19.00 uur – Het nieuws uit Noorwegen droogt langzaam op, waarmee deze blog voor vandaag wordt afgesloten.

18.40 uur – Een ANP-samenvatting van het laatste nieuws.

18.35 uur – Koning Harald geeft een persconferentie: „We zijn op de proef gesteld. We houden vast aan onze waarden.”

18.27 uur – Op de persconferentie van de politie wordt verder duidelijk dat de verdachte heeft toegeven op het eiland te hebben geschoten.

18.25 uur – Rekening houdend met het aantal vermisten zou het slachtofferaantal kunnen oplopen tot 98, denkt de Noorse politie. Op het eiland Utoya worden namelijk nog altijd vier à vijf personen vermist.

18.20 uur – De politie meldt dat een lijst met namen van slachtoffers vandaag niet meer beschikbaar komt.

18.16 uur – Gebouwen in het centrum van de stad zijn erg kwetsbaar en het is gevaarlijk om te zoeken. Er liggen nog lichamen en het ontplofte gebouw, aldus de politie.

18.14 uur – Volgens de politie bevinden zich nog niet-ontplofte explosieven rond regeringsgebouwen in Oslo.

18.12 uur – De explosie in het centrum van Oslo is veroorzaakt door een autobom, aldus de politie. „Het was een erg krachtige bom. De auto heeft er niet lang gestaan.”

18.10 uur – De Noorse politie zegt dat het onderzoek zich richt op de vraag of er meer dan een schutter was. Uitspraken van getuigen geven daar aanleiding toe.

18.05 uur – Volgens de politie in Noorwegen duurde de schietpartij op het eiland Utoya bijna 90 minuten.

17.55 uur – Een woordvoerder van Europol heeft tegenover persbureau AP verklaard dat zijn organisatie een task force van meer dan vijftig deskundigen in het leven roept die Noord-Europese landen gaat helpen onderzoek te doen naar terrorisme.

17.45 uur – Persbureau NTB zegt dat politieagenten een gebied evacueren in de buurt van de plaats waar vrijdag een explosie plaats vond, meldt AP.

17.35 uur – Koning Harald tot de Noren: „Het is nu belangrijk dat we eensgezind blijven en dat we elkaar steunen en dat angst ons niet overweldigt.”

17.25 uur – De schutter, Anders Behring Breivik, was ooit lid van de rechtsgeöriënteerde Vooruitgangspartij, vertelt partijleider Siv Jensen. „Een aantal jaren geleden zegde hij zijn lidmaatschap op. Behalve dat weten we weinig over deze persoon, hij trok niet veel aandacht in de tijd dat hij bij ons was.”

17.10 uur – Extreem-rechts in Noorwegen is een kleine beweging volgens de leider van het Noorse anti-racisme centrum Kari Helene Partapouli.

17.00 uur – De Noorse minister van Buitenlandse Zaken Jonas Gahr Stoere zegt dat Noorwegen is verenigd in diepe rouw. „Ik trof mensen in shock, huilend maar tegelijkertijd was er veel zorg voor elkaar. En mensen kwamen samen. Degenen die hun geliefden levend hadden gevonden bleven voor hen die hun geliefden niet hadden gevonden.”

16.40 uur – Een portret van de schutter.

16.35 uur – Grubbegata, de straat in Oslo waar de belangrijke ministeries liggen en waar vrijdag een autobom ontplofte, zou over twee maanden voor al het gemotoriseerde verkeer worden afgesloten. Dat bevestigden bronnen binnen het Noorse ministerie van Overheidsadministratie zaterdag tegen de krant Aftenposten. De Noorse rijksoverheid zou al direct na de terroristische aanslagen in de VS op 11 september 2001 een plan hebben gemaakt om de belangrijkste straten in het regeringskwartier af te sluiten voor regulier autoverkeer. De gemeenteraad van Oslo gaf in februari dit jaar het groene licht, nadat de laatste bezwaren waren afgewezen.

16.15 uur – Eerder op de middag had het Noorse koningspaar, kroonprins Haakon en premier Stoltenberg een ontmoeting met nabestaanden van de slachtoffers.

