Groen & duurzaamheid

Zeespiegelstijging bedreigt drie keer meer mensen

Door stijging van de zeespiegel kan het aantal mensen dat onder de vloedlijn leeft tot 2100 toenemen met 80 miljoen (van 110 naar 190 miljoen). Dat zijn er drie keer meer dan werd aangenomen.

5 November 2019 15:11Gewijzigd op 16 November 2020 17:25
Overstroming in India. beeld EPA, Piyal Adhikary
Overstroming in India. beeld EPA, Piyal Adhikary

Dat bleek vorige week in een studie in het wetenschappelijke tijdschrift Nature Communication. Volgens de onderzoekers krijgen ook nog eens 110 miljoen extra mensen te maken met overstromingen door stormvloeden die zich gemiddeld eens per jaar voordoen.

Waarom worden opeens zo veel extra mensen bedreigd?

In het artikel suggereren de wetenschappers niet dat de zeespiegel sterker stijgt. Wel beweren de Amerikanen Scott Kulp en Benjamin Strauss van Princeton University dat hoogtegegevens in veel kustgebieden naar beneden moeten worden bijgesteld. Volgens een preciezere meetmethode ligt veel land lager dan werd aangenomen. De onderzoekers gingen vervolgens met de nieuwe hoogtedata aan de slag en berekenden dat meer mensen onder de vloedlijn komen te wonen en dat meer mensen te maken krijgen met overstromingen.

Wat was er mis met de oude hoogtegegevens?

De oude gegevens waren onder meer gebaseerd op een 3D-model die spaceshuttle Endeavour in het jaar 2000 maakte. Hoogtemeters scanden het aardoppervlak minutieus. De dataset die hier uitrolde, is een van de meest gebruikte.

Wat er schortte aan de metingen van de spaceshuttle was dat de apparatuur geen onderscheid kon maken tussen het grondniveau en bijvoorbeeld daken van huizen of boomkronen. Daardoor werd veel land te hoog ingeschaald.

Het nieuwe meetsysteem komt met behulp van lasers tot veel gedetailleerdere data. Daarbij komt dat de onderzoekers kunstmatige intelligentie gebruikten om de nodige correcties toe te passen.

Wat betekent dit onderzoek voor Nederland?

Geen groot alarm. In ons land wordt al gewerkt met nauwkeurige hoogtegegevens. Verder is Nederland –zoals de onderzoekers al opmerken– beschermd tegen hoog zeewater door een ingenieus systeem van duinen, dijken en zeeweringen. Nu al leven zo’n 4 miljoen Nederlanders onder zeeniveau. Eerder onderzoek wees uit dat er ruim 2,5 miljoen bij komen als de zeespiegel een meter stijgt. Dat betekent niet dat dit aantal mensen zal moeten verhuizen, wel dat de verdedigingswerken zullen worden versterkt.

2019-11-05-BIN2-kaartje-3-FC_web.jpg

En hoe zit het met de rest van de wereld?

Waar Nederland toonaangevend is op het gebied van waterveiligheid, kan dat van andere landen die worden bedreigd niet worden gezegd. In Azië worden met name grote steden in China, Bangladesh, Thailand, Indonesië en Vietnam bedreigd. Daarbuiten zijn er twintig landen waarvan meer dan 10 procent van de bevolking onder de vloedlijn komt te wonen. Behalve Djibouti, Guyana en de Verenigde Arabische Emiraten zijn dit allemaal eilandstaten.

Zijn de uitgangspunten van de onderzoekers pessimistisch of optimistisch?

De uitgangspunten zijn waarschijnlijk te rooskleurig. Ze gaan uit van het terugdringen van broeikasgassen zoals dat in Parijs in 2015 is afgesproken. Aangezien nog weinig landen op schema liggen om afspraken na te komen, zal de zeespiegel mogelijk sterker stijgen dan is aangenomen. In het artikel is hiervan ook een pessimistisch scenario berekend: waarbij zo’n 693 miljoen mensen jaarlijks natte voeten zouden krijgen door stormvloeden. Verder gaan de onderzoekers in genoemde data uit van een stabiele ijskap en smelt op Antarctica. Daarover zijn ook andere scenario’s.

De belangrijkste reden dat de cijfers van de onderzoekers te optimistisch zijn, is daarmee nog niet genoemd. De wetenschappers gingen namelijk uit van een statische wereldbevolking. Daarbij namen ze de wereldbevolking uit 2010 met 6,8 miljard inwoners.

De wereldbevolking is niet gelijk gebleven en zal niet gelijk blijven, maar zal volgens de VN flink groeien en in 2050 zo’n 9 miljard omvatten. In 2100 bedraagt deze mogelijk zelfs 11 miljard. Daarbij komt dat steeds meer mensen in steden wonen en een groot deel van de steden zich juist langs kusten en in delta’s bevindt.

Klik hier voor een viewer waarin de resultaten van dit wetenschappelijk onderzoek zijn verwerkt.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer