Nieuwe bundel met bovenstem voor psalmen gepresenteerd tijdens jubileumherdenking Genemuiden
„Hierbij verklaar ik, Jan van Nassau, elect van Utrecht, dat wij op advies van de leenmannen het dorp Genemuiden vrij hebben gemaakt, zodat Genemuiden voortaan een vrije stad is.”
In een volle Grote Kerk las burgemeester ing. E.J. Bilder dinsdagavond de oorkonde uit 1275 voor waarmee de bisschop van Utrecht Genemuiden stadsrechten verleende.
Genemuiden kreeg op 14 januari 1275 stadsrechten van Jan van Nassau. Deze gebeurtenis, precies 750 jaar geleden, werd dinsdagavond herdacht in een speciale herdenkingsdienst in de oudste kerk van de stad, de Grote Kerk. De kerkelijke opening van het jubileumjaar ”750 jaar stad Genemuiden” was georganiseerd in samenwerking met alle plaatselijke kerken en met medewerking van Stichting tot Behoud van de Genemuider Bovenstem en Stichting Vrienden van Oud Genemuiden.
Jonkheer drs. F.W.W.H. van Coeverden, secretaris van de Vereeniging tot beoefening van Overijsselsch Regt en Geschiedenis, hield als verre nazaat van ridder Hendrik van Borculo (1233-1288) als eerste een toespraak. Ridder Van Borculo was bij de oorspronkelijke proclamatie in 1275 als burggraaf van Coevorden aanwezig.
Jonkheer Van Coeverden wees erop dat zijn voorvader van 22 generaties terug dertien jaar na de heuglijke gebeurtenis in Genemuiden in Brabant sneuvelde, en dat hij daarom betere associaties heeft met Genemuiden dan met ’s-Hertogenbosch. „Het is frappant en veelzeggend dat bij Genemuiden het verkrijgen van stadsrechten samenvalt met de bouw van de toenmalige Sint-Nicolaaskerk. Stad en kerk zijn nauw verweven.” In de oorkonde staat het woord ”vrijheid” centraal, maar dat betekende destijds niet vrijheid van godsdienst, merkte Van Coeverden op.
Gert-Jan Westhoff, geboren en getogen Genemuidenaar, die het herdenkingsboek ”Aan enen stroom geplant” schreef, probeerde zich in zijn toespraak voor te stellen hoe de inwijding van de toenmalige Sint-Nicolaaskerk had plaatsgevonden. Het gotische kerkgebouw –dat in 1882 bij de grote stadsbrand afbrandde– was toen in de oost-westrichting gebouwd. Waar nu de toren van de Grote Kerk van 1883 staat, bevond zich destijds het altaar. Westhoff wees op de hoge ramen van het huidige kerkgebouw, die in een protestantse, neo-gotische stijl nog herinneren aan de imposante gotische kerk van weleer.
Westhoff besloot zijn toespraak met een citaat uit ”Geschonden wereld” van Johan Huizinga: „Er is alleen toekomst voor een land en cultuur als die leven in en uit de kruisdood en opstanding van Christus.”
J. Koster, voorzitter van Stichting tot Behoud van de Genemuider Bovenstem, presenteerde de nieuw verschenen ”Bovenstembundel”, met bladmuziek van de ‘bovenstempsalmen’. Hij bood het eerste exemplaar aan aan burgemeester Bilder en de organisten Arend Booi en Erik Eenkhoorn. Verder kondigde Koster de „eerste editie van de Nationale Bovenstemdag” aan, die op 5 april 2025 in de Grote Kerk in Genemuiden in het kader van 750 jaar stad wordt gehouden. Dan is er ’s middags een masterclass bovenstemzingen en ’s avonds een programma bestaande uit samenzang en een lezing.
Het goede
Drie plaatselijke predikanten hielden meditaties over Psalm 124, onder het thema ”Het goede zoeken voor de stad”.
Ds. G.H. Molenaar, predikant van de hervormde gemeente, verwees bij Psalm 124:1-5 naar de geschiedenis van Genemuiden, die getekend is door strijd, benauwdheid en natuurrampen. Het beeld van „ziedende watermassa’s” is zo toepasbaar op het verleden van het Zuiderzeestadje. Psalm 124, het bedevaartslied op weg naar Jeruzalem, is ook een pelgrimslied voor generaties Genemuidenaren op weg naar de eeuwigheidsbestemming, aldus ds. Molenaar.
De hersteld hervormde predikant ds. A. de Groot noemde de oproep om God te loven in de middelste verzen van Psalm 124 een reden tot verootmoediging en dankbaarheid. Hij had uitgerekend dat in Genemuiden minstens 46.000 preken zijn gehouden. Als de „strik” echt wordt verbroken, wordt in Genemuiden geen kermis meer gehouden en worden alle drankketen gesloten, zei de predikant.
„Als de „strik” echt wordt verbroken, wordt in Genemuiden geen kermis meer gehouden en worden alle drankketen gesloten” - Ds. A. de Groot, predikant hersteld hervormde gemeente
Ds. A. Verschuure, predikant van de gereformeerde gemeente, vergeleek in zijn toespraak over het slotvers, „Onze hulp is in den Naam des HEEREN, Die hemel en aarde gemaakt heeft”, de herschepping met de eerste schepping. „Het menselijk hart is woest, leeg en duister en alleen door herscheppende genade wordt het nieuwe leven geplant.”