16.05 uur – Het aantal dodelijke slachtoffers op het eiland is gestegen van 84 naar 85; het dodental van de aanslagen is daarmee gestegen tot 92.

16.00 uur – Het kamp op het eiland werd bezocht door tieners tussen de 14 en 18 jaar oud.

15.55 uur – Hulpverleners speuren per boot en met behulp van onderwatercamera’s het water rond het eiland af op zoek naar slachtoffers van de schietpartij.

15.45 uur – De leider van de jeugdbeweging van de Arbeiderspartij, Eskil Pedersen, slaagde er vrijdag in de schietpartij te ontvluchten en op een van de eerste boten te komen. Op de persconferentie zei hij: „De schutter beroofde de slachtoffers van hun leven. Maar hij kan niet afpakken waarin zij geloofden: tolerantie en antiracisme.”

15.35 uur – Thomas Hylland Eriksen, antropoloog verbonden aan de universiteit van Oslo, denkt dat het rechtsextremisme sterker en gevaarlijker is dan dat Noorwegen tot nu toe wilde toegeven, zo meldt de BBC. Hij is verder van mening dat de aanvallen onvermijdelijk zullen leiden tot een meer paranoïde samenleving.

15.25 uur – In het centrum van Oslo lopen veel militairen en zijn checkpoints ingericht. Tegelijkertijd is het zeer rustig in het stadscentrum.

15.20 uur – De Franse krant Le Figaro heeft op haar site een foto staan van de gebouwen in Oslo die gisteren door de explosie werden getroffen. Het betreft een foto van zowel vóór als na de explosie.

15.10 uur – Volgens correspondent Richard Galpin van BBC’s World Affairs zijn er nog steeds veel ouders die niet weten of hun kinderen de schietpartij in Utoeya hebben overleefd omdat ze nog steeds worden vermist.

14.55 uur – Premier Stoltenberg en Noorse ambtenaren werken samen met buitenlandse inlichtingendiensten om te kijken of er sprake is van internationale betrokkenheid bij de aanvallen.

14.50 uur – Zijn eigen onlinegegevens vormen tot nu toe de spaarzame informatie over Breivik: vrijmetselaar, body-builder en jager met twee geregistreerde wapens, een Glock-pistool en een automatisch geweer.

14.40 uur – Vergeefs probeerde Breivik, aldus Beaumont, een succesvolle zakenman te worden maar zijn ondernemingen eindigden meerdere malen in een fiasco totdat hij in 2009 Oslo verliet en een agrarische onderneming begon. Zijn racistische ideeën stak hij tegenover vrienden en op extreem-rechtse internetsites niet onder stoelen of banken.

14.30 uur – Op de site van de Guardian probeert journalist Peter Beaumont een profielschets van de schutter Breivik te maken. Hij spreekt over een„christenfundamentalist met een diepe haat jegens links, het multiculturalisme en moslims.” Buren vertelden Noorse media hem wel eens in „militair tenu” te hebben zien lopen.

14.15 uur – De televisie staat zaterdag geheel in het teken van de aanslag en schietpartij. De NOS en RTL Nieuws brengen sinds 9 uur extra nieuwsuitzendingen. De NOS komt vanaf 9 uur elk heel uur met een extra journaal. RTL Nieuws zond om 9 en 10 uur uit en komt ook in de loop van de dag met flitsbulletins en extra nieuwsuitzendingen.

14.14 uur – Premier Stoltenberg bedankt de wereld voor haar steun

14.11 uur – Premier Stoltenberg zegt op een persconferentie in Sundvollen dat hij veel overlevenden heeft gesproken en dat velen van hen „helden” zijn doordat ze het leven van vrienden hebben gered. De beste manier om de slachtoffers te eren is volgens de jongeren doorgaan met (politiek) actief wezen, aldus Stoltenberg.

14.05 uur – De man die vanmiddag is aangehouden, dreigde met een mes. Dat meldt de Noorse politie. De man stelde dat hij het mes op zak had „omdat hij zich niet veilig voelde.”

13.54 uur – De 32-jarige verdachte van de aanslagen in Noorwegen heeft in mei 6 ton kunstmest gekocht. Dat heeft Felleskjoepet Agri, een leverancier van agrarische producten, zaterdag laten weten. In het verleden is kunstmest gebruikt voor het maken van explosieven. Een woordvoerder van Felleskjoepet Agri zei dat 6 ton kunstmest een aankoop van een gebruikelijke omvang is voor een producent van agrarische producten.

