dan ook niet. Iemand noemde het woord psalmenoproer, maar die vergelijking was historisch niet helemaal juist.

Vreugde

We beseften dat de kans om elkaar te besmetten in kerkdiensten niet helemaal te verwaarlozen was, maar het kon ons toch maar moeilijk raken. Tegenslag zou ons alleen maar beter maken, letterlijk. Wie zijn leven verliest, die zal het behouden. Die wonderlijke wet van het koninkrijk had ons veel te zeggen in coronatijd. In een wereld vol van angst leek het erop dat de zon in de kerk alleen maar meer ging schijnen. Na verloop van tijd begon het op te vallen en verschenen er verhalen in de pers. Wat gebeurde er toch in de kerken? Er werd op ons gelet.

Opeens wisten we weer waar het Evangelie over gaat. In de kerk zingen we ons van onze zorgen vrij. We gingen warempel iets begrijpen van wat onze broeders en zusters in de vervolging overkomt. Als een beetje tegenwind ons al deze vreugde brengt, wat zal de echte storm dan wel niet teweegbrengen?

Social Media

„De crisis heeft de kerk juist goed gedaan”, zo luidt de stelling donderdag op social media. Op de Instagrampagina van het Reformatorisch Dagblad waren 130 stemmers (27 procent) van de Instagram Story het eens met de stelling, 360 personen (73 procent) niet. Op Facebook regende het reacties:

De auteur is wetenschapper.