Door de overspannen huizenmarkt stijgen de woningprijzen op steeds meer plaatsen naar recordhoogte. Wie vandaag de dag een huis koopt in Rotterdam, betaalt gemiddeld 125.000 euro meer voor dat huis dan vijf jaar geleden. Landelijk gezien heeft de gemiddelde prijs van een woning de grens van drie ton geslecht. Zo valt de woningmarkt in rap tempo uiteen in winnaars en verliezers, met aan de ene kant starters die er niet meer tussen komen en aan de andere kant huizenbezitters die slapend rijk worden.

In totaal telt ons land ongeveer 40.000 huizen met een geschatte marktwaarde van meer dan een miljoen, opgeteld goed voor een denkbeeldige stad die qua inwoneraantal zit tussen Utrecht en Den Haag. In vergelijking met 2008 is dat meer dan een verdubbeling, want toen kon je alle bezitters van een miljonairswoning nog met gemak kwijt in Apeldoorn.

Uit dezelfde bron is het nieuws afkomstig dat Nederland steeds meer wijken telt waarvan driekwart van de woningen bij verkoop meer dan een miljoen euro moet opbrengen. Op deze wijze kun je als onderzoeksbureau natuurlijk nog wel meer zogenaamd nieuwswaardige statistieken optuigen, maar duidelijk is wel dat de trend in één richting wijst. Vergeleken met vijf jaar geleden, toen de huizenmarkt een dieptepunt bereikte, is het aantal miljonairswijken zelfs verzesvoudigd.

Ondertussen heeft staatssecretaris Snel van Financiën een brief naar de Tweede Kamer gestuurd waarin hij aangeeft op welke wijze het huidige belastingstelsel zou kunnen worden vereenvoudigd, mogelijk nog binnen de huidige kabinetsperiode. Veel aandacht gaat daarbij uit naar de gewraakte vermogensrendementsheffing en de wenselijkheid om bij spaargeld de daadwerkelijk genoten rente te belasten.

Voor de overheid zou dat een flinke aderlating betekenen, want veel burgers hebben hun spaargeld ondergebracht bij een grote bank tegen een te verwaarlozen rentevergoeding, die slechts dient om te maskeren dat de rente feitelijk op nul staat. Het belasten van 0,02 procent rente betekent feitelijk het schrappen van het heffen van vermogensbelasting over spaargeld in afwachting van betere tijden.

Een dergelijke maatregel kan alleen worden doorgevoerd wanneer tegelijk een nieuwe bron van inkomsten wordt aangeboord, ze zou zelfs als politiek wisselgeld kunnen dienen. Wie de moeite neemt om pagina 13 van de brief van de staatssecretaris te lezen, ziet de vage contouren al verschijnen, ook al wordt het omzichtig verpakt in termen van „doelmatigheid” en „fiscale neutraliteit.”

Zonder in details te treden, kondigt de staatssecretaris aan dat mede onderzocht dient te worden wat precies de plaats moet zijn van de eigen woning in een nieuw, opgefrist en misschien wel vereenvoudigd belastingstelsel. Een voor de hand liggend voortvloeisel van een dergelijke inventarisatie zou kunnen zijn om die sterk in waarde gestegen woning voortaan op dezelfde wijze te belasten als andere vormen van vermogen, in box 3, met misschien als doekje voor het bloeden een douceurtje richting brave spaarders.

De auteur is schrijver en publicist. Reageren? hormann@refdag.nl