13.40 uur – Kerken hebben hun afschuw geuit over de terreurdaad in Oslo en Utoya. Ook betoonden ze hun medeleven met de slachtoffers van de ramp. De Noorse Kerk in Rotterdam heeft in navolging van kerken in Noorwegen de deuren opengesteld.

13.38 uur – Een uitgebreid interview met een Noors meisje dat op het vakantie-eiland Utoya was tijdens de schietpartij. (NOS)

13.36 uur – De persconferentie van de Noorse premier is uitgesteld.

13.21 uur – Om 13.30 uur houdt de Noorse premier een persconferentie. Die is op deze pagina live te volgen.

13.18 uur – De Noorse politie heeft zaterdag een man aangehouden die zich ophield in de omgeving van de Noorse premier Jens Stoltenberg. De premier bezocht een hotel in de buurt van het eiland, waar vrijdag 84 mensen werden doodgeschoten. De man zei tegen journalisten dat hij was aangehouden omdat hij een mes op zak had.

13.13 uur – Persalarm ANP: Noorse politie houdt gewapende man bij hotel vlakbij plek aanslag eiland aan. Straks volgt meer nieuws.

12.47 uur – De Noorse politie zoekt naar een mogelijke tweede dader van de aanslagen in de hoofdstad Oslo en op het eiland Utoya. Dat hebben het Noorse persbureau NTB en de Noorse zender NRK zaterdag gemeld op gezag van de politie. Ooggetuigen op het eiland Utoya zeggen tijdens de schietpartij schoten van verschillende kanten te hebben gehoord. Dat meldt de BBC.

12.35 uur – De schutter op het vakantie-eiland Utoya heeft mogelijk 30 minuten zijn gang kunnen gaan, voordat een arrestatieteam ter plekke was. Dat zegt de Noorse politie. (NOS)

12.25 uur – „Sommige gebeurtenissen zijn te groot om ineens te kunnen bevatten. Het drama dat zich vrijdag heeft afgespeeld in de Noorse hoofdstad Oslo en op het eilandje Utoya valt in deze categorie.” Lees hier het hoofdredactionele commentaar naar aanleiding van het drama in Noorwegen.

12.18 uur – Noorse kerken openen hun deuren voor iedereen die troost zoekt, schrijft correspondent Wim Verseput van het Reformatorisch Dagblad.

12.15 uur – Op het zaterdag ingestelde www.condoleance.nl voor Noorwegen waren al snel na de opening honderden reacties geplaatst. Veel mensen betuigen hun medeleven met het drama in het land. „Gruwelijk, 1 gek die bepaalt wie er thuiskomt, en wie niet...”, schrijft iemand. „Wanneer doen we er eens wat aan?”, vraagt een ander. Sommigen plaatsen troostende woorden of gedichten.

11.34 uur – De Britse premier David Cameron heeft Noorwegen na de dubbele aanslag van vrijdagavond steun aangeboden. Cameron stelde zaterdag onder meer een nauwe samenwerking van de geheime diensten van de twee landen voor. Hij zei dat de Britten met Oslo willen samenwerken om „de dood van nog meer onschuldigen te voorkomen”. Cameron liet weten zeer geschokt te zijn door de gebeurtenissen in Noorwegen.

11.06 uur – De verdachte van de aanslagen in Noorwegen werkt mee aan het onderzoek. Het lijkt er volgens de politie op dat hij wil vertellen wat zijn motief is. Dat meldt de NOS. Verdacht Breivik is een groentenkweker en kon daardoor grote hoeveelheden kunstmest inslaan. Kunstmest kan gebruikt worden als grondstof voor explosieven.

11.03 uur – Het lijkt er volgens de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding (NCTb) op dat de aanslagen in Noorwegen een Noorse kwestie betreffen. De NCTb verwacht daarom geen aanleiding tot nadere maatregelen in ons land. Dat liet een woordvoerder zaterdag weten. Vrijdag meldde de dienst al het dreigingsniveau in Nederland vooralsnog niet aan te passen. Het dreigingsniveau - de kans op een aanslag in Nederland - is momenteel beperkt. Wel worden Noorse overheidsgebouwen in Nederland - de ambassade en consulaten - volgens de woordvoerder scherper in de gaten gehouden.

