Luid gejuich gaat er woensdagavond om negen uur op onder de D66-aanhang in uitgaanscentrum De Winkel van Sinkel, hartje Utrecht. Op een groot scherm maakt de NOS een eerste prognose bekend. D66 zit duidelijk in de lift, de PvdA krijgt ervan langs. De samengedromde D66-aanhangers zijn in opperbeste stemming. Het bier vloeit, bassen roffelen door de ruimte. De vaak jonge en in wit-groene shirts gestoken aanhangers juichen als in de loop van de avond D66 de ene na de andere grote stad aan de zegekar bindt. D66 deed dit jaar in 281 gemeenten mee, in 2010 ging het om 248 gemeenten.

Zwolle? Venlo? Capelle aan den IJssel? Zaanstad? Klappen en juichen maar. Als rond middernacht blijkt dat D66 zelfs in Amsterdam de PvdA van de troon heeft gestoten, is het feestgedruis compleet.

Even daarvoor beklimt D66-leider Pechtold het podium. „We hebben de afgelopen vier jaar in heel veel gemeenten laten zien dat D66 goed en verantwoordelijk kan besturen. De uitslag heeft aangetoond dat D66 kansen pakt als die er liggen en dat de partij mensen kansen geeft.” Pechtold geeft aan dat de D66-boodschap van minder lasten, meer werk en beter onderwijs is aangeslagen. Hij bedankt de mensen die voor de partij campagne voerden. „Niet alleen via sociale media, maar ook gewoon op straat.” Desgevraagd zegt Pechtold dat landelijke prestaties van D66 mede gezorgd hebben voor de stembuszege. „We zijn niet weggelopen voor onze verantwoordelijkheid.” Oorzaak van de winst is ook dat D66 „herkenbare bestuurders” levert.

D66 is „doorgebroken” in middelgrote en grote steden, constateert Michiel Verkoulen, landelijk bestuurslid van D66. „Dit is geweldig. De uitslag bevestigt wat er al jaren speelt. We worden steeds een stukje sterker en groter.” De achterliggende tijd is er „gebouwd aan de partij”, weet Verkoulen. „Er zijn veel mensen opgeleid en veel nieuwe leden geworven.”

Actief voor de partij was de 21-jarige Dominique. „Almere, Amersfoort, Arhem, Amstelveen, Eindhoven, Rotterdam”, somt de jonge vrouw een serie plaatsen op waar ze de afgelopen tijd campagne voerde. Speerpunten? „Het belang van onderwijs, duurzaamheid, schulden niet doorschuiven.”

D66 heeft al „heel lang de potentie om groter te worden”, zegt Jeroen Flipse, raadslid en lijstduwer van D66 in Utrecht. „In het verleden waren er nogal wat kiezers die eigenlijk een voorkeur hadden voor D66 maar om strategische redenen PvdA of VVD stemden. Nu is er het momentum en stemmen mensen wél D66. Het blijkt dat onze partij in grote steden echt macht kan uitoefenen.” De landelijke koers heeft D66 geholpen, denkt hij. „D66 heeft duidelijke invloed op het kabinetsbeleid. Zo is er meer geld naar het onderswijs gegaan. Dat zien mensen.”

Johan Heine (65) uit Utrecht is verguld met de groei voor D66. „De partij is het enige redelijke alternatief. We schelden niet op andere partijen en komen uit voor onze boodschap. We zijn niet extreem links, niet extreem rechts, maar sociaal-liberaal. We zoeken de gulden middenweg.” Tegen halfeen beklimmen D66-politici uit Utrecht het podium. Ook in de domstad staat de partij op één. Applaus, champagne, gekus. De voetjes gaan van de vloer.