Wat is de Oudkatholieke Kerk?

De Nederlandse Oudkatholieke Kerk beschouwt zich als een voortzetting van de kerk die de zendeling Willibrord in de zevende en de achtste eeuw in de noordelijke Nederlanden stichtte. Je zou echter ook kunnen zeggen dat de kerk pas in de achttiende eeuw ontstond, na een conflict binnen de Rooms-Katholieke Kerk over de benoeming van nieuwe bisschoppen.

De oudkatholieken –het woordje ”oud” verwijst naar de vroeg-christelijke kerk, waarop ze zich willen oriënteren– werden uit de kerk gezet. Ze vonden namelijk dat de kerk niet door de paus in Rome moest worden bestuurd, maar door de bisschoppen tezamen, in nauwe verbinding met de priesters, diakenen en kerkleden in de parochies.

De oudkatholieken keerden zich in de negentiende eeuw tegen de dogma’s van de pauselijke onfeilbaarheid en de onbevlekte ontvangenis van Maria. De Oudkatholieke Kerk in Nederland hief in 1922 het verplichte celibaat op. De oudkatholieken hebben sinds 1931 een „volledige kerkelijke overeenkomst” met de Anglicaanse Kerk.

In Nederland geeft aartsbisschop dr. Joris Vercammen sinds 2000 leiding aan de Oudkatholieke Kerk. Hij zetelt in de Sint-Gertrudiskathedraal in Utrecht. Het kerkverband telt in Nederland ongeveer 5000 leden.

Waarom herdenken de oudkatholieken hun 125-jarig bestaan, terwijl ze zeggen veel ouder te zijn?

In 1889 –dus 125 jaar geleden– verbonden verschillende zelfstandige oudkatholieke kerken in Europa zich in Utrecht met elkaar. Daarom heet het de Unie van Utrecht. Deze krijgt vorm in de Internationale Oudkatholieke Bisschoppenconferentie (IBC), waarin bisschoppen van de aangesloten kerken met een eigen bisdom ten minste eenmaal per jaar bijeenkomen. Zij zijn afkomstig uit Duitsland, Zwitserland, Oostenrijk, Tsjechië, Polen en Nederland. Ons land is vertegenwoordigd door de oudkatholieke bisschoppen van Utrecht en Haarlem.

Hoe viert de Oudkatholieke Kerk dit jubileum?

Met een internationaal congres, dat van donderdag tot zondag in Utrecht werd gehouden. De bij de Unie van Utrecht aangesloten landskerken houden sinds 1890 eenmaal per vier jaar een internationaal congres om het onderlinge contact te onderhouden en een bepaald thema uit te diepen. Dit jaar was de geschiedenis van Filippus en de kamerheer uit Ethiopië (Handelingen 8) het uitgangspunt.

Hoogtepunt van de festiviteiten was zaterdag een eucharistieviering in de Domkerk te Utrecht, waarbij ook prinses Beatrix aanwezig was.