10.52 uur – Nederlanders die in Noorwegen verblijven, reageren verbijsterd op de gebeurtenissen van vrijdag. De Nederlandse ambassadeur in Noorwegen, Richard van Rijssen, was in zijn ambtswoning toen vrijdagmiddag enkele kilometers verderop in Oslo de autobom afging. „Het was een gigantische knal, heel onwezenlijk. Mijn vrouw zei nog dat het op een aardbeving leek. Meteen daarna kwamen de sirenes.”

10.32 uur – Op internet circuleren berichten dat de verdachte van de aanslagen sympathie had voor de idealen van de PVV, die hij de „enige echte partij voor conservatieven” zou hebben genoemd. In reactie daarop stelde Wilders „dat de dader een gewelddadige zieke psychopaat is” en dat de PVV „alles verafschuwt waar die man voor staat en heeft gedaan”.

10.14 uur – Wie is de 32-jarige man die verdacht wordt van de aanslagen in Noorwegen? Lees hier een profiel van hem op de website van de BBC.

10.11 uur – Op een NOS-video vertelt een ooggetuige van het bloedbad zijn verhaal. Klik hier.

10.07 uur – De Noorse politie omschrijft de 32-jarige man die wordt verdacht van de aanslagen in Noorwegen als een christelijke fundamentalist. Een Noorse politiewoordvoerder liet dit zaterdag weten. Hij stelde dat uit informatie op internet de indruk is ontstaan dat de verdachte een christelijke fundamentalist is. Eerder werd de man een rechtsextremist genoemd.

09.44 uur – De Noorse politie doorzoekt zaterdagochtend het mogelijke bomlaboratorium van Anders Behring Breivik (32), die is aangehouden als verdachte van de aanslagen in Oslo en op het eiland Utoya vrijdag. Dat zeggen Noorse journalisten ter plekke. Het gaat om een schuur of boerderij in Asta, hemelsbreed 38 kilometer ten noordoosten van Hamar in de provincie Hedmark. Het gebied eromheen is afgesloten. Technische rechercheurs bekijken ook het appartement van de verdachte in Oslo. Een aantal bewoners van het complex moest hun huis vrijdagavond verlaten.

09.38 uur – Het eiland Utoya ligt zo’n 40 kilometer ten noordwesten van Oslo. Klik hier voor een kaartje op Google Maps.

09.32 uur – De vermoedelijke dader twitterde op 17 juli: „One person with a belief is equal to the force of 100 000 who have only interests.”

09.30 uur – Het dodental door de schietpartij op het Noorse eiland Utoya is tot 84 opgelopen. Dat heeft de Noorse politie zaterdag bekendgemaakt. Eerder stond het dodental op 80.

09.13 uur – Ook zaterdag zijn er nog steeds geen aanwijzingen dat zich onder de slachtoffers van de bloedbaden in Noorwegen Nederlanders bevinden. Dat heeft een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken laten weten. Volgens schattingen van de ambassade in Oslo verblijven er in de Noorse hoofdstad permanent zo’n 2500 Nederlanders. In heel Noorwegen zijn dat er tussen de 8000 en 10.000. Niet duidelijk is hoeveel Nederlandse toeristen er op dit moment in het land zijn.

08.58 uur – Luchtopnames van het Noorse eiland Utoya. (NOS)

08.55 uur – De man die wordt verdacht van het doodschieten van zeker 80 mensen op het Noorse eiland Utoya had twee wapens. Dat hebben getuigen gezegd. Ze stelden dat de man een geweer en een pistool bij zich had. Hij zou in een zilvergrijze bestelwagen naar de plek zijn gereden waar hij de boot naar Utoya nam.

08.48 uur – De Noorse premier Jens Stoltenberg heeft de bomaanslag en schietpartij van vrijdag een nationale tragedie genoemd. Hij zei dat de aanslagen Noorwegen zullen veranderen. „Sinds de Tweede Wereldoorlog is ons land niet getroffen door een misdaad van zo’n grote omvang”, aldus Stoltenberg zaterdag op een persconferentie. „Het land moet hierop antwoorden met meer democratie en meer openheid.”

