Donald Trump heeft na zijn ontmoeting maandag met Vladimir Poetin wereldwijd een nare nasmaak achtergelaten.

Vorige week schudde de Amerikaanse president al de kussens op bij zijn Europese bondgenoten tijdens de NAVO-top in Brussel en zijn bezoek aan Groot-Brittannië.

Duitsland loopt aan de leiband van Rusland omdat het zich te veel van Russisch gas afhankelijk maakt. De Europese NAVO-lidstaten doen te weinig om hun defensie te versterken. En Groot-Brittannië moet vooral niet denken dat het met de brexit op al te veel Amerikaanse handelsvoordelen kan rekenen. Die laatste uitspraak nuanceerde Trump later met zoveel woorden. Hij zou naar eigen zeggen weer het slachtoffer van nepnieuws zijn geweest.

En toen kwam de langverwachte eerste officiële top tussen Trump en Poetin in Helsinki. Voorafgaand aan de ontmoeting twitterde de Amerikaanse president dat de relatie tussen Washington en Moskou nog nooit zo slecht is geweest. De reden: de aanhoudende heksenjacht van de Amerikaanse geheime dienst vanwege de vermeende Russische inmenging in de laatste Amerikaanse presidentsverkiezingen.

Het hoefde dan ook weinig verbazing te wekken dat die kwestie de boventoon voerde tijdens het overleg tussen de twee staatshoofden. Poetin gaf toe dat hij graag wilde dat Trump president zou worden, maar ontkende ten stelligste dat zijn land zich met de stembusstrijd had bemoeid.

Dat was voor Trump meer dan genoeg. Poetin ontkent het, dus is het niet waar, was zijn conclusie tijdens de afsluitende persconferentie. Daarmee nam hij niet alleen een fors voorschot op het lopende onderzoek van zijn eigen veiligheidsdiensten, maar riep hij ook de toorn van veel Amerikaanse politici over zich af.

Verklaarbaar

Vooral de Democraten waren niet mals in hun kritiek. Zij beschouwen het optreden van de president als verraad en beschuldigen Trump ervan aan de leiband van Rusland –en in het bijzonder van Poetin– te lopen. Dat is vanuit partijpolitiek standpunt nog enigzins verklaarbaar.

Niet mis te verstane kritiek klonk er echter ook vanuit zijn eigen partij. De voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, Paul Ryan, benadrukte dat Trump moet inzien dat „Rusland niet onze bondgenoot is.”

Dat was nog vrij mild. De Republikeinse senator John McCain brandde het optreden van Trump volledig af. „Geen enkele vorige Amerikaanse president heeft zich ooit zo stuitend verlaagd voor een tiran”, was het ongezouten oordeel van de politicus.

Niets minder dan verraad

Voormalig CIA-directeur John Brennan betitelde de persconferentie van Trump als „niets minder dan verraad. De opmerkingen van Trump waren niet alleen imbeciel, Poetin heeft hem volledig in zijn zak. Republikeinse patriotten, waar zijn jullie?”

De enige Republikeinse medestander vond Trump in zijn vicepresident Mike Pence. „De president heeft ook op deze top weer laten zien dat hij de welvaart en de veiligheid van het Amerikaanse volk altijd als hoogste prioriteit heeft”, aldus Pence in een verklaring.

De uitkomsten van Trumps Europese uitstapje zijn vooralsnog ongewis. Europa is in verwarring. Wat zijn de trans-Atlantische betrekkingen Trump nog écht waard. Gaat het hem er alleen om de Amerikaanse financiële bijdrage aan de NAVO te verminderen, of is Amerika nog daadwerkelijk volledig aan de Europese veiligheid gecommitteerd?

In de VS is de verwarring niet minder. Het acteren van Trump tijdens de ontmoeting met Poetin wordt nu al het schandaligste optreden van een Amerikaanse president in het buitenland genoemd. Met de tussentijdse verkiezingen van november in het verschiet belooft dat weinig goeds voor de Republikeinen.

In tegenstelling tot de meeste Europese leiders hoeft Trump zich niet publiekelijk voor de Amerikaanse volksvertegenwoordiging voor zijn buitenlandse optreden te verantwoorden. Desalniettemin werd dinsdagmorgen bekend dat hij voor een beperkt aantal Congresleden tekst en uitleg zal geven.