EU-toetreding Turkije verkiezingsthema in Duitsland
Ozan Ceyhun is ervan overtuigd dat de Duitse christen-democraten (CDU) geen eerlijke politiek voeren ten opzichte van Turkije. „Door van de Turkse toetreding een verkiezingsthema te maken, wakkeren zij de angst aan bij de Duitse bevolking.” Zondag gaan de Duitse kiesgerechtigden naar de stembus om hun stem uit te brengen voor het Europese parlement. De Turkse toetreding tot de EU is een van de belangrijkste thema’s tijdens de verkiezingscampagne.
De in Turkije geboren Ceyhun die namens de SPD in het Europees Parlement zit, is niet de enige die de opvattingen van de CDU op de korrel neemt. In februari van dit jaar bekritiseerde de lijsttrekker voor de Europese verkiezingen van de sociaal democratische SPD, Martin Schulz, ook al de opvattingen van de CDU over Turkije. Hij verweet de christen-democraten „openlijk populisme.”
Aan het begin van de campagne speelde de toetreding van Turkije tot de Europese Unie een bescheiden rol in de Duitse verkiezingscampagne. De opvattingen van de CDU over Turkije, die voornamelijk werden geventileerd na een omstreden bezoek van de partijvoorzitter van de CDU, Angela Merkel, aan Turkije in februari, veroorzaakten echter een golf van reacties. Inmiddels behoort de Turkse toetreding tot de belangrijkste onderwerpen die bij de verkiezingen voor het Europees Parlement in Duitsland een rol spelen. De Beierse premier Edmund Stoiber zei in februari op een partijdag van de christen-democraten dat „de verkiezingen voor het Europese parlement ook een soort referendum over de toetreding van Turkije tot de EU moet worden.”
In tegenstelling tot de SPD en vele andere partijen in Europa is de CDU van mening dat er voorlopig nog geen sprake kan zijn van een toetreding van Turkije tot de Europese Unie. De christen-democraten stellen een geprivilegieerd partnerschap tussen de EU en Turkije voor. Een concept dat neerkomt op een intensievere samenwerking dan de huidige douane-unie, maar geen volledig lidmaatschap van de Unie. „Voordat Turkije lid wordt van de EU dient eerst te worden bekeken hoe de integratie van de tien nieuwe EU-lidstaten die 1 mei toetraden zich verder ontwikkelt. Uitbreiding en verdieping van de Europese Unie dient in balans te blijven,” aldus het partijprogramma van de CDU.
Het is trouwens nog maar de vraag of de CDU in de toekomst überhaupt in zal stemmen met een Turkse toetreding tot de EU. De meningen binnen de partij over de Turkse toetreding verschillen namelijk nogal. Sommige CDU’ers hebben aangegeven dat de EU geografisch begrensd moet blijven. Volgens hen valt Turkije buiten die geografisch begrensde regio. Anderen staan echter open voor een eventuele Turkse toetreding: „Ik ben van mening dat Turkije een eerlijke kans moet krijgen. De deur mag nog niet worden dichtgeslagen”, aldus Ruprecht Polenz een Bondsdag-lid voor de CDU.
Net als Ceyhun is Martin Schulz van mening dat het CDU verkiezingsitem over Turkije alleen maar dient ter „ophitsing van bevolkingsgroepen in Duitsland.” Door van Turkije een belangrijk verkiezingsthema te maken probeert de CDU rechtse stemmen te trekken en in te spelen op daar levende sentimenten en „Verdrängungsängste”, aldus een SPD-bericht.
De CDU ontkent bezig te zijn met volksophitsing. Angela Merkel is zich ervan bewust dat het een gevoelig thema is: „Rekening houdend met de 2,5 miljoen Turken die in Duitsland wonen probeer ik zeer bewust, erg gevoelig, met groot verantwoordelijkheidsbesef en zonder krachtige gebekte toespraken met dit onderwerp om te gaan.”
Volgens de SPD’er Ozan Ceyhun zijn de stemmen van de 2,5 miljoen Turken in Duitsland zeker belangrijk. Hij ontkent echter dat hij door de SPD is ingezet als stemmentrekker: „Ik denk dat ik door de Duitsers van Turkse afkomst om mijn politiek gekozen wordt. Men gaat niet alleen af op mijn Turkse wortels.” De islamiet Ceyhun is een voorstander van toetreding van Turkije tot de EU. Het argument van de CDU dat Turkije vanwege zijn religieuze achtergrond niet tot de EU behoort klopt volgens hem niet. „Het probleem van de CDU is dat zij Turkije zien als een christelijke geloofsgemeenschap en niet als een gemeenschap met waarden.” Binnen een waardegemeenschap zou ook plaats zijn voor Turkije met zijn islamitische achtergrond.
Het spreekt voor zich dat de christen-democraten met hun opvattingen niet favoriet zijn bij de Turkse Duitsers. Een opiniepeiling geeft aan dat 57 procent van de Turken in Duitsland van plan is op de SPD te stemmen. De CDU krijgt slechts 18 procent van de stemmen. Of de CDU met haar Turkije-standpunt wel de autochtone Duitser aanspreekt, zal zondag moeten blijken als de gang naar de stembus gemaakt zal worden.