08.35 uur – Lees hier een samenvatting van het nieuws uit Noorwegen.

08.14 uur – Ook PVV-leider Geert Wilders is geschokt door de aanslagen in Noorwegen. „Vreselijke aanslag in Oslo, zoveel onschuldige slachtoffers van gewelddadige, zieke geest. PVV rouwt mee met nabestaanden en Noorse volk”, stelde hij zaterdag via Twitter.

08.12 uur – De man die vrijdag ongeveer 80 jongeren vermoordde, had twee wapenvergunningen op zijn naam staan. Dit berichtte zaterdag de Noorse tv-zender TV2. De dader heeft anti-islamitische retoriek op het internet geplaatst, aldus de Noorse politiecommissaris Sveinung Sponheim. Maar die beklemtoonde voor de televisiezender NHK dat het motief nog niet bekend is.

08.05 uur – De man die is aangehouden in verband met de bloedige aanslagen vrijdag in en bij de Noorse hoofdstad Oslo is een rechts-extremist. Dit heeft de Noorse omroep TV2 in de nacht van vrijdag op zaterdag gemeld op gezag van niet vermelde bronnen.

08.00 uur – Noorse politie: Op het eiland Utoya zijn zeker 80 kinderen en jongeren doodgeschoten. Politiechef Oystein Maeland vreest dat het dodental nog iets hoger kan uitvallen omdat er ook ernstig gewonde slachtoffers zijn.

01.00 uur – Morgenochtend om acht uur wordt deze liveblog vervolgd.

00.40 uur – Het dodental na de aanslagen in Noorwegen staat nu op zeventien, meldt Reuters. Tien mensen zijn omgekomen op het eiland Utoya, aldus de politie. CNN meldt in totaal zestien doden.

23.36 uur – De politie heeft onontplofte explosieven gevonden op Utoya. De dader voer met een boot van de politieke jongerenconferentie naar het eiland. Hij legitimeerde zich en zei dat hij controles moest uitvoeren op het eiland. Hij had meerdere schietwapens op zak. Hij is 32 jaar oud, meldden diverse bronnen.

23.29 uur – De Noorse premier Stoltenberg heeft vrijdagavond een ziekenhuis bezocht waarin gewonden van de aanslag worden verzorgd. Noorse bloedbanken hebben gevraagd om bloed-type 0 negatief te doneren.
Na afloop van het ziekenhuisbezoek zei Stoltenberg dat de aanslagen alleen maar beantwoord kunnen worden met nog meer democratie. „Ik heb een boodschap aan degenen die ons hebben aangevallen. Een bericht van geheel Noorwegen. Jullie zullen ons niet verwoesten. Jullie zullen onze democratie niet vernietigen. We zijn een kleine, maar trotse natie. Niemand kan ons met een bom tot stilte dwingen. Niemand kan ons bangmaken om Noorwegen te zijn. En als de morgen aanbreekt, laten we de wereld zien dat de Noorse democratie nog steeds sterk is. Het belangrijkste is voor vanavond om zorg te dragen voor elkaar.”

23.11 uur – Een van de BBC meldt dat de ramp in Noorwegen niet past binnen het patroon van aanslagen door Al-Qaida. Al-Qaida richt zich vaak op burgerdoelen om zoveel mogelijk slachtoffers te maken. De aanslagen in Noorwegen waren gericht op overheidsgebouwen en een bijeenkomst van een politieke partij. Volgens sommige bronnen zou de dader kritiek hebben op het Noorse politieke systeem.

22.55 uur – De militaire deelnemers aan de Nijmeegse Vierdaagse hebben vrijdagavond in kamp Heumensoord een minuut stilte gehouden voor de slachtoffers van de aanslagen in Noorwegen. Ook werden de vlaggen halfstok gehangen. Aan de Vierdaagse deden 410 Noorse militairen mee.

22.52 uur – De man die vrijdagavond werd aangehouden kort nadat hij bij een politieke bijeenkomst op het Noorse eilandje Utoya zeker negen mensen had doodgeschoten, is een Noor. Dat heeft de Noorse minister van Justitie bekendgemaakt.

