KEULEN – De besnijdenis van jonge jongens op religieuze gronden is zware mishandeling. Dat heeft een rechter in Duitsland gisteren bepaald.
De magistraat in Keulen oordeelde dat „het fundamentele recht van een kind op lichamelijke onschendbaarheid zwaarder weegt dan fundamentele rechten van de ouders.”
Bovendien zou „de religieuze vrijheid van de ouders en hun recht kinderen op te voeden, niet worden geschonden als ze moeten wachten tot het kind zelf kan bepalen of het besneden wil worden”, aldus de rechter. Hij meende derhalve dat zijn oordeel niet op onaanvaardbare wijze de zeggenschap en de religieuze vrijheid van ouders aantast, omdat ze met de ingreep kunnen wachten.
De Centrale Raad van de Joden in Duitsland, het overkoepelend Joods orgaan in de Bondsrepubliek, noemt in een reactie het vonnis „een ongekende en dramatische ingreep in het leven van religieuze zelfbeschikking van bevolkingsgroepen.” Voorzitter Dieter Graumann noemt „deze rechtspraak schandalig en ongevoelig.”
De rechter deed uitspraak in een zaak die tegen een arts was aangespannen, omdat die op verzoek van islamitische ouders een 4-jarig jongetje had besneden. De uitspraak biedt volgens juristen voor artsen eindelijk houvast in de omstreden en vage juridische materie rond besnijdenis.
De arts werd eerst aangeklaagd wegens mishandeling, maar een lagere rechter sprak hem vrij omdat de ouders met de ingreep instemden. In hoger beroep bekrachtigde de rechter dat er wel degelijk sprake was van ernstige mishandeling. Maar dat wordt de betrokken arts toch niet aangerekend, omdat er juridisch zo veel onduidelijkheid over bestond, oordeelde de rechter.
De uitspraak van de deelstaatrechtbank in Keulen is niet bindend voor andere rechtbanken, maar schept wel een precedent waar zij rekening mee zullen houden als zij zich over soortgelijke gevallen moeten uitspreken.
De Nederlandse rabbijn Lody van de Kamp reageert „gematigd” op de uitspraak van de Keulse rechter. „Ik ben heel benieuwd naar het oordeel van de hogere rechter in Duitsland. Ik kan me eigenlijk niet voorstellen dat hij dit oordeel zal overnemen. Duitsland is een democratische rechtsstaat met godsdienstvrijheid. Besnijdenis is per definitie een uiting van godsdienstvrijheid. De Keulse rechter had zich even achter z’n oren moeten krabben voordat hij deze uitspraak deed.”
Van de Kamp verwacht „weinig animo” in Nederland om tot een besnijdenisverbod te komen. „We hebben net de discussie over rituele slacht afgesloten en het daar voorlopig wel mee gehad. Wel kan de uitspraak van de Keulse rechter worden gebruikt om besnijdenis te ontmoedigen, zoals de artsenorganisatie KNMG al eerder heeft gedaan. Verder lijkt het mij verstandig dat de Joodse gemeenschap niet te stevig op deze uitspraak van de Keulse rechter reageert om geen ophef te veroorzaken.”
In het Joodse geloof worden jongetjes als baby als teken van het verbond met God besneden. In de islam is de besnijdenis een minder dwingend ritueel dat is overgenomen van de profeet Ibrahim. Ook vragen veel ouders vanwege hygiënische redenen om besnijdenis.