De coronamaatregelen vragen van kerken creativiteit en een flexibele inslag. Het houden van openluchtdiensten is voor de (na)- zomerperiode een prachtig alternatief. Laat de gemeente zo veel als mogelijk is samenkomen.
Begin juli was ik als campingpastor op camping Walsdorf in Luxemburg. We hielden, uiteraard met de daar geldende afspraken, de diensten met honderden mensen op een veld. Uit de reacties van veel campinggasten bleek dit een unieke ervaring. „Waarom uniek?” vroeg ik me af. „Wat hier kan, kan in Nederland toch ook?” Een van de kampeerders vertelde me dat hij een brief naar ‘zijn’ kerkenraad had gestuurd met het verzoek om openluchtdiensten. Maar bij de eerstvolgende vergadering werd deze brief niet besproken omdat er al te veel op de agenda stond. Dan rijst onwillekeurig de vraag: wat is er voor een kerkenraad belangrijker dan de voortgang van de eredienst? Het lukt me niet op deze vraag een zinnig antwoord te vinden.
Tent der samenkomst
Hoewel we sinds 1 juli gelukkig met meer dan dertig mensen samenkomen, blijft de anderhalvemeterregel voorlopig gelden, en die regel beperkt ons als kerk enorm en langdurig. In de hervormde gemeente van Dorkwerd houden we al sinds half juni onze diensten in een open tent naast de kerk. Op deze manier kunnen we meer mensen ontvangen dan in ons krappe kerkgebouw. Van lieverlee durven de gemeenteleden de draad van de kerkgang weer op te pakken. De groep groeit, ook mensen van buiten de gemeente weten ons inmiddels te vinden. Het samen zingen verbindt ons aan God en aan elkaar. Het Evangelie klinkt. De buurt ‘geniet’ inderdaad mee. We hebben een bloemetje bezorgd voor de overlast en tot nu toe zijn de reacties van onze kerkburen enkel positief geweest.
We hebben uiteraard geluidsversterking moeten regelen. De eerste weken leenden we een installatie van een uitvaartverzorger. Na aanschaf van eigen apparatuur brachten we het geleende exemplaar terug. Onder het motto ”We zijn in de wereld om elkaar te helpen” vond deze man het niet nodig om met een rekening te komen.
Er hangt een heerlijke zweem van ontspanning rond deze diensten. Zowel zonneschijn als regen brengen een eigen charme met zich mee. Er loopt een kip tussen de kerkgangers, er snuffelt een kat aan een broekspijp, er kraait een haan tijdens het gebed. Het geheel roept steeds opnieuw een glimlach op. De nood wordt een deugd, we blijken laagdrempeliger dan ooit. Alle ruimte voor zoekers, toeristen, nieuwsgierige wandelaars. Geen opgavesysteem, iedereen kan zo aanschuiven.
Nu zijn we in Dorkwerd gezegend met ruimte om de kerk en dat is niet overal het geval. Maar in veel plaatsen is daar met wat moeite wellicht een mouw aan te passen. Een parkeerplaats bij de kerk, een stuk land van een gemeentelid, een weiland huren van een behulpzame boer – mogelijkheden genoeg om op zijn minst te onderzoeken.
Verrast
Gastvoorgangers die in Dorkwerd komen preken reageren verrast en enthousiast: „Mijn eerste hagenpreek. Zo’n openluchtdienst heb ik nog niet eerder meegemaakt.” Een opmerking waar ik altijd een beetje van schrik: is het echt zo uitzonderlijk wat we doen? En zo ja, waarom dan? Alsjeblieft, laat de gemeente samenkomen zo veel als mogelijk is.
Laat de lof aan God weer klinken. Heet iedereen welkom en verlos de kerk (tijdelijk) van dat enge en weinig uitnodigende opgavesysteem.
Kerkenraden: de allereerste opdracht is om het Woord te (laten) verkondigen. Kom in actie. Zijn alle mogelijkheden voor het houden van (buiten)diensten onderzocht en afgevinkt?
Verwaarloosde gewoonte
Mijn oproep heeft een reden. Van een onlinedienst naar helemaal geen dienst is voor veel christenen een kleine stap. Vaak kleiner dan de stap van een onlinedienst naar weer een dienst in ”real life”. Ik zie het om me heen gebeuren. Ik begrijp het ook nog wel. Een verwaarloosde gezonde gewoonte opnieuw aanleren kost tijd en energie en we zijn allemaal mensen die, laten we eerlijk zijn, niet altijd evenveel zin hebben om bezig te zijn met de dingen van Gods rijk.
De toekomst van de kerk in Nederland staat op het spel, de toekomst van het geloof in komende generaties. Laten we strijdvaardig zijn, met de schouders eronder en de handen gevouwen.
Social Media
„Er moeten meer openluchtdiensten komen in Nederland”, zo luidt de stelling donderdag op social media. Het regende reacties.
Facebook
Instagram
De auteur is voorganger in de hervormde gemeenten van Dorkwerd en Wijnjewoude en afgevaardigde naar de generale synode van de Protestantse kerk in Nederland. Hij schrijft dit artikel op persoonlijke titel.