22.34 uur – Een correspondent van deze krant meldt dat de terreurdreiging in Noorwegen erg groot is. Een Zweedse terreurspecialist acht het waarschijnlijk dat de verantwoordelijkheid bij al-Qaida ligt.

22.15 uur – De politie in Noorwegen gaat er vooralsnog niet van uit dat de dodelijke aanslagen van vrijdag het werk waren van internationale terroristen. Zij zoekt de daders eerder in eigen land. Dat berichtte het Noorse persbureau NTB.

22.10 uur – De Amerikaanse president Barack Obama heeft vrijdag zijn medeleven betuigd met het Noorse volk, zo meldde persbureau AP vrijdagavond. Obama beloofde de Noorse autoriteiten Amerikaanse hulp bij het onderzoek. Het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken veroordeelde de „verachtelijke gewelddaden”. 
NAVO-secretaris-generaal Anders Fogh Rasmussen sprak van een „afschuwelijke” daad en zei dat de NAVO solidair blijft met Noorwegen. „De NAVO-land zijn één in de strijd tegen deze gewelddaden.” 
Voorzitter José Manuel Barroso van de Europese Commissie toonde zich uiterst geschokt. „Een aanslag van deze omvang is niet iets wat je zou verwachten in Noorwegen, dat vermaard is om zijn vrede in eigen land en zijn vredesinspanningen in het buitenland.” Noorwegen behoort tot de NAVO, maar is geen lid van de Europese Unie.
De Britse premier David Cameron zei „woedend” te zijn over de aanslagen. Cameron zei Britse hulp te hebben aangeboden. „Wij zullen met Noorwegen samenwerken om de moordenaars die dit gedaan hebben op te sporen en meer onschuldige doden te voorkomen.”
De Duitse bondskanselier Angela Merkel zei met afschuw van de aanslag in het regeringskwartier van Oslo te hebben vernomen. „De achtergrond van deze onmenselijke daad is vooralsnog onduidelijk. Maar het is wel duidelijk dat ieder van ons die in democratie en vreedzame co-existentie gelooft dergelijk terrorisme scherp moet afwijzen, wat ook de gedachtengang er achter mag zijn.”

22.06 uur – De man die een bloedbad veroorzaakte op het eiland, is daaraan voorafgaand gezien in het getroffen regeringskwartier. De politie meldt dat een man, die gearresteerd werd na de schietpartij, afkomstig is uit de Kaukasus, aldus BBC. Bronnen uit Noorwegen meldden dat de dader een Scandanavisch uiterlijk zou hebben: lang en blond haar.

21.59 uur – De politie heeft op een persconferentie bekend gemaakt dat op het eiland Utoya negen of tien doden zijn gevallen. Noorse ooggetuigen meldden nog twintig tot dertig doden. De politie onderzoekt het eiland nog.

21.52 uur – Toeristen in Noorwegen krijgen het advies om het centrum van Oslo en andere druk bezochte plaatsen te mijden en op andere plekken „waakzaamheid te betrachten”. Dat schrijft het ministerie van Buitenlandse Zaken vrijdagavond in een reisadvies over het land. Volgens een woordvoerder van het ministerie wonen er zo’n 2500 Nederlanders in Oslo en „zullen er aardig wat Nederlandse toeristen zijn”. In heel Noorwegen wonen 8.000 tot 10.000 Nederlanders. Het ministerie heeft tot nu toe geen aanwijzingen dat er Nederlanders onder de slachtoffers van de aanslagen zijn.

21.11 uur – De Noorse regering komt vrijdagavond bijeen voor een crisisberaad. Premier Stoltenberg heeft opgeroepen om niet toe te geven aan angst na deze aanslagen, „omdat het doel van deze vorm van geweld het creëren van angst is.” 
Verder hebben de Amerikaanse president Obama en de Franse president Sarkozy de aanslag scherp veroordeeld.

21.00 uur – De website Jihadica van een organisatie die activiteiten van terroristische groepen in de gaten houdt, meldt dat de Helpers van de Wereldwijde Jihad niet zijn betrokken bij de aanslagen in Noorwegen.

