Premier Mark Rutte is uiteindelijk vrij soepel door het ruim acht uur durend Kamerdebat over de afschaffing van de dividendbelasting gekomen. Wel kreeg hij een motie van afkeuring van bijna de gehele oppositie aan zijn broek. Alleen de SGP steunde die niet.
Rutte erkende wel dat een fout van hem ten grondslag ligt aan de al maanden durende discussie over de maatregel die 1,4 miljard per jaar kost, en in geen enkel verkiezingsprogramma voorkwam.
In een debat op 15 november zei hij geen herinnering te hebben aan de ambtelijke memo’s die het kabinet uiteindelijk dinsdag vrijgaf. De premier verklaarde woensdagavond dat hij de dag na het novemberdebat opdracht had moeten geven om te kijken of er nog formatiestukken bestonden over de afschaffing van de dividendbelasting. „Het begint met een fout van mij”, zei hij.
De gebrekkige herinneringen van de premier waren de grote kwestie voor de oppositie. Vrijdag bleken de memo’s die Rutte zich niet herinnerde wel degelijk te bestaan. Dinsdag publiceerde het kabinet de twaalf stukken met bijlagen.
Rutte herhaalde in het debat de bewuste stukken niet voor vrijdag te hebben gekend. Het enige document dat hij kende was een intern VVD-stuk dat door toenmalig staatssecretaris Eric Wiebes van Financiën is opgesteld, deels op basis van de nu vrijgekomen stukken. Maar dat is volgens de premier een heel „ander” document.
De oppositie zette vanaf het begin volop in op de integriteit van de premier, maar ook de leiders van de vier coalitiepartijen kregen het zwaar te verduren. GroenLinks-leider Jesse Klaver riep de coalitie op het „beschaamde vertrouwen” te herstellen. „Daarvoor zijn antwoorden nodig. Veel antwoorden. Eerlijke antwoorden.”
De fractieleiders van regeringspartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie erkenden dat het allemaal beter had gekund. Het was „niet fraai, rommelig en de geloofwaardigheid is in het geding”, zei VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff. D66-voorman Alexander Pechtold zei „niet gelukkig” te zijn met het beeld dat de afgelopen maanden is ontstaan.
Het slotoordeel van de oppositie was hard. Zowel Lilian Marijnissen (SP) als Lodewijk Asscher (PvdA) zei dat de premier hun vertrouwen kwijt is. „Hij heeft een onwaarheid verteld en heeft die fout niet gecorrigeerd”, zei Asscher. Rutte heeft een „actieve misleidingsstrategie” toegepast, oordeelde Ester Ouwehand van de Partij voor de Dieren.
