Eigenlijk was het geheel in stijl met wat de Amerikaanse president zelf gewend is om te doen: tijdens een top een omstreden bewindsman ontvangen. Trump deed zoiets zelfs meermalen met de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un. En als het aan de president gelegen had, was zijn Russische ambtsgenoot Poetin ook van de partij geweest op de G7-top in het Zuid-Franse Biarritz.
Niet Poetin, maar een andere omstreden figuur dook zondag in Biarritz op: de Iraanse minister van Buitenlandse Zaken Mohammad Zarif. De Franse president Macron, tevens gastheer op de G7, had hem uitgenodigd. Niet zozeer om op het podium te figureren, als wel om in de wandelgangen met hem te overleggen. Omdat Macron de G7 vertegenwoordigt, en dus ook de Verenigde Staten (VS), was dat onderhoud op het randje van diplomatiek fatsoen, de schemerzone waarin het werd gevoerd ten spijt.
Overigens schuifelde er aan de vooravond van de top nóg een omstreden figuur door de straten van Biarritz: de Russische president Poetin. Ook met hem had de G7-voorzitter een onderhoud. Dat overleg vond veelzeggend plaats vóór de start van de top. Poetin (en met hem Trump) moesten immers niet denken dat de G7 lichtvaardiger was gaan denken over Russisch wangedrag in Oost-Oekraïne. Wie een loopje neemt met de internationale rechtsorde, zo kreeg Poetin andermaal van Macron te horen, hoeft niet te rekenen op lidmaatschap van de G7.
Is het vervolgens dan niet inconsequent om de Iraanse minister wel gedúrende de top uit te nodigen? Weliswaar onaangekondigd en in de wandelgangen, maar toch binnen de kaders van de G7? Heeft de Franse president daarmee soms geprobeerd om door middel van ”shockdiplomacy” de kloof tussen de VS en Iran te overbruggen? Trump zelf is immers verzot op deze manier van zakendoen: een spontane ferme handdruk heeft bij hem de waarde van een diplomatiek akkoord, zo weten we sinds zijn contacten met „goede vriend” Kim Jong-un.
De relatie tussen de VS en de Iraanse machthebbers is allesbehalve vriendschappelijk sinds president Trump Amerika terugtrok uit het atoomakkoord met Iran. Teheran, aldus Trump, houdt zich niet aan afspraken in het akkoord om de productie van kernwapens te staken.
De Europeanen geven toe dat er aan het akkoord van alles mankeert, maar willen Teheran een kans geven zich alsnog aan afspraken te houden. Sommigen doen dat af als naïef –en het gevaar van naïviteit loert hier zeker– maar het is vooral geloof in de rol van akkoorden dat Macron drijft, en met hem de meeste G7-landen. Het is de overtuiging dat de internationale rechtsorde langs die weg beter gediend wordt dan door regels en verdragen als oud vuil op te ruimen. Dat is Poetin vóór de top te verstaan gegeven, en Iran tijdens de top. En ook Trump zal die boodschap hebben opgevangen.