20.45 uur – Volgens ooggetuigen zouden er twintig tot dertig doden zijn gevallen op het eiland Utoya. Dat meldt ANP. De politie heeft het aantal niet bevestigd. Op het eiland hield een jongerenorganisatie van de Noorse Arbeiderspartij zijn traditionele zomerbijeenkomst. Een man, vermomd als politieagent, opende toen het vuur op de circa 560 aanwezigen. Ooggetuigen meldden eerder al dat ze een rij van minstens zeven lijken hadden gezien langs de oever van het eiland.

20.07 uur – Koningin Beatrix heeft vrijdag gebeld met de koning van Noorwegen om haar medeleven te betuigen naar aanleiding van de aanslagen in zijn land. De Rijksvoorlichtingsdienst heeft dat gemeld.
Verder werd bekend dat de Noorse politie koning Harald V in veiligheid heeft gebracht, met het oog op de aanslagen vrijdagmiddag. Politiedirecteur Oystein Maeland heeft dat vrijdag gezegd. De 74-jarige vorst zou volgens de politie ook doelwit kunnen zijn van een aanslag. Eerder had de politie de regering op een onbekend adres of op onbekende adressen in veiligheid gebracht.

20.06 uur – De New York Times bericht dat de terreurgroep Ansar al-Jihad al-Alami, de helpers van de wereldwijde jihad, de verantwoordelijkheid voor de aanslagen in Noorwegen heeft opgeëist.

19.54 uur – De autoriteiten in Noorwegen hebben vrijdagavond militairen ingezet om het centrum van de hoofdstad Oslo te beveiligen. Het leger levert bijstand aan de politie, die leiding geeft aan de veiligheidsoperatie. Politieagenten staan strategisch opgesteld bij ziekenhuizen en bij het hoofdkwartier van de politie in Oslo. De politie heeft de bagagecontrole overgenomen op de internationale luchthaven van Oslo. Mensen wordt afgeraden om naar Oslo af te reizen, aldus de BBC.
Volgens de politie houden de aanslag tijdens een jongerenbijeenkomst op het eiland Utoya en de aanslag in Oslo verband met elkaar.

19.43 uur – Het aantal doden door de bomaanslag in het centrum van Oslo is verhoogd van twee naar zeven. Dat heeft de politie vrijdagavond bekendgemaakt. Twee personen raakten zwaargewond.

19.40 uur – De Europese Unie, de Verenigde Staten en de NAVO veroordelen de aanslag in Oslo. EU-president Herman Van Rompuy zei vrijdagavond dat hij diep geschokt is. „Ik veroordeel in de krachtigste termen deze laffe daad waarvoor geen rechtvaardiging bestaat.” Een woordvoerder van VS-minister Hillary Clinton (Buitenlandse Zaken) noemde de aanslag verwerpelijk. De NAVO spreekt over een gruweldaad. Voorzitter Jerzy Buzek van het Europees Parlement zei dat Noorwegen veel bijdraagt aan vrede. „Het laatste wat Noorwegen verdient is een terroristische aanslag op zijn grondgebied.” Minister Rutte meldde op Twitter: „De aanslag in Oslo getuigt van volstrekt gebrek aan eerbied voor mensenlevens. Ik wens MP Stoltenberg en het Noorse volk veel kracht toe.”

19.29 uur – De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding (NCTb) past vooralsnog het dreigingsniveau in Nederland niet aan naar aanleiding van de aanslag vrijdag in de Noorse stad Oslo. Dat liet een woordvoerder vrijdag weten. Het dreigingsniveau - de kans op een aanslag in Nederland - is momenteel beperkt. De aanslag in Oslo is wel reden om de zaak samen met andere diensten in Nederland, zoals de inlichtingendienst AIVD en het Korps landelijke politiediensten (KLPD), scherp te volgen, aldus de woordvoerder.
Verder werd bekend dat de Noorse politie een persoon heeft aangehouden bij een jeugdkamp van de regerende Arbeiderspartij. Mogelijk gaat het om de schutter. Dat meldde de publieke televisiezender NRK vrijdagavond.

