Lange tijd lette de consument bij de aanschaf van woonaccessoires vooral op zijn portemonnee. En omdat synthetische stoffen nu eenmaal het goedkoopst zijn, wonnen die het in de crisistijden van hun natuurlijke tegenhangers. Nu het beter gaat met de economie en ”natuurlijk wonen” terrein wint, zijn natuurlijke stoffen als linnen bezig met een comeback. In veel woningen is inmiddels wel iets van linnen terug te vinden: gordijnen, tafellakens, kussens of lampen­kappen. Ook linnen kleding is populair.

Bijbel

Het gebruik van linnen was vroeger heel gewoon. Samen met wol vormde linnen tot in de 19e eeuw de belangrijkste grondstof bij de textielproductie in Europa. Pas rond 1850 kwam katoen op de eerste plaats.

Nog veel eerder, in de tijd van de Bijbel, was linnen ook al gewild als materiaal voor kleding en doeken. Het komt voor het eerst voor in Genesis 41:42. Jozef krijgt fijne linnen klederen van de farao. En in Johannes 13:4 staat dat de Heere Jezus Zich omgordde met een linnen doek. De laatste keer dat linnen in de Bijbel wordt genoemd, is in Openbaring 19:8. Daar staat dat de heiligen fijn linnen dragen.

De prachtig heldere tint van het witte linnen dat de priesters in het Oude Testament droegen, symboliseert zondeloze puurheid en reinheid. Het wijst heen naar de grote Hogepriester, Jezus Christus.

Vlasplant

‘Ons’ linnen is veelal afkomstig uit West-Europa. Vooral in België en Noord-Frankrijk wordt de vlasplant, waarvan linnen wordt gemaakt, verbouwd. In ons land zijn er veel vlasvelden in Zeeuws-Vlaanderen. Maar weverijen zijn daar niet meer te vinden.

Hoewel het productieproces behoorlijk arbeidsintensief is en linnen dus niet de goedkoopste stof op de markt is, biedt het wel heel veel voordelen ten opzichte van synthetische varianten. Zo is linnen de sterkste natuurvezel en daardoor slijt- en scheurvast. Verder heeft het een natuurlijke ventilatie, waardoor het in de zomer koel en in de winter warm aanvoelt. Tel daarbij zijn niet-statische en hypoallergene eigenschappen op en het is duidelijk dat het ideaal beddengoed vormt.

Duurzaam

Al die mooie eigenschappen van linnen maken Yolanda Lommers uit Oisterwijk van de webshop stoerlinnen.nl erg enthousiast over het product. „Ik heb er thuis heel veel van.”

Dat enthousiasme is er vooral ook omdat linnen niet alleen mooi, maar ook duurzaam is. „De hele vlasplant wordt gebruikt. Ook kost het hele proces erg weinig water, in tegenstelling tot bijvoorbeeld de productie van katoen.”

Nadelen

Hoewel ze iedereen het gebruik van linnen aanraadt, geeft ze ook de schaduwkant van het product aan. Ze verkoopt linnen nooit voordat ze mensen ook op de nadelen heeft gewezen. „Linnen is een natuurproduct, en dat heeft z’n consequenties. Het materiaal kreukt. Dat kun je mooi vinden, maar als je je daaraan gaat ergeren, moet je niet voor linnen kiezen.

Linnen is verder niet maatvast. Is de luchtvochtigheid hoog, dan worden linnen gordijnen langer. Bij drogere lucht krimpen ze. Dat komt doordat de vlasvezel vocht opneemt. Dat is heel fijn voor theedoeken en badjassen, maar heeft dus ook gevolgen voor gordijnen.

Ook is het goed om te weten dat linnen onder invloed van licht verkleurt. Zeker als je ongekleurd linnen koopt. Naturel wordt steeds lichter. Ik geef dan ook nooit garantie op hoe linnen zich gedraagt. Mensen moeten zich dat realiseren voordat ze het kopen.”

