Voor velen is het afscheid uit de Europese Unie na 47 jaar emotioneel. Velen zijn fel voor; minstens zoveel zijn fel tegen. De hele wereld is getuige geweest van scherpe debatten in het Britse Lagerhuis. Omdat de regering nauwelijks een meerderheid had, betstond er veel spanning. Sinds de verkiezingen van december is dat voorbij. Brexit werd toen ineens een hamerstuk.

Voor de Britse regering is het zaak om vanaf nu niet al te triomfantelijk te doen. Het is tijd om de gelederen te sluiten en samen een nieuwe toekomst te bouwen.

Toenmalig premier Cameron deed zijn aankondiging van het referendum over het lidmaatschap van de EU in januari 2013. Tot een paar weken geleden wist niemand welke richting het land zou inslaan. En nog moeten de onderhandelingen over een toekomstige omgangsregeling met de EU nog beginnen.

De afgelopen week hebben diverse EU-leiders gezegd dat ze graag weer een aanvraag voor een Brits lidmaatschap in ontvangst nemen. Dat is vriendelijk, maar niet reëel. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat Groot-Brittannië zich nooit gelukkig heeft gevoeld in de EU, en zeker niet na het Verdrag van Maastricht in 1991. Beide grote partijen –vooral de Conservatieven, maar ook Labour– werden intern vergiftigd door de tegenstellingen hierover.

Het is is geen schande dat dit land een eigen toekomst wenst. Het zou verkeerd zijn te denken dat landen en volken alleen binnen de EU gelukkig kunnen zijn. Voor hen die zich herkennen in de Britse kritiek op de zogeheten EU-superstaat is de brexit natuurlijk een verlies.

Hier en daar bestaat de neiging om neerbuigend te spreken over „die bekrompen Engelsen met hun eilandgevoel.” Daar is geen enkele reden voor. De Britten hechten aan hun zelfstandigheid. En dat schuurt met het geïntegreerde Europa.

Toch blijft de brexit een avontuur. Groot-Brittannië is een machtig land dat wereldwijd genoeg economische kansen heeft. Maar het zal jaren kosten voordat die nieuwe markten zijn gevonden. Pas als dat rond is, zullen andere landen besluiten of ze de Britten navolgen.

Boris Johnson beloofde vrijdagavond „een nieuwe dageraad.” Uit de mond van een premier die graag grote risico’s neemt, is zo’n belofte weinig waard. Niettemin is hij de winnaar van het hele brexitproces. Hij won het referendum in 2016 en het premierschap in 2019.

Maar in eigen land heeft hij grote uitdagingen. In Schotland roeren de nationalisten zich met de dag sterker. En ook Noord-Ierland glijdt door de brexit verder van Londen weg. Het is daarom te hopen dat Johnson erin slaagt het volk bij elkaar te brengen.