19.15 uur – De Washington Post heeft een lijst samengesteld van Twitteraccounts waarin de ramp in Noorwegen intensief wordt gevolgd. Wie zelf wil zoeken op Twitter, kan de hashtags #oslo of #osloexpl gebruiken. Ook de zoekterm ‘Norwegians’ levert veel resultaat op. De Zweedse minister van Buitenlandse Zaken, Carl Bildt, schreef namelijk op Twitter: „Het terrorisme heeft toegeslagen. De politie bevestigt de bomaanslag in Oslo. Wij allen zijn Noren.”

19.11 uur – Ten minste vijf doden zijn gevallen bij de schietpartij van een jongerenbijeenkomst van de Arbeiderspartij op het Noorse eilandje Utoya. Andere media houden het op vier doden.

18.30 uur – Rond het tijdstip van de aanslag in Oslo heeft een man die was uitgedost als politieman meerdere schoten gelost bij een jongerenbijeenkomst van de regerende Arbeiderspartij. Dat gebeurde in de plaats Buskerud, circa 30 kilometer ten noordwesten van Oslo.

Dat heeft de Noorse politie vrijdagavond gemeld. Een persoon zou gewond zijn geraakt. Het was de bedoeling dat premier Jens Stoltenberg een toespraak zou houden tijdens het evenement.

De politie is massaal onderweg naar de locatie, een klein eiland 750 meter uit de kust.

18.02 uur – De Noorse premier Jens Stoltenberg houdt zijn verblijfplaats geheim in verband met de bomaanslag die vrijdagmiddag werd gepleegd in de regeringswijk in Oslo. Hij doet dat op advies van de politie. Zover bekend is niemand van de regering gewond geraakt.

17.59 uur – Het belangrijkste treinstation van Oslo is vrijdagavond ontruimd in verband met de vondst van een verdacht object. Het gaat om een tas, zo meldde de staatsomroep NRK.

Het gebouw van de tv-zender TV2 is eveneens ontruimd op last van de politie. Agenten doorzoeken het centrum van de hoofdstad van Noorwegen, omdat nog niet valt uit te sluiten dat er meer explosieven zijn geplaatst.

17.49 – Het belangrijkste mobiele netwerk, Telenor, lijkt het tot nu toe te houden, maar de autoriteiten hebben mensen verzocht er zo min mogelijk gebruik van te maken.

„Toen ik bij de plek aankwam, zag ik een dode vrouw en meerdere gewonden”, zei ooggetuige Bevdin Azimov tegen de krant Aftenposten. „Ik kwam er vanuit de uitgang van de metro middenin terecht, wist niet wat ik moest doen, iedereen rende weg. Ik geloof dat veel mensen bang waren voor nog een explosie.”

17.26 – Twee sterfgevallen zijn officieel bevestigd. Negen mensen raakten zwaargewond. Een Noorse expert zei tegen de nationale omroep van Noorwegen (NRK) dat het onmogelijk is dat gasleidingen hebben bijgedragen aan de effecten van de bomaanslag, omdat er geen gasleidingen liggen in het gebied.

17.17 – De buurt ligt bezaaid met glasscherven en brokstukken. Bijna alle ramen zijn weggeblazen uit het zeventien verdiepingen hoge regeringsgebouw. „Ik hoorde een verschrikkelijke klap, en zag rook omhoog komen. Ik voelde een reusachtige druk, die me tegen de grond sloeg. Het was verschrikkelijk”, zei een ooggetuige tegen de krant Aftenposten.

15.53 uur – Een tweede explosie treft een regeringsgebouw. De nationale omroep van Noorwegen (NRK) meldde dat tot een kilometer rond de plek van de bomaanslag de ruiten van gebouwen zijn gesneuveld. Vier ministeries zwaar beschadigd. Behalve dat van Olie en Energie, waartegen de aanslag was gericht, en het kantoor van de premier Jens Stoltenberg, gaat het om het departement van Economische Zaken en een vierde ministerie. Het Ministerie van Olie is in Noorwegen het symbool van politieke macht. Stoltenberg was op het moment van de aanslag niet op kantoor. Een bericht dat de premier onder de gewonden zou zijn, werd later ingetrokken.

15.20 uur – Een eerste explosie doet zich voor een gebouw van de krant VG (Verdens Gang) voor aan de Ankersgata in Oslo.