Vloerkleden

Het assortiment van stoerlinnen.nl is groot. Voor in huis gaat het dan om gordijnen, kussens, tafellinnen, plaids en beddengoed. Voor de toekomst denkt ze aan de verkoop van vloerkleden, stoelen met linnen bekleding en lampenkappen. „De vraag is momenteel zo groot dat ik meer dan zeventig uur per week met alle bestellingen bezig ben.”

Ze haalt haar linnen vooral uit Frankrijk en België. Ook omdat de weverijen daar bekendstaan om hun duurzame manier van produceren. „Dat vind ik belangrijk, net als veel van mijn klanten.”

Het verschil tussen goedkoop en wat duurder linnen zit volgens haar behalve in het land van herkomst ook in de manier waarop het wordt geverfd. „Goedkoper linnen wordt geverfd nadat er een doek van is geweven. Ik koop alleen draadgeverfd linnen in. Daarbij wordt de draad geverfd en daarna geweven. De kleur blijft zo langer mooi.”

Wassen

Wassen van linnen beddengoed en linnen­goed kan gewoon in de wasmachine. Wit linnen is bestand tegen wasmiddelen met bleekmiddel. Gekleurd linnen niet altijd. Wie zijn machine op 40 graden instelt, haalt zijn theedoeken, beddengoed er over het algemeen schoon uit. Desgewenst kan gekleurd linnen ook op 60 graden worden gewassen en wit linnen zelfs tot 95 graden. Omdat linnen goed tegen hitte bestand is, mag het in de droger, maar laat het niet helemaal droog worden; strijken gaat het beste als het nog vochtig is.

Met linnen gordijnen ligt het volgens Lommers anders. „Je kunt ze wel wassen, maar de eerlijkheid gebiedt me te zeggen dat ze er nooit mooier op worden. Ook krimpt het product, zo’n 1 à 2 procent per meter, dus dat betekent zo’n 6 procent op de gehele lengte.”

Eigenschappen

• De warmte­geleiding van linnen is vijf keer zo hoog als die van wol en negentien keer zo hoog als die van zijde. Iemand die bij warm weer linnen kleding draagt, zal een huidtemperatuur hebben die 3 à 4 graden Celsius lager ligt dan die van mensen die zijden of katoenen kleding dragen. Volgens sommige studies transpireert een persoon die linnen kleren draagt anderhalf keer minder dan iemand die katoenen kleding draagt, en tweemaal minder dan iemand die kleding van viscose draagt. Ondertussen is linnen bij koud weer een goede warmte­vasthouder.

• Linnen is stofafstotend en veroorzaakt geen allergische reacties.

• Linnen is een natuurlijke, anti­septische stof. Zo kan linnen ondergoed eraan bijdragen dat schimmelinfecties sneller verdwijnen. Het dragen van linnen kleding helpt bij het bestrijden van een aantal huidziekten zoals uitslag en eczeem.

Van vlas tot linnen

Om vlas maximaal te benutten, oogsten boeren het met wortel en al. Na de oogst zetten ze het in hagen neer om te drogen, waarna ze de zaden verwijderen. Vervolgens spreiden ze het vlas uit over het veld, waar het gedurende enkele weken regen en dauw te verduren krijgt om de pectine af te breken die de vezels bijeenhoudt. Door de vezels te zwingelen en te hekelen, komen deze los van het stro.

De korte vezels (de lokken) zijn geschikt voor het spinnen van touw en grove garens, de lange vezels (het lint) leveren het fijnste linnen­garen op. Spinmachines verbinden de vezels tot garens van verschillend gewicht en dikte. Die worden tot slot geweven tot linnen, dat dan alleen nog gebleekt of geverfd moet worden en vaak ook nog een behandeling krijgt om het onderhouds­vriendelijk te maken.

rd.nl/natuurlijkematerialen