In een diep dal voerde Pauline met dominee de geiten
Toen Pauline van Drie (29) in ernstige psychische problemen verkeerde, kwam een predikant wekelijks op bezoek. Hij bad voor haar, vroeg af en toe wat, maar luisterde vooral. Als praten niet meer ging, voerden ze de geiten.
„Ik had veel steun aan die predikant en kijk met respect terug op zijn hulp”, zegt de Barneveldse vrouw. In een vakantiehuisje in Zeeland, in bijzijn van haar moeder, praat ze over de waarde van steun uit de kerk aan mensen met problemen. Kwesties rond hulp aan bijvoorbeeld misbruikslachtoffers en gepesten kwamen onlangs aan bod tijdens een bijeenkomst van de reformatorische onderwijskoepel VGS.
De hersteld hervormde ds. R. van de Kamp, die Pauline geregeld bezocht, heeft de gave om „naast mensen te gaan staan”, blikt ze terug. „Hij zei weinig, maar luisterde vooral. Hij koos zijn woorden zo zorgvuldig dat ik ze niet verkeerd kon interpreteren, iets wat psychisch kwetsbaren al snel doen. Misschien helpt het dat hij kinderen heeft van mijn leeftijd. Soms gingen we in de psychiatrische kliniek alleen maar een stukje lopen. Op een bankje geitjes kijken of ze voeren.”
De moeder van Pauline, geëmotioneerd: „Toen ze een suïcidepoging deed, was de predikant zelfs in een verlofperiode bereid contact met ons te zoeken.”
Pauline van Drie kampte jarenlang met psychiatrische aandoeningen. Daarvoor is ze diverse keren opgenomen en behandeld. De jonge vrouw leed onder meer aan anorexia, depressies en psychoses. Meermalen probeerde ze zich van het leven te beroven. De problematiek vloeit voort uit een traumatische gebeurtenis op 14-jarige leeftijd, vertelt ze. „In Ethiopië, waar we met ons gezin waren, ben ik seksueel misbruikt door een Ethiopische jongeman van in de twintig en nog een Ethiopische man. Ik ben zelfs met een mes bedreigd.”
In de reformatorische wereld zou meer oog moeten zijn voor mensen met psychische noden, vindt ze. Want haar ervaring in kerkelijke kring is niet louter positief. Ze vertelt over predikanten die haar een enkele keer bezochten en vervolgens niets meer van zich lieten horen. Of over kerkelijke jongeren uit haar vriendenkring die haar links lieten liggen.
Kan ze zich voorstellen dat predikanten ervoor terugdeinzen om gemeenteleden met zware psychische problemen te helpen en dat ze liever doorverwijzen naar bijvoorbeeld de ggz? „Zeker, maar ik vind dat psychiatrisch zieken op z’n minst van een predikant uitleg moeten krijgen waarom die dominee het lastig vindt om te helpen. Ook zou iedere predikant enige deskundigheid moeten hebben op het terrein van psychiatrische aandoeningen.”
Haar moeder: „Belangrijk is dat in een kerkenraad ook mensen met levenservaring zitten. Ooit kregen we een jeugdige ouderling op huisbezoek. Toen we spraken over de ziekte van Pauline, wist die man zich daar werkelijk geen raad mee.”
Lichtpuntjes
Mensen met psychische problemen hebben vaak al baat bij een luisterend oor en oprechte belangstelling, benadrukt ze. „Ik vind het vaak een dooddoener als ik te horen krijg: „Bid maar veel of de Heere je beter wil maken.” God helpt zeker, anders zat ik hier niet. Maar mensen moeten ook bereid zijn tijd vrij te maken voor psychisch kwetsbaren. Zeg niet: „Gaat het goed?”, maar stel de vraag open: „Hoe gaat het met je?”” Van een kaartje kan een psychisch zieke blij worden. „Ik kreeg er 1700. Vaak met een mooie Bijbeltekst. Lichtpuntjes in het donker.”
In een documentaire van VGS en Reformatorisch Dagblad, die zaterdag op de RD-website is gepubliceerd, stelt ds. B. Labee, predikant van de gereformeerde gemeente in Veenendaal, dat de kerk niet altijd een veilige plaats is voor mensen die in problemen zitten.