Het is nu of nooit. Vrijdag stemt het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden over de nieuwe zorgwet van Trump. Bij een nee blijft Obamacare intact, dreigde de president. Die mogelijkheid is niet denkbeeldig.
Het was een van zijn belangrijkste verkiezingsbeloften. Donald Trump kon tijdens de campagne niet genoeg herhalen dat hij de omstreden verplichte zorgverzekering van zijn voorganger Obama zou terugdraaien.
Daar maakte hij in de eerste maanden van zijn presidentschap dan ook voortvarend werk van. Aanvankelijk was Trump er met zijn kritiek alleen maar op uit om maatregelen van Obama ongedaan te maken. Onder het mom van zijn motto dat de boel in Washington eens goed moest worden opgeschud. Zonder daar een alternatief voor te bieden.
Maar nu ligt er een serieus voorstel voor een nieuwe wet op de zorgverzekering bij de Amerikaanse volksvertegenwoordiging. Donderdag zou het Huis van Afgevaardigden over het plan stemmen. Op een symbolische dag, want het was precies zeven jaar geleden dat Obamacare door het parlement in Washington werd geloodst.
Die stemming kwam er donderdag niet. De voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, Paul Ryan, stelde het oordeel over het voorstel uit. Aanvankelijk tot maandag. Maar dat was tegen het zere been van Trump. Vrijdag moet de kogel door de kerk, eiste de president. En hij kreeg zijn zin.
Of het voorstel wordt aangenomen, is intussen nog maar de vraag. Dat de Democraten in het Huis tegen zullen stemmen, ligt voor de hand. Zij steunen nog altijd de verplichte zorgverzekering van de Democratische oud-president Obama. Al was het alleen maar om partijpolitieke redenen.
Het probleem voor Trump ligt momenteel echter bij zijn eigen Republikeinse Partij. Het lijkt erop dat er dusdanig veel Republikeinse afgevaardigden tegen zullen stemmen, dat het voorstel van de president geen meerderheid in het Huis van Afgevaardigden krijgt.
Veel conservatieve Republikeinen vinden het nieuwe plan te duur. Ook zijn zij nog steeds van mening dat de federale overheid niet van haar burgers kan eisen dat zij zich voor wat dan ook verplicht verzekeren.
Trump kwam donderdag –na een dag van intensieve onderhandelingen– deels aan die bezwaren tegemoet. Hij ging akkoord met het schrappen van een verplichte verzekering voor onder andere kraamzorg en geestelijke gezondheidszorg.
Maar ook daarmee kon hij niet al zijn partijgenoten overtuigen. Meer concessies wilde Trump echter niet doen. En daarom eiste hij een spoedige stemming. „Er is genoeg gepraat; het is tijd om te stemmen”, aldus zijn korte commentaar.
Dissidenten
Meer concessies kan Trump zich overigens ook niet veroorloven. Want elke verdere tegemoetkoming aan de behoudende rechtervleugel van de Republikeinen zal hem steun aan de gematigde kant van de partij kosten.
Zoals het er nu naar uitziet zijn dertig tot veertig Republikeinse parlementariërs tegen het wetsvoorstel. Trump kan zich echter maar 22 dissidenten in zijn partij veroorloven om zijn plan door de volksvertegenwoordiging te loodsen.
Achter de schermen werd er dan ook koortsachtig gewerkt om de gelederen te sluiten. „We zijn vastbesloten om hier te blijven tot we het voor elkaar hebben”, zei afgevaardigde voor North Carolina Mark Meadows donderdag. „Of de stemming vanavond, morgen of over vijf dagen is, de president zal de overwinning behalen.”
Als Trump de stemming verliest, betekent dat zijn eerste grote politieke nederlaag in de volksvertegenwoordiging.
Eerder zag Trump zijn decreet om inwoners van een aantal moslimlanden niet meer tot de Verenigde Staten toe te laten, sneuvelen. Dat gebeurde weliswaar niet door het parlement, maar door de rechter. Het laat zien dat een presidentskandidaat tijdens de campagne wel veel kan beloven, maar dat de politieke en juridische praktijk vaak weerbarstiger is.