Zijn Britten vandaag al geen EU-burgers meer?

Nee, dat gaat veel te snel. De uitslag van het referendum geeft de Britse regering de opdracht om het land uit de EU terug te trekken. Maar wanneer de regering die opdracht uitvoert, weet nog niemand.

In artikel 50 van het Verdrag van Lissabon staat dat er twee jaar is om de boedelscheiding te regelen. Is het Britse afscheid dan in juni 2018 een feit?

Ook dit gaat te snel. Volgens datzelfde artikel 50 moet het vertrekkende land namelijk de eerste stap zetten, door een brief te schrijven. Brussel liet vrijdag weten dat het die brief snel wil hebben. Maar vertrekkend premier Cameron laat dat aan zijn opvolger over. In regeringskringen in Londen wordt volgens media gezegd dat het beter is om eerst te onderhandelen en dan pas een brief te sturen.

Maar in welk jaar is de brexit dan een feit?

De kans dat dit na 2020 gebeurt, is groter dan daarvoor. En het kan ook zomaar 2025 worden.

Is twee jaar onderhandelen trouwens niet ontzettend lang?

Integendeel. Het gaat over een totale ‘omgangsregeling’ voor na de ‘echtscheiding’. Bijvoorbeeld welke invoertarieven er op handels­waar komen. En hoe gemakkelijk onze kinderen in Groot-Brittannië kunnen studeren.

Toen Groenland in 1985 zelfbestuur van Denemarken kreeg, heeft de EU drie jaar onderhandeld over de visrechten. Terwijl dat een overzichtelijk thema is in vergelijking met de vervlechting van Groot-Brittannië.

Ook intern moet Groot-Brittannië veel regelen. In talloze wetten staan bepalingen over Europees recht. Om dat allemaal te herzien, ben je zo tien jaar verder.

Groot-Brittannië is vanaf juli 2017 EU-voorzitter. Gaat dat nog door?

Ja, waarom niet? Het land is dan nog lid met volle rechten.

Het is natuurlijk wel een beetje een vertoning. Vergelijkbaar met het Nederlandse voorzitterschap na het verloren referendum over het Europees-Oekraïense samenwerkingsverdrag. Het EU-voorzitter­schap stelt trouwens weinig meer voor, dat scheelt.

Geldt het vertrek van Groot-Brittannië ook voor Schotland en Noord-Ierland?

Jazeker. Hoewel de mensen daar vóór de EU stemden.

Zodra de brexit een feit is, krijgt Noord-Ierland mogelijk als eerste te maken met de gevolgen. Dat zijn controles langs de grens met Ierland, die dan een echte EU-buitengrens wordt.

De Noord-Ierse vicepremier McGuinness sprak vrijdag van een referendum over de aansluiting van Noord-Ierland bij de Ierse republiek. Over precies die kwestie hebben de Noord-Ieren een gewelddadig conflict uitgevochten.

De Schotse premier Sturgeon wil een nieuw referendum over de onafhankelijkheid van Schotland. Deze twee referenda komen echter pas in beeld zodra de brexit een feit is. Bovendien kunnen ze niet zonder samenwerking met Londen worden gehouden.

Is die brexit zelf trouwens zeker?

Niet zeker, wel waarschijnlijk. Vrijdag kwamen er al tienduizenden steunbetuigingen voor een referendum over de toekomstige ”wet op uittreden”. Als die stemming wordt gehouden én verloren, ontstaat een nieuwe situatie. Misschien blijven de Britten dan wel. Voor dat voortdurende eisen van referenda hebben de Engelse media een mooi woord: ”neverendum”.

Kortom, voorlopig verandert er niets, en kan iedereen vrolijk op vakantie naar Engeland, Schotland, Wales of Noord-Ierland.