Als gevolg van de brand zaterdagmorgen in de Sint-Pieterskathedraal in de Franse stad Nantes is het hoofdorgel vernield. Dat heeft het hoofd van de lokale brandweer bekendgemaakt. Justitie is een onderzoek begonnen naar mogelijke brandstichting. Op drie plaatsen blijkt brand te zijn uitgebroken.
Klik op de foto om beelden van de brand en de bluswerkzaamheden te bekijken.
Het vuur werd even voor 08.00 uur zaterdagochtend ontdekt in de kathedraal van Saint-Pierre-et-Saint-Paul, een officieel historisch monument in Nantes, een havenstad in het westen van Frankrijk. Zo’n honderd brandweerlieden werden ingezet om het vuur te blussen. Rond tien uur gaf de brandweer aan het vuur onder controle te hebben. Tijdens een persconferentie voor de kathedraal zaterdagmiddag zei Laurent Ferlay, hoofd van de brandweer, dat de vlammen met name het grote orgel hebben getroffen, „dat volledig lijkt te zijn vernietigd. Het plateau waarop het zich bevindt, is zeer onstabiel en dreigt in te storten.”
Ferlay benadrukte verder dat „we ons niet in een scenario à la de ”Notre-Dame-de-Paris” bevinden.”
Op foto’s en video’s op sociale media was het vuur in het historische gebouw te zien. De bouw van de Sint-Pieter en Sint-Paulus (kortweg: Sint-Pieterskathedraal) begon in de 15e eeuw. Ook in 1972 woedde er een brand in het rooms-katholieke bedehuis. Het herstel daarna duurde vervolgens ongeveer dertien jaar.
Orgel
Vier eeuwen lang domineerde het grote, nu verwoeste, orgel het schip van de kathedraal van Nantes. De eerste aanzet voor het barokke vijfklaviersinstrument werd in 1621 gegeven door orgelbouwer Jacques Girardet. Het telde toen 27 registers en kwam op een hoog –in 1620 gebouwd– plateau te staan, te bereiken via een trap van 66 treden.
In de loop van de tijd werd het instrument meermalen gerestaureerd en uitgebreid. De eerste keer was dat in 1784. Orgelbouwer François-Henri Cliquot breidde het orgel uit tot een instrument met 49 registers, verdeeld over vijf klavieren en pedaal. In de twintigste eeuw volgde een nieuwe uitbreiding: Joseph Beuchet bracht het aantal registers op 74 (de bedoeling was aanvankelijk 89). Het project, dat in 1956 begon, zat niet mee: pas in november 1971 kon het 5500 pijpen tellende, gemoderniseerde, orgel weer in gebruik worden genomen.
Tragedie
Architectuurhistoricus Mathieu Lours noemde het zaterdag tegenover nieuwssite francetvinfo.fr een „tragedie” dat „een van de mooiste orgels in Frankrijk zojuist in rook is opgegaan.”
„Het was een heel mooi instrument”, benadrukte volgens persbureau AFP ook Paul Chopelin, lid van de CTHS (Comité des travaux historiques et scientifiques).
Twee keer ontsnapte het orgel aan vernietiging. Chopelin: „Tijdens de Franse revolutie, toen de kathedraal genationaliseerd werd, dachten de autoriteiten het instrument simpelweg te kunnen vernietigen en de pijpen om te laten gieten. Het was toen de organist die het orgel redde, door te zeggen dat het gebruikt kon worden tijdens ceremonieën in het kader van de revolutie.”
Twee maanden na de heringebruikname van het orgel in 1971, op 28 januari 1972, werd de kathedraal eveneens door een brand geteisterd. Door moedig optreden van orgelbouwer Beuchet en zijn medewerkers, alsook pater Félix Moreau, kon verwoesting van het orgel toen worden voorkomen.
Wat tijdens de Franse revolutie eind achttiende eeuw en tijdens de brand in 1972 kon worden voorkomen, is zaterdagmorgen 18 juli 2020 wél gebeurd, concludeert francetvinfo.fr: het orgel is verwoest.
De gebeurtenissen in Nantes roepen meteen herinneringen op aan de vernietigende brand in de Notre-Dame in Parijs in april vorig jaar. Nog altijd is onduidelijk wat de oorzaak daarvan was.
