GENÈVE. Terwijl de strijders van de Islamitische Staat (IS) doorgaan met hun onbeschrijfelijke gruweldaden, worstelen kerken in het Midden-Oosten met de vraag hoe ze de strategie van het Westen om IS te vernietigen moeten beoordelen.
De grote verschillen in visie bestaan vooral tussen kerkleiders uit Syrië en Irak die direct worden geconfronteerd met IS en geestelijke leiders in landen die niet in de vuurlinie liggen.
Vorige week pleitte de Chaldeeuwse patriarch Louis Raphael I Sako tijdens een bijeenkomst in Genève voor een snelle westerse interventie. Hij waarschuwde dat meer dan 120.000 Iraakse christelijke vluchtelingen in tenten in Koerdistan verblijven. Er moet volgens hem dringend iets gebeuren, omdat deze vluchtelingen de koude Koerdische winter in tenten niet kunnen overleven. Patriarchen en andere geestelijken in Syrië en Irak zijn de wanhoop nabij en smeken het Westen bijna om militaire inmenging.
Auschwitz
In het Syrische Deir al-Zor blijkt IS het afgelopen weekend de Armeense Genocide Memorialkerk te hebben verwoest. Armeense christenen noemen Deir al-Zor vaak het Auschwitz van de Armeniërs. In de zomer van 1916 werden hier 200.000 Armeense christenen afgeslacht door het Ottomaanse leger.
Van 8 tot 11 september organiseerde de Fellowship of Middle East Evangelical Churches een bijeenkomst in Caïro waar de dreiging van de IS centraal stond. Geestelijk leiders uit landen zoals Irak, Syrië, Libanon, de Palestijnse gebieden en Egypte troffen elkaar. Tijdens deze conferentie werden heel andere geluiden gehoord over een militaire interventie tegen IS.
De deelnemers aan deze conferentie hadden in hun achterhoofd wat er na 2003 in Irak gebeurde. Het Amerikaanse leger bracht in dat jaar het regime van Saddam Hussein ten val. In de daaropvolgende jaren keerden echter zowel de Iraakse soennieten als sjiieten zich tegen de Verenigde Staten, die ze zagen als kruisvaarders. Iraakse christenen werden daarbij gezien als een vijfde colonne, omdat ze dezelfde godsdienst aanhingen als de zogenoemde kruisvaarders. Dit had desastreuze gevolgen.
Vertegenwoordigers van kerken uit Egypte, Jordanië en Libanon legden er daarom de nadruk op dat de strijd tegen IS gevoerd moet worden door de Arabische landen zelf. In de Arabische wereld is overigens het idee wijdverspreid dat IS door de VS in het leven is geroepen. Tijdens de conferentie leken ook sommige kerkelijke leiders deze gedachte aan te hangen.
Grootmoefti
De eerwaarde Andrea Zaki, lid van de Egyptische Koptisch-Evangelische Kerk, benadrukte het grote belang van samenwerking met islamitische geestelijken. Hij had zelf een ontmoeting gehad met Ahmed al-Tayyib, de grootmoefti van de Egyptische al-Azhar. De grootmoefti had IS veroordeeld als „criminelen die de islam willen bezoedelen.”
Zaki onderstreepte het belang van christelijke samenwerking met islamitische geestelijken zoals Ahmed al-Tayyib. Hij ging hierbij echter voorbij aan het feit dat dezelfde grootmoefti IS tevens „een product van het wereldwijde zionisme” heeft genoemd.
